Νανουρίσματα για παιδιά - Στίχοι και μελωδίες για όνειρα γλυκά

Υπάρχουν περισσότεροι από ένας λόγοι για τους οποίους οι μαμάδες τραγουδούν νανουρίσματα στα μωρά τους από τη στιγμή που μαθαίνουν ότι θα τα φέρουν στον κόσμο. Τα τραγούδια χαλαρώνουν, ενισχύουν τη σύνδεση μεταξύ παιδιού - γονιού, και έχουν επίσης πολλά άλλα οφέλη.

Έρευνα δείχνει ότι το τραγούδι στα μωρά μπορεί να τα βοηθήσει να ηρεμήσουν το σώμα τους, να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους και να τονώσουν την ανάπτυξη της γλώσσας. Τα νανουρίσματα, ειδικότερα, έχουν στοιχεία που χαλαρώνουν τα μωρά—ακόμα και όταν δεν είναι εξοικειωμένα με τις λέξεις ή τη μελωδία.

Την επόμενη φορά που προσπαθείτε να βοηθήσετε το μωρό σας να κοιμηθεί, δοκιμάστε ένα από αυτά τα παραδοσιακά ή μοντέρνα νανουρίσματα.

Τα οφέλη των νανουρισμάτων στα μωρά

Το τραγούδι δεν είναι απλώς ένας γλυκός τρόπος για να συνδεθείτε με το μωρό σας. Ακολουθούν ορισμένα οφέλη που αξίζει να γνωρίζετε και που σίγουρα θα σας κάνουν να τραγουδήσετε πριν το φιλί της καληνύχτας στα μικρά σας.

• Τα ηρεμεί και κοιμούνται καλύτερα
• Διεγείρει την ανάπτυξη της γλώσσας
• Βοηθά στη ρύθμιση των συναισθημάτων
• Προωθεί το δέσιμο με τον φροντιστή (γονείς, γιαγιάδες, παππούδες, νταντάδες)

Παλιά παραδοσιακά νανουρίσματα

Φεγγαράκι μου λαμπρό

Το Φεγγαράκι μου λαμπρό αποτελεί ένα δημοτικό παιδικό τραγούδι, άρρηκτα συνδεδεμένο με την περίοδο της τουρκοκρατίας και το κρυφό σχολειό. Η μελωδία βασίζεται στο γαλλικό τραγούδι «Ah! Vous dirais-je Maman», που δημοσιεύθηκε το 1761.

Φεγγαράκι μου λαμπρό
Φέγγε μου να περπατώ
Να πηγαίνω στο σχολειό,
Να μαθαίνω γράμματα,
γράμματα σπουδάγματα,
Του Θεού τα πράγματα,
Ραψίματα, κεντήματα,
Του Θεού θελήματα.

Ύπνε που παίρνεις τα παιδιά (Νανούρισμα από τη Μήλο Κυκλάδων)

Ύπνε, που παίρνεις τα παιδιά,
έλα πάρε και τούτο,
μικρό μικρό σού το 'δωκα,
μεγάλο φέρε μου 'το·
μεγάλο σαν ψηλό βουνό,
ίσιο σαν κυπαρίσσι
κι οι κλώνοι του ν' απλώνονται
σ' ανατολή και δύση.

Nάνι νάνι (Δημοτικό παραδοσιακό νανούρισμα)

Νάνι νάνι, νάνι νάνι
ύπνον ήσυχο να κάνει.
Να κοιμάται να μερώνει,
να ξυπνά να μεγαλώνει·
να κοιμάται σαν τ' αρνάκι,
να ξυπνά σαν τ' αηδονάκι.
Μην πατάτε, μη βροντάτε·
το παιδάκι μου κοιμάται…

Να μου το πάρεις, ύπνε μου (περιλαμβάνεται στη συλλογή του Νικόλαου Γ. Πολίτη Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού (1914). Προέρχεται από τη Χίο και έχει καταγραφεί από το Γάλλο φιλέλληνα Κλωντ Φωριέλ -1825)

