Φιλίες στο σχολείο: Πώς ένα παιδί θα κάνει καινούριους φίλους;
Πολύ συχνά οι γονείς μου λένε ότι το παιδί τους δεν έχει παρέες στο σχολείο ή ότι δεν κρατάει τις φιλίες του.
Η ανάγκη τους είναι να αγκαλιάσουν το παιδί τους και να το προστατεύσουν από τον κόσμο και περισσότερο απ` όλα θέλουν να διασφαλίσουν ότι θα έχει πολλούς φίλους.
Όσο και να θέλετε να βοηθήσετε, δεν μπορείτε να του βρείτε εσείς φίλους και να δημιουργήσετε αυτή την σχέση.
Μπορείτε όμως να του μάθετε να είναι κοινωνικός και καλός φίλος. Όλοι μας έχουμε ανάγκη το δέσιμο και να είμαστε σε μια σχέση αλλά ο τρόπος που το καταφέρνει ο καθένας μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ταπεραμέντο μας. Τα παιδιά αρχίζουν να κάνουν αληθινές φιλίες κοντά στα 4 – 5 χρόνια. Όταν όλα γίνουν σιγά σιγά, η σχέση μπορεί να φέρει μεγάλη ικανοποίηση. Όμως μερικά παιδιά ιδίως των πρώτων τάξεων του δημοτικού, θέλουν βοήθεια για να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες όπως την ενσυναίσθηση, την επιλυματικότητα, την διαπραγμάτευση, την συνεργασία και τις δεξιότητες επικοινωνίας πριν νοιώσουν άνετα να κάνουν φιλίες. Αν ένα παιδί δημοτικού μοιάζει να μην θέλει να κάνει φίλους, είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να καταλάβετε τί μπορεί να συμβαίνει.
Οι γονείς έχετε τη δυνατότητα να στηρίξετε τη δημιουργία αλλά και τη διατήρηση των σχέσεων του παιδιού σας. Μπορείτε να του προσφέρετε μια ποικιλία ευκαιριών για παιχνίδι και κοινωνικοποίηση. Να καλέσετε άλλα παιδιά στο σπίτι για παιχνίδι ή φαγητό. Να προθυμοποιηθείτε να μεταφέρετε και τα παιδιά φίλων μαζί με το δικό σας στο δρόμο για το σπίτι. Να βρείτε ομαδικές δραστηριότητες να συμμετέχει.
Εκθέτοντάς το παιδί σας διαφορετικούς τομείς παιχνιδιού το βοηθάτε να κοινωνικοποιηθεί.
Ο μη-δομημένος χρόνος για παιχνίδι είναι σημαντικός διότι έτσι μαθαίνει τις κοινωνικές δεξιότητες που έχει ανάγκη ώστε να μπορεί να συνεχίσει να παίζει και να περνάει καλά. Πρόσθετα, μπορείτε να συμπεριλάβετε το παιδί όταν μιλάτε με άτομα που δεν είναι συνομήλικά του. Πάρτε το μαζί να συναντήσετε κάποιον γείτονα ή στο σούπερ μάρκετ. Όσο πιο πολύ εκτίθεται σε συναναστροφές με διαφορετικούς ανθρώπους, τόσο πιο πολύ θα μάθει να κάνει το ίδιο.
Είναι άκρως απαραίτητο να υποστηρίξετε το παιδί σας.
Μπορεί να ακούγεται εύκολο αλλά πόσο συχνά ακούτε πραγματικά το παιδί σας ; Ενώ σας λέει τί συνέβη στο προαύλιο, εντοπίστε σημάδια κοινωνικότητας. Ρωτήστε το για τα συναισθήματά του όπως και για το τί πιστεύει ότι μπορεί να νοιώθει το άλλο παιδί.
Υποστηρίξτε την επιλογή φίλων που έχει κάνει και καλοδεχτείτε τους στο σπίτι. Προσπαθήστε να γνωρίσετε τους φίλους του και τους γονείς τους.
