«Έλα τώρα, μεγάλο παιδί και φοβάσαι;» - Εάν λέτε αυτή τη φράση στο παιδί σας, ξανασκεφτείτε το

Ο φόβος έρχεται όταν νοιώθουμε ότι ένα ξένο πρόσωπο ή ένα αντικείμενο ή μια κατάσταση ή ειδικά φοβογόνα ερεθίσματα όπως τα ύψη, το σκοτάδι, κάποια ζώα, οι κεραυνοί κ.α. προσπαθούν να βλάψουν την ακεραιότητα μας. Λειτουργεί σαν προσαρμοστικός μηχανισμός που μας ενεργοποιεί προκαλώντας αντιδράσεις όπως εφιδρώσεις, κοκκίνισμα, δύσπνοια, ταχυκαρδίες, στομαχόπονους, φυγή ή αποφυγή των φοβικών ερεθισμάτων.

Ο φόβος υπάρχει από τις πρώτες μέρες στη ζωή ενός βρέφους αφού ένας δυνατός θόρυβος μπορεί να το τρομάξει. Μέχρι την ηλικία των 6 μηνών το μωρό δεν αισθάνεται φόβο και ανασφάλεια μπροστά σε άγνωστες φιγούρες αλλά από την ηλικία των 7 μηνών το παιδί νοιώθει ανησυχία όταν βρίσκεται με ξένα πρόσωπα και παρατηρείται έντονος φόβος αποχωρισμού από τη μητέρα που συνοδεύεται από φόβο για άγνωστα πρόσωπα αλλά και από το φόβο της απόρριψης του παιδιού από την ίδια τη μητέρα. Το άγχος προς τα ξένα πρόσωπα φαίνεται ότι υποχωρεί στο 12ο μήνα ενώ το άγχος αποχωρισμού διαρκεί μέχρι και το 2ο-3ο έτος.

Καθώς μεγαλώνουν και έρχονται αντιμέτωπα με νέες καταστάσεις, τα παιδιά από 1 έως 3 μπορεί να αναπτύξουν συγκεκριμένους φόβους προς ζώα ή καταστάσεις. Από την ηλικία των 2 ετών και έπειτα καθώς η φαντασία και ο εσωτερικός κόσμος του παιδιού αναπτύσσονται, παρατηρούνται στα παιδιά φόβοι όπως το σκοτάδι, οι κεραυνοί και οι αστραπές. Στην προσχολική ηλικία το νήπιο φοβάται κυρίως καταστάσεις που συνδέονται με το απροσδόκητο και το άγνωστο. Φόβοι όπως το σκοτάδι, οι θόρυβοι, οι καταιγίδες, ο γιατρός, φανταστικά όντα επηρεάζουν τη διάθεση των μικρών μας. Στην προσχολική και σχολική ηλικία το παιδί πλέον μπορεί να φοβάται να μείνει μόνο, την ασθένεια ή το θάνατο αγαπημένων προσώπων, τα ατυχήματα, τις απώλειες ή ακόμη και τις αποτυχίες που μπορεί να φέρουν κοροϊδία.

Από τα 10 έτη και μετά οι φόβοι γίνονται πιο ρεαλιστικοί και σχετίζονται με την κοινωνική και σχολική ζωή και τις διαπροσωπικές σχέσεις.

Υπάρχει κάποιο παιδί που δεν φοβάται τίποτα; Η απάντηση είναι όχι. Όλα τα παιδιά φοβούνται κάτι, απλώς κάποια κρατούν τον φόβο μέσα τους εξαιτίας του περιβάλλοντός τους που δεν τους επιτρέπει να τον βιώσουν. Εάν λέτε στο παιδί σας «Έλα τώρα, μεγάλο παιδί και φοβάσαι;» ξανασκεφτείτε το…Το παιδί που καταπιέζει το φόβο του, που δεν λαμβάνει μια φροντίδα και μια αγκαλιά όταν φοβάται μετατρέπεται σε έναν αγχώδη και ίσως φοβισμένο ενήλικα. Ο μικρός σας άνθρωπος μαθαίνει ότι όταν είναι ευάλωτος δεν τον αποδέχονται κι έτσι σιχαίνεται την ευαλωτότητά του, δεν κλαίει, δεν εκφράζεται συναισθηματικά, δεν αναπτύσσει ενσυναίσθηση.

Όλοι έχουμε συναντήσει τέτοιους ενήλικες και μπορούμε πλέον να καταλάβουμε.

Μην απορρίπτετε τον φόβο του παιδιού σας ακόμη και αν σας φαίνεται αστείος ή παράλογος. Βοηθήστε το να ανακουφίζεται και χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας άφοβα. Με παιχνίδι και αγκαλιές μπορείτε να κάνετε ένα παιδί να χαμογελάσει σε 5 λεπτά, το ξέρετε έτσι;

Παπακυργιάκη Χρύσα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Email: chrysapapakirgiaki@yahoo.gr
Blog: psyxis-logos@blogspot.gr

Διαβάστε επίσης

Πώς αντιμετωπίζουμε τους αληθινούς και φανταστικούς φόβους ενός παιδιού
Τι φοβούνται περισσότερο τα παιδιά και πώς θα αντιμετωπίσετε τους φόβους τους;