Να μου το πάρεις, Ύπνε μου, τρεις βίγλεςθα του βάλω,
τρεις βίγλες, τρεις βιγλάτορες*, κι οι τρεις αντρειωμένοι.
Βάλλω τον Ήλιο στα βουνά, τον αετό στους κάμπους,
τον κυρ Βοριά το δροσερό ανάμεσα πελάγου.
O Ήλιος εβασίλεψεν, ο αϊτός αποκοιμήθη,
κι ο κυρ Βοριάς ο δροσερός στης μάνας του πηγαίνει.
«Γιε μ', πού 'σουν χτες, πού 'σουν προχτές, πού 'σουν την άλλη νύχτα;
Μήνα* με τ' άστρι μάλωνες, μήνα με το φεγγάρι,
μήνα με τον αυγερινό, που 'μαστ' αγαπημένοι;
– Μήτε με τ' άστρι μάλωνα, μήτε με το φεγγάρι,
μήτε με τον αυγερινό, οπού 'στ' αγαπημένοι·
χρυσόν υγιόν εβίγλιζα* στην αργυρή του κούνια».

Δημοτικό νανούρισμα

Kοιμάται το τριαντάφυλλο κοντά στη μαντζουράνα,
κοιμάται το παιδάκι μου με τη γλυκιά του μάνα.

Kοιμάται το παιδάκι μου στην αργυρή του κούνια,
στην αργυρή και στη χρυσή και στη μαλαματένια.

Kοιμήσου συ, παιδάκι μου, κι εγώ σε νανουρίζω,
κι εγώ την κούνια σου κουνώ, γλυκά να σε κοιμίζω.

Kοιμήσ' αστρί, κοιμήσ' αυγή, κοιμήσου, νιο φεγγάρι,
κοιμήσου, κυρά θάλασσα με το χρυσό σου ψάρι.

Κοιμήσου αστρί (Περιλαμβάνεται στη συλλογή του Νικόλαου Γ. Πολίτη Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού (1914) και προέρχεται από την Κορινθία και έχει καταγραφεί από το Μιχ. Λελέκο -1888).

Κοιμήσου αστρί, κοιμήσου αυγή, κοιμήσου νιο φεγγάρι,
κοιμήσου, που να σε χαρεί ο νιος που θα σε πάρει.
Κοιμήσου, που παράγγειλα στην Πόλη τα χρυσά σου,
στη Βενετιά τα ρούχα σου και τα διαμαντικά σου.
Κοιμήσου, που σου ράβουνε το πάπλωμα στην Πόλη
και που σου το τελειώνουνε σαράντα δυο μαστόροι.
Στη μέση βάνουν τον αϊτό, στην άκρη το παγόνι,
νάνι του ρήγα το παιδί, του βασιλιά τ' αγγόνι.
Κοιμήσου και παράγγειλα παπούτσια στον τσαγκάρη,
να σου τα κάνει κόκκινα με το μαργαριτάρι.
Κοιμήσου μες στην κούνια σου και στα παχιά πανιά σου,
κι η Παναγιά η Δέσποινα να είναι συντροφιά σου.

Νάνι του ρήγα το παιδί / Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις και Στίχοι Νίκος Γκάτσος

Νάνι του Ρήγα το παιδί, του βασιλιά τ’ αγγόνι.
Νάνι του κήπου η πασχαλιά, του Μάη το χελιδόνι.

Κοιμήσου φως της χαραυγής κι άστρο χρυσό τ’ Απρίλη
κι η Παναγιά στον ύπνο σου χαμογελά στα χείλη.

Κάμε τον ύπνο σύννεφο και τ’ όνειρό σου πάχνη
κι ένα πουλί τ’ αυγερινού να σ’ ανταμώσει ψάχνει.

Νάνι του Ρήγα το παιδί, του βασιλιά τ’ αγγόνι.
Νάνι του κήπου η πασχαλιά, του Μάη το χελιδόνι.

Κοιμήσου Μέρα Όμορφη / Παραδοσιακό

Κοιμήσου μέρα όμορφη, νύχτα με τ' αστρουλάκια
μπαξέ μου με τα λούλουδα και με τα γιασεμάκια

Κοιμήσου με τη ζάχαρη και ξύπνα με το μέλι
και λούσου με τ'ανθόνερο που λούζονται οι αγγέλοι

Κοιμήσου γιέ μου πρωτογιέ και γιε μου κανακάρη
Και από τη πόλη κοπελιά θε να 'ρθει να σε πάρει

Κοιμήσου γιε μου να τραφείς, γιε μου να μεγαλώσεις
Και τα προικιά ριμένου σε κι οι κόρες καρτερού σε.

