Αυξήθηκαν οι υιοθεσίες στην Ελλάδα το 2023 - Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ

Με την υπογεννητικότητα να αποτελεί μείζον πρόβλημα για την Ελλάδα, τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν πρόσφατα από την ΕΛΣΤΑΤ για τις υιοθεσίες, αν μη τι άλλο είναι μια θετική είδηση.

Δημογραφικό: «Πεθαίνει» η Ελλάδα – 2.500.000 λιγότεροι Έλληνες το 2050

Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, οι πράξεις υιοθεσίας του 2023 ανήλθαν σε 284 έναντι 274 το 2022, παρουσιάζοντας μια μικρή αύξηση κατά 3,6%.

Αύξηση στις υιοθεσίες κοριτσιών

Το 2023 οι υιοθεσίες θηλέων ανήλθαν σε 144 και οι υιοθεσίες αρρένων σε 140 παρουσιάζοντας αύξηση κατά 10,8% και μείωση 2,8%, αντίστοιχα, σε σχέση με το 2022.

Όσον αφορά στο νομικό καθεστώς των υιοθετηθέντων τέκνων πριν την υιοθεσία, τη μεγαλύτερη κατηγορία αποτελούν τα τέκνα που γεννήθηκαν εκτός γάμου. Από τη σύγκριση των εν λόγω στοιχείων μεταξύ των ετών 2022 και 2023 μείωση των πράξεων υιοθεσίαςαπό 18 σε 6 (66,7%) παρατηρείται στην κατηγορία «μη δηλωθέν», όπου απουσιάζει η πληροφορία για το νομικό καθεστώς των υιοθετηθέντων.

Οι ηλικίες των παιδιών που υιοθετήθηκαν

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, η πλειονότητα (46,1%) των πράξεων υιοθεσίας αφορούσε σε τέκνα της ηλικιακής ομάδας 0-5 ετών για το έτος 2023. Ωστόσο, παρατηρήθηκε αύξηση στον αριθμό των πράξεων υιοθεσίας σε τέκνα της ηλικιακής ομάδας 11- 18 ετών (105,6%) ενώ στις υιοθεσίες της ηλικιακής ομάδας τέκνων 19 ετών και άνω παρουσιάστηκε μείωση 41,1%.

Οι θετοί γονείς

Οι θετοί γονείς, κατά κύριο λόγο, είναι δύο σύζυγοι. Στην κατηγορία αυτή παρουσιάστηκε αύξηση κατά 26,7% (από 161 σε 204) στις πράξεις υιοθεσίας σε σχέση με το 2022 ενώ μείωση (από 71 σε 24) παρατηρήθηκε στις υιοθεσίες από θετό γονέα που αντιπροσωπεύει μονογονεϊκή οικογένεια (66,2%).

Οι περιοχές με τις περισσότερες πράξεις υιοθεσίας

Αύξηση κατά 11,1 κατέγραψαν οι υιοθεσίες στη Βόρεια Ελλάδα (περιλαμβάνει την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη) οι οποίες ανήλθαν σε 60 το 2023 έναντι 54 το 2022. Ακολουθεί η Κεντρική Ελλάδα (περιλαμβάνει τη Θεσσαλία, τη Δυτική Ελλάδα, τη Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόννησο και τα Ιόνια νησιά), αύξηση 8,5 % (36 υιοθεσίες έναντι 26 το 2022) και έπονται τα Νησιά του Αιγαίου με την Κρήτη ( 5,6%) και η Αττική ( 2,6%).

Σημειώνεται πώς ο αριθμός των πράξεων υιοθεσίας προκύπτει από τις δικαστικές αποφάσεις που καταγράφονται στη χώρα στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους, κατά γεωγραφική περιοχή, φύλο, ηλικιακή ομάδα, κατηγορία υιοθετούντων και νομικό καθεστώς υιοθετηθέντων. Οι πράξεις υιοθεσίας αναφέρονται στην περίοδο Ιανουάριος - Δεκέμβριος 2023.

Υιοθεσίες στην Ελλάδα: Ποια είναι η διαδικασία

Η υιοθεσία τελείται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση με βάση τις συναινέσεις των ενδιαφερομένων προσώπων.

