Νέα μελέτη: Η ανάπτυξη των παιδιών της εξωσωματικής είναι ίδια με αυτήν των υπολοίπων παιδιών

Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η αποτελεσματικότερη μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, χάρη στην οποία μεγάλος αριθμός από υπογόνιμα ζευγάρια μπόρεσαν να αποκτήσουν παιδί. Η μέθοδος αυτή όμως είναι ιδιαίτερα επεμβατική και ενέχει κόστος, τόσο οικονομικό, όσο και ψυχολογικό.

Όπως και ο ίδιος ο όρος φανερώνει, μιλάμε για εξωσωματική γονιμοποίηση, όταν η γονιμοποίηση του ωαρίου επιτυγχάνεται με τεχνητά μέσα έξω από το σώμα της γυναίκας.

Ο διεθνής όρος για τη μέθοδο αυτή είναι In Vitro Fertilization (IVF). Επί λέξει ο όρος αυτός μεταφράζεται στα ελληνικά ως «γονιμοποίηση εντός υάλου» και περιγράφει γλαφυρά τη γονιμοποίηση των συλλεχθέντων ωαρίων μετά την τοποθέτησή τους σε μικρά γυάλινα σκεύη. Εξάλλου και ο ελληνικός αδόκιμος όρος «παιδί του σωλήνα», τρόπον τινά αναφέρεται ακριβώς στη διαδικασία γονιμοποίησης σε μικρούς γυάλινους σωλήνες.

Ολίγη από ιστορία…

Το πρώτο παιδί, του οποίου η σύλληψη έγινε με εξωσωματική γονιμοποίηση γεννήθηκε το μακρινό 1978 και ήταν η Louise Brown.

Το γεγονός αυτό αντιμετωπίσθηκε από την κοινωνία της εποχής ως ένα από τα «εξωτικά» επιτεύγματα της επιστήμης, που προκαλούν έκπληξη και – γιατί όχι – δέος.

Τότε εισήχθη για πρώτη φορά στην καθομιλουμένη ο – όχι και τόσο κολακευτικός, είναι αλήθεια – όρος «παιδί του σωλήνα».

Έχει δε υπολογισθεί, πως έκτοτε και μέχρι τουλάχιστον τη συγγραφή του παρόντος πονήματος (2023), 8 εκατομμύρια παιδιά γεννήθηκαν χάρη στην εξωσωματική γονιμοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθουμένης Αναπαραγωγής, το οποίο δημοσιεύθηκε στις 18 Ιουλίου 2022 κατά το έτος 2019 γεννήθηκαν στην Ελλάδα:

• 741 παιδιά μετά από κύκλο εξωσωματικής με «φρέσκο ωάριο»
• 584 παιδιά μετά από κύκλο εξωσωματικής με κατεψυγμένο ωάριο
• 121 παιδιά μετά από κύκλο εξωσωματικής με προεμφυτευτικό έλεγχο
• 742 παιδιά μετά από δωρεά ωαρίου
• 272 παιδιά μετά από σπερματέγχυση με σπέρμα του συζύγου
• 61 παιδιά μετά από σπερματέγχυση με σπέρμα δότη

Οι γεννήσεις αυτές μάλιστα αφορούν τα περιστατικά, που καταγράφηκαν μόνο στον Ελλαδικό χώρο. Δεν συμπεριλαμβάνονται οι γεννήσεις, που πραγματοποιήθηκαν στο εξωτερικό από ζευγάρια, που επισκέφθηκαν τη χώρα μας μόνον για τη διαδικασία της εξωσωματικής.

• Σύνολο γεννήσεων στην Ελλάδα για το έτος 2019 (ΕΛΣΤΑΤ): 83.763
• Σύνολο γεννήσεων στην Ελλάδα για το έτος 2018 (ΕΛΣΤΑΤ): 86.440

Το σύνολο των γεννήσεων από υποβοηθούμενη αναπαραγωγή για το έτος 2018 ανέρχεται στο 5.1% των γεννήσεων, ενώ για το έτος 2019 στο 6.4% των γεννήσεων.