Μοντέρνα νανουρίσματα

Νανούρισμα/ Ελεωνόρα Ζουγανέλη

Χαρά μου μάτια μου γλυκά
βλέφαρα στολισμένα
της χρυσαυγής τα χρώματα
έχεις ταξιδεμένα

Χαρά μου στόμα μου γλυκό
με το χαμόγελό σου
να σεριανάς τον άγγελο
που έχεις στο πλευρό σου

Κοιμήσου αγγελούδι μου
βελούδινο το βράδυ
το στήθος μου προσκέφαλο
και η ψυχή μου χάδι

Φεγγοβολάς βλαστάρι μου
στ' όνειρο ταξιδεύεις
τους γαλαξίες τριγυρνάς
και το Θεό γυρεύεις

Ο ύπνος που σε τύλιξε
τώρα σε φέρνει πίσω
κι εγώ που είμαι πλάι σου
χάρες να σε στολίσω.

Το νανούρισμα της Πεταλούδας / Αλκίνοος Ιωαννίδης

Νάνι νάνι νάνι νανανα... το παιδάκι μου νανα...
Νάνι νάνι το παιδί και γλυκά να κοιμηθεί...

Μια πεταλούδα θα σε βάλει στα φτερά της
για να σε πάει στα βελούδινα όνειρά της
σε πέπλα ανάλαφρα, σε πουπουλένια δάση,
θα σε ξαπλώσει κι απαλά θα σε σκεπάσει

Νάνι το μωρό μου / Διονύσης Σαββόπουλος

Σκούνα που σαλπάρει τ`αργυρό φεγγάρι
στην ονειροχώρα το αρμενίζει τώρα.

Σε ποιο μονοπάτι στ`ουρανού τα πλάτη
ταξιδεύεις γιε μου, στα φτερά του ανέμου;

Νάνι το μωρό μου, το χιλιάκριβό μου,
σώπασε όλη η φύση μη μου το ξυπνήσει.

Άστρα χαμηλώστε και κοντοζυγώστε
να το δείτε ελάτε που γλυκοκοιμάται.

Μ`απαλό υφάδι βελουδένιο χάδι
νύχτα σκέπασέ το και νανούρισέ το.

Κι ώσπου να χαράξει ύπνο από μετάξι
στείλε στο μωρό μου το χιλιάκριβό μου.

Κοιμήσου αγγελούδι μου, παιδί μου νάνι νάνι

Νανούρισμα /Χαϊνηδες

Κοιμάται ο ήλιος στα βουνά κι η πέρδικα στα δάση
κι εσύ πανσέ και γιασεμί κλείσε τα μάτια μια στιγμή
ο ύπνος να σε πιάσει.

Μετάξι από τη Βενετιά και μάλαμα απ' την Προύσα
τα όνειρα σου να ντυθούν σαν τα δικά μου μη χαθούν
που τόσο αγαπούσα.

Σ' αυτό τον τόπο οι καιροί φέρνουνε καταιγίδες
μα σώζονται όταν ξεσπούν από καρδιές που αγαπούν
τα όνειρα κι οι ελπίδες.

Κι είναι κραυγή και προσταγή και πάθος του χωμάτου
απ' τον καρπό του άμα φας σα μεγαλώσεις ν' αψηφάς
τα βέλη του θανάτου.

Δώσε καρδιά μου στο παιδί τον πιο γλυκό σου χτύπο
για να του κάνει συντροφιά μες σε βροχή και συννεφιά
όταν εγώ θα λείπω.

Και δε με νοιάζει αν θα χαθώ αφού θα ζεις για μένα
είναι της φύσης ο σκοπός κι είσαι του έρωτα καρπός
και μιας αγάπης γέννα.

Το φεγγάρι/ Τάνια Τσανακλίδου

Να το, το φεγγάρι πάλι, σαν ανθρώπινο κεφάλι,
που του 'κοψαν τα μαλλιά του και του πήραν τη λαλιά του

Φεγγαράκι λυπημένο, μοναχούλι μου καημένο
μόλις λίγο μεγαλώσω θα 'ρθω να σε ανταμώσω

Το φεγγάρι μοιάζει τώρα, σαν ρολόι δίχως ώρα
σαν ματάκι από ελάφι και σαν τρύπα από χρυσάφι

Φεγγαράκι λυπημένο, μοναχούλι μου καημένο,
μόλις λίγο μεγαλώσω, θα 'ρθω να σε ανταμώσω

^{με πληροφορίες από το wikipedia.org/ photodentro.edu.gr / ebooks.edu.gr}