Έφηβο κορίτσι ελληνικής καταγωγής το προφίλ των εξαφανισμένων παιδιών στη χώρα μας

Το ζήτημα των εξαφανίσεων ανηλίκων είναι ένα θέμα που μας αγγίζει όλους. Κάθε νέα αναφορά γεννάει ερωτήματα και ανησυχίες:

Πού είναι αυτά τα παιδιά; Πού μπορεί να βρίσκονται αυτή τη στιγμή; Ποιος είναι ο λόγος πίσω από τις εξαφανίσεις τους; Ποια είναι η ιστορία πίσω από κάθε αγνοούμενο παιδί;

25 Μαΐου: Παγκόσμια Ημέρα για τα Εξαφανισμένα Παιδιά

Οι εξαφανίσεις ανηλίκων συγκλονίζουν και προβάλλονται σχεδόν καθημερινά, όμως αυτές που δημοσιεύονται αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μέρος της πραγματικότητας.

Πολλές υποθέσεις παιδιών δε φτάνουν στη δημοσιότητα, ενώ ακόμα περισσότερες υποθέσεις δε γίνονται γνωστές στις Αστυνομικές Αρχές και τους αρμόδιους φορείς.

Τι συμβαίνει όμως τελικά με αυτά τα παιδιά; Γιατί εξαφανίζονται;

Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι τα χαρακτηριστικά των αγνοουμένων παιδιών είναι διαφορετικά και ποικίλλουν ανάλογα με το φύλο του παιδιού -είτε είναι αγόρι, κορίτσι ή μη προσδιορισμένο-, την καταγωγή τους, την ηλικία τους, καθώς και τους λόγους που οδήγησαν στην εξαφάνισή τους.

Ωστόσο, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Γραμμή για τις Εξαφανίσεις 116000, παρατηρούμε ότι το προφίλ των αγνοουμένων παιδιών στην Ελλάδα επικεντρώνεται σε έφηβα κορίτσια ελληνικής καταγωγής.

Παρά το γεγονός ότι ένα παιδί ενδέχεται να αποφασίσει να φύγει με δική του θέληση, αυτό δε θα πρέπει να μας αποτρέπει από την αναζήτησή του, καθώς εξακολουθεί να αποτελεί ένα ευάλωτο παιδί που εκτίθεται σε διάφορους κινδύνους που ενδεχομένως να μην μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο του.

Μεταξύ αυτών των κινδύνων περιλαμβάνονται η εκτεθειμένη θέση σε κίνδυνο εκμετάλλευσης, σεξουαλικής κακοποίησης και εμπορίας ανθρώπων. Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος να εκτεθεί σε φυσικές και ψυχολογικές καταστάσεις που μπορεί να τον βλάψουν σοβαρά. Τέλος, η έλλειψη της απαραίτητης ιατρικής περίθαλψης και φροντίδας αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, καθώς οι αγνοούμενοι ενδέχεται να βρεθούν σε ευάλωτες καταστάσεις υγείας χωρίς καμία πρόσβαση σε βοήθεια.

Ποιοι όμως μπορεί να είναι οι λόγοι που οδηγούν ένα παιδί στο να εγκαταλείψει την οικία του ή τον χώρο στον οποίον διαμένει;

Ένας πολύ βασικός παράγοντας που οφείλει να αναφερθεί είναι οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια. Οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια και μάλιστα κατά την περίοδο της εφηβείας μπορούν να είναι πολύπλοκες και με μεγάλες δυσκολίες τόσο για τους γονείς όσο και για τους ίδιους τους εφήβους.

Οι έφηβοι συχνά καλούνται να αντιμετωπίζουν αλλαγές σε συναισθηματικό, κοινωνικό, προσωπικό, και διαπροσωπικό επίπεδο, αλλαγές στο σώμα τους, στις ανάγκες τους και στη συμπεριφορά τους και κατά συνέπεια μπορεί να δημιουργηθούν εντάσεις και συγκρούσεις τόσο με τα πρόσωπα φροντίδας, όσο και με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Η προσπάθεια κατανόησης των προαναφερθέντων αλλαγών, η ουσιαστική επικοινωνία με τον έφηβο/την έφηβη, η άνευ όρων αποδοχή του/της, η ανοιχτή συζήτηση, η οριοθέτηση που ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε παιδιού καθώς και η έμπρακτη υποστήριξή τους μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν κατά την εφηβεία.

Ένας ακόμη παράγοντας καθοριστικής σημασίας κατά τη διάρκεια της εφηβείας είναι οι παρέες των συνομηλίκων. Πιο συγκεκριμένα, κατά την εφηβεία, το επίκεντρο ενδιαφέροντος για τους εφήβους αλλάζει και από εκεί πού η οικογένεια αποτελούσε τη βασική πηγή αυτοπροσδιορισμού, πλέον το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στους συνομηλίκους.