Επομένως, ένα καθ’ όλα σεβαστό ποσοστό των γεννήσεων στην Ελλάδα επιτυγχάνεται χάρη στην εξωσωματική γονιμοποίηση και η μέθοδος αυτή συμβάλλει σημαντικά στην προσπάθεια ανάσχεσης της μείωσης του πληθυσμού, όπως αυτή καταγράφεται και από τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Υπάρχουν μελέτες πάνω στη ανάπτυξη των παιδιών, που γεννήθηκαν μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση;

Στο σημείο αυτό θα αναφερθούμε σε εκτενή αυστραλιανή μελέτη του 2023. Στη συγκεκριμένη έρευνα ελήφθησαν υπόψη τα στοιχεία από την μαθησιακή ανάπτυξη 585.659 παιδιών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν και 11,059 παιδιά, που γεννήθηκαν μεταξύ των ετών 2005 και 2014 μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση. Όλα τα παιδιά γεννήθηκαν μετά από μονήρη κύηση, ενώ εξαιρέθηκαν παιδιά, που γεννήθηκαν μετά από δίδυμη ή τρίδυμη κύηση.

Για ποιο λόγο οι επιστήμονες συνέταξαν τη συγκεκριμένη μελέτη;

Τα κίνητρα των συντακτών της ήταν τα εξής:

• Η ευρεία εξάπλωση της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
• Η ύπαρξη παλαιοτέρων μελετών, εκ των στοιχείων των οποίων τίθετο η υποψία ενδεχόμενης συσχέτισης της εξωσωματικής με αύξηση των πιθανοτήτων εκδήλωσης συγγενών ανατομικών ανωμαλιών, διαταραχών του φάσματος του αυτισμού, καθυστέρηση στην ανάπτυξη και μαθησιακών δυσκολιών.
• Το έλλειμα των διαθεσίμων επιστημονικών στοιχείων επί της ανάπτυξης των παιδιών σχολικής ηλικίας, τα οποία γεννήθηκαν μετά από εξωσωματική.

Ποια ήταν τα ευρήματα της εκτενούς αυτής μελέτης;

Τα παιδιά χωρίστηκαν σε δύο ομάδες:

• Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνονταν 173.200 παιδιά, μεταξύ των οποίων 4.697, που γεννήθηκαν μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση. Τα παιδιά της ομάδας αυτής είχαν ηλικία μεταξύ των 4 και 6 ετών και αξιολογήθηκε η γενικότερη κατάσταση της υγείας τους, οι κοινωνικές του δεξιότητες, η συναισθηματική ωριμότητα, η επικοινωνιακή τους επάρκεια και η γενικές τους γνώσεις.
• Στη δεύτερη ομάδα περιλαμβάνονταν 342.311 παιδιά, μεταξύ των οποίων 8.976 παιδιά, που γεννήθηκαν μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση. Τα παιδιά της ομάδας αυτής είχαν ηλικία μεταξύ των 7 και των 9 ετών και αξιολογήθηκαν οι γνώσεις τους στη γραμματική, η επάρκειά τους στη χρήση σημείων στίξης, στην ανάγνωση, στην ορθογραφία και στην αριθμητική.

Τα ευρήματα των επιστημόνων ήταν ιδιαίτερα καθησυχαστικά, αλλά και – ως ένα βαθμό – αναμενόμενα. Εν της πράγμασι δεν διαπιστώθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές μεταξύ των μετρηθεισών παραμέτρων ανάπτυξης των παιδιών, που γεννήθηκαν μετά από εξωσωματική και των παιδιών, που γεννήθηκαν μετά από φυσική σύλληψη.

Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr

^{Ενδεικτική βιβλιογραφία}

^{Kennedy AL, Vollenhoven BJ, Hiscock RJ, et al. School-age outcomes among IVF-conceived children: A population-wide cohort study. PLoS Med. 2023;20(1):e1004148. Published 2023 Jan 24. doi:10.1371/journal.pmed.1004148}