Αρμόδιο για την τέλεση της υιοθεσίας είναι το δικαστήριο, στην περιφέρεια του οποίου έχει τη συνήθη διαμονή του εκείνος που υιοθετεί ή εκείνος που υιοθετείται.

Το δικαστήριο ελέγχει την συνδρομή των νομίμων όρων για την υιοθεσία, τη νομιμότητά της όσο και τη σκοπιμότητά της, αν δηλαδή, η συγκεκριμένη υιοθεσία εξυπηρετεί το συμφέρον του υιοθετουμένου.

Η υιοθεσία ανηλίκων αποτελεί την σχεδόν αποκλειστική μορφή υιοθεσίας, αφού η υιοθεσία ενηλίκων μόνο κατ’ εξαίρεση είναι δυνατή.

Ο υιοθετών πρέπει να είναι ικανός για δικαιοπραξία.

Η υιοθεσία δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο από ένα πρόσωπο, όχι από περισσότερους, οι σύζυγοι όμως υιοθετούν από κοινού ανήλικο τέκνο.

Η συναίνεση του υιοθετούντος είναι αυτονόητη προϋπόθεση για την υιοθεσία και ο υιοθετούμενος ανήλικος συναινεί ο ίδιος στην υιοθεσία του εφόσον έχει συμπληρώσει το δωδέκατο έτος της ηλικίας του.

Η συναίνεση των γονέων του υιοθετουμένου είναι πάντοτε απαραίτητη.

Όλες οι συναινέσεις για την υιοθεσία δίνονται με αυτοπρόσωπη εμφάνιση ενώπιον του δικαστηρίου.

Ο έγγαμος δεν μπορεί να υιοθετήσει χωρίς τη συναίνεση του /της συζύγου του . Όταν δηλαδή στην υιοθεσία προβαίνει μόνο ο ένας σύζυγος (και όχι οι δύο μαζί), η συναίνεση του άλλου είναι αναγκαία. Στην περίπτωση αυτή η συναίνεση του συζύγου εκείνου που υιοθετεί μπορεί να δοθεί και ενώπιον συμβολαιογράφου, αν η συνήθης διαμονή του βρίσκεται στην αλλοδαπή.

Το θετό τέκνο παίρνει το επώνυμο του θετού γονέα του, στο οποίο έχει το δικαίωμα να προσθέσει και το πριν από την υιοθεσία επώνυμό του.

Η υιοθεσία ανηλίκων τηρείται μυστική. Το θετό τέκνο έχει, μετά την ενηλικίωσή του, το δικαίωμα να πληροφορείται πλήρως από τους θετούς γονείς και από κάθε αρμόδια αρχή τα στοιχεία των φυσικών γονέων του.

Οι διακρατικές υιοθεσίες ρυθμίζονται από την Διεθνή Σύμβαση της Χάγης του 1993, η κύρωση της οποίας έγινε από την Ελληνική Βουλή τον Ιούνιο του 2009 (Ν.3765/2009).

Επίσης είναι γνωστό ότι η διεθνής υιοθεσία είναι έννοια ευρύτερη από τη διακρατική. Η πρώτη αναφέρεται σε κάθε υιοθεσία που εμφανίζει στοιχείο αλλοδαπότητας, ενώ η δεύτερη αναφέρεται στην υιοθεσία της οποίας το στοιχείο αλλοδαπότητας εντοπίζεται σε ένα συγκεκριμένο σημείο : την αλλαγή λόγω της υιοθεσίας του τόπου της συνήθους διαμονής του παιδιού.

Η Διεθνής Σύμβαση της Χάγης εφαρμόζεται μόνο στις διακρατικές υιοθεσίες μεταξύ των συμβαλλομένων κρατών.

Η υιοθεσία μπορεί να τελεστεί στο κράτος προέλευσης ή στο κράτος υποδοχής. Η έκδοση του σχετικού πιστοποιητικού από την αρμόδια αρχή του κράτους, όπου τελέστηκε η υιοθεσία έχει ως συνέπεια την άμεση και χωρίς καμία διατύπωση αναγνώριση της υιοθεσίας σε όλα τα συμβαλλόμενα κράτη με την επιφύλαξη της πρόδηλης αντίθεσης της υιοθεσίας προς την δημόσια τάξη ορισμένου συμβαλλόμενου κράτους, λαμβανομένου υπόψη του συμφέροντος του παιδιού.
Η εν λόγω σύμβαση δεν αρκείται στην αυτόματη αναγνώριση μιας απόφασης υιοθεσίας μεταξύ των συμβαλλομένων κρατών αλλά επιπλέον κατοχυρώνει, και ένα ελάχιστο πλέγμα εννόμων αποτελεσμάτων της υιοθεσίας που συνεπάγεται υποχρεωτικά μια τέτοια αναγνώριση.