Συνήθως οι γονείς μου παραπονιόνται ότι δεν έχουν την υπομονή που θα ήθελαν και ότι χάνουν εύκολα την ψυχραιμία τους. Όμως το να μπορείτε να κρατήσετε τις ισορροπίες όταν τα πράγματα είναι δύσκολα είναι κρίσιμο. Σαφώς και πρέπει να δείξετε ότι καταλαβαίνετε τί περνάει αλλά να μην σας καταβάλει. Η δημιουργία φιλιών είναι μιας μεγάλης διάρκειας διαδικασία με τα καλά και τα στραβά. Δυστυχώς ο πόνος είναι μέρος της διαδικασίας. Όλα τα παιδιά θα πληγωθούν με κάποιο τρόπο στις φιλίες.
Μην προσπαθήσετε να λύσετε ένα πρόβλημα με τους φίλους του το οποίο μπορεί να λύσει το ίδιο. Μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις, παρατηρήσεις, να προτείνετε πιθανές εναλλακτικές, ακόμα και να εξασκηθείτε στις δύσκολες συναναστροφές με το παιδί μέσω παιχνιδιού ρόλων, αλλά αφήστε το παιδί να αποφασίσει τί θα κάνει και να πράξει αναλόγως. Όταν μένετε στο παρασκήνιο, δείχνετε την πίστη σας στην ικανότητά του να λύσει τα θέματα (με την στήριξή σας).
Πολύ βοηθητικό για εσάς είναι να μιλήσετε για τις ανησυχίες σας με άλλους ενήλικες που μπορούν να σας στηρίξουν. Δεν χρειάζεται να μοιραστείτε το άγχος σας με το παιδί σας.
Αν είστε στα όριά σας τότε καλό είναι συμβουλευτείτε ειδικό.
Επίσης σημαντικό είναι να δείξετε στο παιδί σας πώς να είναι καλός φίλος και να κάνει φίλους. Ο καλύτερος τρόπος είναι να παραδειγματίζετε την συμπεριφορά που θα θέλατε να δείτε. Και υπάρχουν πολλοί τρόποι για αυτό. Βοηθήστε το να ανακαλύψει τις δικές του δυνάμεις, χρησιμοποιήστε το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό ιδίως στις ατυχείς καταστάσεις.
Προσπαθήστε να το ακούτε χωρίς να το κρίνετε. Να είστε δεκτικοί, να κάνετε κομπλιμέντα, να χαιρετάτε φίλους, να ανοίγετε την πόρτα σε κάποιον, α δείχνετε κατανόηση για όσα περνούν οι άλλοι δείχνοντας ενσυναίσθηση. Και φυσικά μην παραπονιέστε, αντίθετα διδάξτε του να δέχεται αυτό που δεν μπορεί να αλλάξει δουλεύοντας σκληρά για να αλλάξει αυτά που μπορεί να αλλάξει.
Μέσα από τη δημιουργία και τη διατήρηση καλών φιλικών σχέσεων, τα παιδιά ενισχύουν την ψυχική τους υγεία και εξελίσσονται σε συναισθηματικά υγιείς ενήλικες. Έχω δουλέψει με πολλούς ενήλικες που έχουν σημειώσει μεγάλη επιτυχία σε σπουδές, καριέρα, χρήματα κλπ. ενώ είναι στεναχωρημένοι και κενοί επειδή έχουν μεγάλη δυσκολία με τις σχέσεις τους. Δίνοντας στο παιδί σας τις δεξιότητες που έχει ανάγκη για να νοιώθει αυτοπεποίθηση και ενσυναίσθηση, αυξάνετε τις πιθανότητες να έρθουν οι φίλοι στη ζωή του. Και οι φίλοι θα δώσουν στη ζωή του στιγμές ευτυχίας τις οποίες πάντα θα εκτιμάει.
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com