Σημάδια ότι το παιδί σας έχει έναν τοξικό φίλο

Είναι φυσιολογικό να μη συμπαθείτε όλους τους φίλους του παιδιού σας.

Τα παιδιά άλλωστε έχουν το δικαίωμα να κάνουν φιλίες με άτομα που μπορεί να μην είναι ακριβώς του γούστου σας. Ωστόσο, κάποιες φορές, ένας φίλος μπορεί να ξεπερνά τα όρια του απλώς "αντιπαθητικού" και να εμφανίζει τοξική συμπεριφορά.

Σε αυτή την περίπτωση τι πρέπει να κάνετε; Πρέπει να παρέμβετε; Και αν ναι, πώς;

Όταν ο φίλος του παιδιού σας είναι κακή επιρροή - Τι να κάνετε

Για να κατανοήσετε τι είναι ένας τοξικός φίλος, ποια είναι τα σημάδια μιας τοξικής φιλίας, αλλά και πώς να μιλήσετε στο παιδί σας γι’ αυτό ή πότε να ζητήσετε βοήθεια, διαβάστε τι λένε οι ειδικοί.

Πώς οι ειδικοί ορίζουν έναν τοξικό φίλο

Μπορεί να αναρωτιέστε τι σημαίνει "τοξικός φίλος" ακριβώς. Η Emily Zeller, LMFT, θεραπεύτρια οικογένειας και ιδρύτρια της Zeller & Co. Therapy, περιγράφει τον τοξικό φίλο ως κάποιον που «συστηματικά συμπεριφέρεται με τρόπους που εξαντλούν, χειραγωγούν ή πληγώνουν το παιδί σας, συναισθηματικά, κοινωνικά ή και σωματικά».

Πώς θα καταλάβετε ότι το παιδί σας έχει τοξικούς φίλους

Οι τοξικές φιλίες περιλαμβάνουν συγκεκριμένα μοτίβα συμπεριφοράς, όπως:

• Συνεχής αρνητικότητα, όπως το να μειώνει ή να κοροϊδεύει το παιδί σας ή να το κάνει να νιώθει άσχημα με τον εαυτό του.

• Έλεγχος ή κτητικότητα, όπως το να του υπαγορεύει με ποιον μπορεί να μιλάει ή να θυμώνει παράλογα όταν περνάει χρόνο με άλλους.

• Χειραγώγηση, όπως εκβιασμός συναισθημάτων, διάδοση φημών ή «δοκιμασίες» πίστης.

• Μονόπλευρη σχέση όπου παίρνει συνεχώς αλλά δεν προσφέρει.

• Πίεση από συνομηλίκους, όπως η προτροπή σε επικίνδυνες συμπεριφορές (ουσίες, κοπάνες, εκφοβισμός).

Σημάδια ότι το παιδί σας έχει τοξική φιλία

Δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβετε πότε το παιδί σας βρίσκεται σε μια τοξική φιλία. Πολλές φορές, τα παιδιά δεν έχουν τις λέξεις ή την επίγνωση για να κατανοήσουν πλήρως αυτό που βιώνουν.

«Τα παιδιά δεν λένε εύκολα "αυτή η σχέση δεν μου κάνει", αλλά η συμπεριφορά και η διάθεσή τους θα σας δείξουν πολλά», εξηγεί η Cheryl Groskopf, θεραπεύτρια άγχους και τραύματος.

Ποια είναι λοιπόν κάποια σημάδια; Αν το παιδί σας αρχίσει να συμπεριφέρεται διαφορετικά από το συνηθισμένο - είναι πιο σιωπηλό, νευρικό ή αποφεύγει τη συναναστροφή με ανθρώπους που εμπιστευόταν - αυτό μπορεί να δείχνει ότι κάτι δεν πάει καλά.

Παρατηρήστε επίσης πώς είναι αφού έχει περάσει χρόνο με τον φίλο που σας προβληματίζει. «Δείτε πώς νιώθει μετά από τη συνάντηση. Είναι εξαντλημένο; Ευερέθιστο; Θλιμμένο; Αυτές οι συναισθηματικές μεταβολές σίγουρα κάτι μαρτυρούν», λέει η Groskopf.

«Πώς θα βοηθήσω το παιδί μου να κάνει φίλους;»

Πώς να μιλήσετε στο παιδί σας για τον τοξικό φίλο του

Όπως είναι δύσκολο για το παιδί σας να αναγνωρίσει μια τοξική φιλία, έτσι μπορεί να του είναι δύσκολο και να μιλήσει για αυτή. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Groskopf προτείνει να μην εκφράσετε έντονα τα συναισθήματά σας. «Όσο δελεαστικό κι αν είναι, προσπαθήστε να μην αρχίσετε το "γονεϊκό κήρυγμα" και να κακολογείτε τον φίλο. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να νιώσει το παιδί σας πιο κοντά του», συμβουλεύει.

Αντίθετα, προτείνει να δείξετε ενδιαφέρον και περιέργεια. Μπορείτε να ρωτήσετε: «Νιώθεις ότι μπορείς να είσαι πραγματικά ο εαυτός σου μαζί του;» ή «Τι γίνεται όταν διαφωνείτε - μπορείς να μιλήσεις ανοιχτά;».

Μπορείτε επίσης να ρωτήσετε πώς νιώθει όταν είναι μαζί του. «Ο στόχος δεν είναι να χαρακτηρίσετε τον φίλο αλλά να βοηθήσετε το παιδί σας να ακούσει το εσωτερικό του καμπανάκι», λέει η Groskopf.

Τι γίνεται αν το παιδί σας δεν βλέπει τη φιλία του ως τοξική;

Ωστόσο, και παρά την ήπια παρότρυνσή σας, μπορεί το παιδί σας να μην καταλαβαίνει πόσο τοξική είναι η φιλία του. Τι μπορείτε να κάνετε τότε;

Πρέπει το παιδί να έχει έναν κολλητό φίλο;

Η Zeller προτείνει αντί να χαρακτηρίσετε τον φίλο ως "κακό" ή ¨"ακατάλληλο", να δοκιμάσετε τις εξής προσεγγίσεις:

• Κάντε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, όπως: «Πώς νιώθεις όταν είσαι μαζί του/της;»

• Ενθαρρύνετε να σκεφτεί και βοηθήστε το παιδί να παρατηρήσει μοτίβα: «Έχω προσέξει ότι φαίνεσαι λυπημένος/η μετά από τις συναντήσεις σας. Το έχεις νιώσει κι εσύ;»

• Δώστε παράδειγμα υγιών σχέσεων, δείχνοντας τι σημαίνει σεβασμός, εμπιστοσύνη και φροντίδα.

• Στηρίξτε την αυτονομία του παιδιού, αντί να απαιτήσετε να διακόψει τη φιλία, καθοδηγήστε το στη θέσπιση ορίων.

• Αντισταθείτε στην παρόρμηση να απαγορεύσετε τελείως τη φιλία. Αυτό συνήθως έχει τα αντίθετα αποτελέσματα και κάνει παιδί σας να έχει αμυντική στάση απέναντί σας.