Υιοθεσία ανήλικου τέκνου που γεννήθηκε στο εξωτερικό και συντελείται με απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου από Έλληνες γονείς

Δικαιολογητικά

• Τελεσίδικη δικαστική απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου νόμιμα επικυρωμένη
• Επίσημη μετάφραση της ξενόγλωσσης δικαστικής απόφασης
• Ληξιαρχική πράξη γέννησης των επιχωρίων Αρχών.
  Απόφαση Ελληνικού Δικαστηρίου για αναγνώριση του δεδικασμένου της απόφασης του αλλοδαπού Δικαστηρίου, όπου απαιτείται.
• Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης των θετών γονέων τελευταίου εξαμήνου.
• Καταχωρίζεται με την προσκόμιση των δικαιολογητικών στην Υπηρεσία μας από έναν από τους γονείς ή το ίδιο το τέκνο, εφόσον έχει συμπληρώσει το 18ο έτος, ή από τρίτο πρόσωπο, εφοδιασμένο με ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο με την επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας ή του διαβατηρίου, ή από δικηγόρο εφοδιασμένο με ειδικό πληρεξούσιο (Άρθρο 10 παρ.1 του Ν. 344/1976).

Στην περίπτωση που οι φυσικοί γονείς του υιοθετουμένου είναι Έλληνες η πράξη της υιοθεσίας καταχωρίζεται στο περιθώριο της ληξιαρχικής πράξης γέννησης που ήδη έχει συνταχθεί στην Υπηρεσία μας ως μεταβολή στην αστική κατάσταση του τέκνου.
Στην περίπτωση που οι φυσικοί γονείς του υιοθετουμένου είναι αλλοδαποί, περί της υιοθεσίας συντάσσεται απευθείας έκθεση υιοθεσίας στην Υπηρεσία μας ή ενώπιον της αρμόδιας Προξενικής αρχής στην αλλοδαπή , η οποία στη συνέχεια πρέπει να μεταγραφεί στην Υπηρεσία μας.

Υιοθεσία ανήλικου τέκνου από Έλληνες γονείς, με απόφαση Ελληνικού δικαστηρίου

Εάν οι γονείς διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, αρμόδιο για τη δήλωση της Υιοθεσίας είναι το Ληξιαρχείο του τόπου έκδοσης της απόφασης.

Υιοθεσία ενήλικου τέκνου που γεννήθηκε στο εξωτερικό και υιοθετείται από Έλληνα γονέα, με απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου

Η υιοθεσία ενήλικου τέκνου που γεννήθηκε στο εξωτερικό και υιοθετείται από Έλληνα γονέα, με απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου, είναι δυνατή μόνο όταν αυτός που υιοθετεί είναι ο/η σύζυγος του φυσικού γονέα.

Δικαιολογητικά :

• Τελεσίδικη δικαστική απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου νόμιμα επικυρωμένη
• Επίσημη μετάφραση της ξενόγλωσσης δικαστικής απόφασης.
• Ληξιαρχική πράξη γέννησης των επιχωρίων Αρχών.
  Απόφαση Ελληνικού Δικαστηρίου για αναγνώριση του δεδικασμένου της απόφασης του αλλοδαπού Δικαστηρίου, όπου απαιτείται.
• Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης των θετών γονέων τελευταίου εξαμήνου.

Καταχωρίζεται με την προσκόμιση των δικαιολογητικών στην Υπηρεσία μας από έναν από τους γονείς ή το ίδιο το τέκνο, εφόσον έχει συμπληρώσει το 18ο έτος, ή από τρίτο πρόσωπο, εφοδιασμένο με ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο με την επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας ή του διαβατηρίου, ή από δικηγόρο εφοδιασμένο με ειδικό πληρεξούσιο (Άρθρο 10 παρ.1 του Ν. 344/1976).

Με πληροφορίες από ypes.gr/yiothesia