Οι έφηβοι μέσα από τις παρέες που δημιουργούν προσπαθούν να ανακαλύψουν τον εαυτό τους, να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες, να προσδιορίσουν την ταυτότητά τους, να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους και να δημιουργήσουν κοινές εμπειρίες με άτομα που μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα.

Είναι υψίστης σημασίας το να χτιστεί μία υγιής και λειτουργική σχέση με τους γονείς

Η αίσθηση ότι ανήκουν σε μία ομάδα και αυτοπροσδιορίζονται μέσα από αυτή ενισχύει την αυτοεκτίμησή τους και τους δημιουργεί την αίσθηση ότι μπορούν να τα καταφέρουν και μόνοι τους. Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι στους εφήβους, κατά την προσπάθεια δημιουργίας της δικής τους ταυτότητας, η επίδραση και η επιρροή των συνομηλίκων είναι ιδιαίτερα σημαντική και πολλές φορές μπορεί να οδηγήσει σε απομάκρυνσή τους από την οικογένεια και σε συμπεριφορές που ενδεχομένως να τους θέσουν σε κίνδυνο.

Είναι υψίστης σημασίας το να χτιστεί μία υγιής και λειτουργική σχέση με τους γονείς ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες τόσο των παιδιών όσο και των ίδιων, ενώ παράλληλα η ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας και της ανάπτυξης δεξιοτήτων λήψης αποφάσεων θα βοηθήσουν στο να μειωθεί η άκριτη και άβουλη επιρροή από τους συνομηλίκους.

Τέλος, ένα ζήτημα το οποίο απασχολεί καθημερινά πολλούς γονείς οι οποίοι αναζητούν υποστήριξη, είναι η χρήση διαφόρων ειδών ναρκωτικών ουσιών από τα ανήλικα παιδιά τους.

Πιο συγκεκριμένα, η εφηβεία αποτελεί την περίοδο πειραματισμού για τα νεαρά άτομα, ωστόσο η χρήση ουσιών επηρεάζει στο σύνολό της τόσο την υγεία και την ανάπτυξη των εφήβων, όσο και την γενικότερο συμπεριφορά τους. Ένας έφηβος που κάνει συστηματικά χρήση ουσιών, είναι πιθανό να παρουσιάσει αλλαγές στη συμπεριφορά και την προσωπικότητά του, αποστροφή από τις συνηθισμένες δραστηριότητες και ενδιαφέροντα, προβλήματα στο σχολείο ή και διακοπή της σχολικής φοίτησης, ενώ παρουσιάζονται δυσκολίες στις οικογενειακές και κοινωνικές του σχέσεις.

Η παρορμητική συμπεριφορά που αναμένεται να εμφανιστεί στην εφηβεία σε συνδυασμό με χρήση ουσιών, μπορεί να οδηγήσει έναν έφηβο στο να αναζητήσει ευχαρίστηση και ενδιαφέρον εκτός του οικογενειακού πλαισίου θέτοντας την υγεία, ακόμα και τη ζωή του σε κίνδυνο.

Όλα τα προαναφερθέντα αποτελούν παράγοντες κινδύνου για ένα ανήλικο παιδί, δημιουργώντας ένα εύφορο έδαφος και καθιστώντας τους νέους ευάλωτους. Σε πολλές εξαφανίσεις ανηλίκων, παρατηρείται η ανάμειξη ενήλικων ατόμων, τα οποία θα προσπαθήσουν να απομακρύνουν κάποιον έφηβο από το οικογενειακό του περιβάλλον. Επομένως, η αντιμετώπιση των προκλήσεων που ενέχουν αυτοί οι παράγοντες είναι ουσιώδης για την προστασία και την ευημερία των νέων.

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» δέχεται καθημερινά κλήσεις που αφορούν εξαφανίσεις ανηλίκων, όλων των ηλικιών, ανεξαρτήτου φύλου και καταγωγής. Ψυχολόγοι και Κοινωνικοί Λειτουργοί βρίσκονται 24 ώρες, 365 ημέρες τον χρόνο στην «Ευρωπαϊκή Γραμμή για τις Εξαφανίσεις 116000» για να υποστηρίξουν συμβουλευτικά όλες τις οικογένειες, να δώσουν κατευθύνσεις για την άμεση κινητοποίηση. Επιπλέον, η ενεργοποίηση των μηχανισμών «Amber Alert» και «Missing Kid Alert» έχει αποδειχτεί εδώ και πολλά χρόνια ότι μπορεί να συνδράμει καθοριστικά για τον εντοπισμό ενός παιδιού που βρίσκεται σε κίνδυνο.