Τι κάνετε όταν τα ψέματα των παιδιών παύουν να είναι αθώα και γίνονται πρόβλημα

Θα τα «συλλάβετε» να σας λένε ότι βούρτσισαν τα δόντια τους, ενώ δεν το έχουν κάνει, ότι έχουν διαβάσει, ότι μάζεψαν το δωμάτιο τους, θα κλάψουν με ψεύτικα δάκρυα και πάει λέγοντας. Αθώα, η αλήθεια ψέματα, που τα λέγαμε κι εμείς ως παιδιά. Ωστόσο, δεν είναι τόσο αθώα, στην επίδραση που έχουν για τη μετέπειτα εξέλιξη του παιδιού.

Σύμφωνα με μελέτες, τα παιδιά ξεκινούν να λένε ψέματα από την ηλικία των 4 και συνήθως, σταματούν γύρω στην ηλικία των 10 με 11 χρόνων, αφού πλέον είναι σε θέση να κατανοούν πως το ψέμα δε λύνει ένα πρόβλημα, ενώ είναι και σε ηλικία που μπορούν να αναλάβουν και την ευθύνη των πράξεων τους. Ωστόσο, υπάρχουν και οι περιπτώσεις παιδιών που επιμένουν να λένε ψέματα ακόμη και μέχρι την εφηβεία τους. Και σύμφωνα, επίσης, με μελέτες τα παιδιά που με ευκολία λένε το ψέμα και το έχουν σχεδόν στη φύση τους, είναι εκείνα που έχουν πολλές πιθανότητες να αναπτύξουν παραβατική συμπεριφορά, ενώ σίγουρα θα τους δημιουργήσει προβλήματα στις κοινωνικές τους συναναστροφές.

Όταν το ψέμα γίνεται πρόβλημα

Τα παιδιά λένε ψέματα κυρίως, διότι φοβούνται μια ενδεχόμενη τιμωρία από τους γονείς τους. Ή πιστεύουν πως λέγοντας ψέματα, θα πάρουν αυτό που θέλουν. Εξ’ ου και τα ψεύτικα δάκρυα. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που δεν είναι τόσο… αθώες και οι γονείς θα πρέπει να δώσουν μεγάλη προσοχή:

Όταν λένε συνεχώς ψέματα

Όταν δε νιώθουν τύψεις μόλις τα πιάνεις να λένε ψέματα

Όταν το ψέμα συνδυάζεται με άλλες συμπεριφορές, όπως επιθετικότητα, χαμηλή αυτοεκτίμηση

Όταν δεν τα πηγαίνουν καλά με τα αδέλφια τους, τους φίλους ή συμμαθητές

Τι κάνετε όταν τα παιδιά επιμένουν να λένε ψέματα

Γίνετε διαλλακτικοί

Τα παιδιά λένε ψέματα, επειδή φοβούνται την τιμωρία. Αν κάνουν κάτι, που γνωρίζουν ότι δεν ήταν σωστό και δεν θα σας αρέσει, προτιμούν να καταφύγουν στο ψέμα, προκειμένου να μην τα τιμωρήσετε. Τα παιδιά, πολλές φορές, δε μπορούν να κατανοήσουν καν την έννοια της τιμωρίας. Γι αυτό θα πρέπει να γίνεται περισσότερο διαλλακτικοί. Δεν υπάρχει άσπρο και μαύρο. Δώστε στο παιδί σας να καταλάβει πως τα πάντα λύνονται με το διάλογο. Έτσι, θα νιώσουν άνετα να σας μιλήσουν, παρά να σας κοροϊδέψουν.

Πρώτα ηρεμήστε και μετά αντιδράστε

Όταν το παιδί κάνει κάτι που δεν είναι σωστό, πολλοί γονείς, αντιδρούν άμεσα κι έντονα βάζοντας τις φωνές. Η αγριάδα που βγάζετε εκείνη τη στιγμή, τρομοκρατεί το παιδί, το οποίο την επόμενη φορά θα προτιμήσει να σας πει ψέματα, παρά να ζήσει αντίστοιχη έντονη σκηνή. Γι αυτό, να θυμάστε, πριν αντιδράσετε, πάρτε βαθιά ανάσα, ηρεμήστε και συζητήστε μαζί του. Όχι φωνές.

Θυμηθείτε, ο καθένας λέει ψέματα για κάποιο λόγο

Ο κάθε ένας λέει ψέματα για κάποιο λόγο. Ακόμη και τα παιδιά. Σκεφτείτε, λοιπόν, για ποιο λόγο κάνει το ίδιο και το δικό σας παιδί. Μιλήστε μαζί του για το θέμα αυτό. Προσπαθήστε να καταλάβετε αν νιώθει την ανάγκη να λέει ψέματα, αν του αρέσει ή αν φοβάται εσάς τους ίδιους. Εξηγείστε του πόσο άσχημο είναι και για το ίδιο. Μιλήστε του για το ψέμα και τις αρνητικές συνέπειες που έχει. Πείτε του ότι εξαιτίας των ψεμάτων, μπορεί να χάσει φίλους.

Δώστε πρώτοι το καλό παράδειγμα

Τα παιδιά μιμούνται τους μεγάλους και πολλές φορές κάνουν αυτά που βλέπουν. Έχετε σκεφτεί ότι μπορεί να ευθύνεστε κι εσείς αν το παιδί σας λέει ψέματα; Πώς; Με το να κουτσομπολεύετε, για παράδειγμα, πίσω από την πλάτη έναν φίλο σας, παρουσία του παιδιού. Εκείνο καταλαβαίνει ότι κι εσείς λέτε ψέματα, αφού μπροστά παριστάνεται το φίλο και πίσω τον… θάβετε!

Μην του «κολλάτε» την ταμπέλα του ψεύτη

Αν το παιδί σας λέει συνεχώς ψέματα, μην το αποκαλείται «ψεύτη». Είναι μεγάλο λάθος. Κι αυτό διότι το παιδί θα αρχίσει να πιστεύει ότι το ψέμα είναι στη φύση του. Όταν, λοιπόν, το πιάσετε να σας λέει ψέματα, πείτε του: «Ξέρω ότι θέλεις να μου πεις την αλήθεια». Να του λέτε συνέχεια ότι ξέρετε ότι πρόκειται να σας πει την αλήθεια. Γιατί, έτσι θα του περάσετε στο υποσυνείδητο πως είναι ένα παιδάκι που του αρέσει η αλήθεια, την οποία και θα πει!