Τιμωρία και παιδιά: Πάνε μαζί;
Πολλοί γονείς στην προσπάθειά τους να διδάξουν στο παιδί τους το «καλό» και το «κακό», επιβάλλουν διαφόρων ειδών τιμωρίες. Κατά πόσο όμως αυτό φέρει και τα επιθυμητά αποτελέσματα;
Αν είστε γονιός σίγουρα θα έχετε έρθει στη δύσκολη θέση να επιβάλετε κάποια τιμωρία στο παιδί σας από όταν κιόλας αυτό είναι πολύ μικρό. Οι προθέσεις σας ασφαλώς είναι οι καλύτερες. Ελπίζετε ότι με την τιμωρία το παιδί σας θα μάθει το σωστό και θα σταματήσει να κάνει αυτό που θεωρείται λάθος! Ισχύει όμως αυτό και στην πραγματικότητα;
Έρευνες που έχουν γίνει, δείχνουν ότι τα παιδιά που τιμωρούνται περισσότερο, είναι αυτά που κάνουν τις λιγότερο ηθικές επιλογές στη ζωή τους. Οι τιμωρίες όχι μόνο δεν βοηθάνε ένα παιδί να αναπτύξει το αίσθημα της ηθικής αλλά πολλές φορές οδηγούν και στα αντίθετα αποτελέσματα.
Πρώτα από όλα, η επιβολή κάποιας τιμωρίας μπορεί να καταστρέψει τη σχέση γονιού-παιδιού. Ένα παιδί δεν μπορεί εύκολα να καταλάβει γιατί τιμωρείται και μένει μονάχα στην τιμωρία σαν πράξη χωρίς να κατανοήσει τους πραγματικούς λόγους που οδήγησαν σε αυτή. Νιώθει συναισθηματικά αποκομμένο από τους γονείς του και η συμπεριφορά του αντί να γίνει καλύτερη, χειροτερεύει χωρίς να επανορθώσει το λάθος του. Επιπλέον, συνηθίζει στην ιδέα ενός ενήλικα να επιβάλει την τιμωρία αυθαίρετα και μεγαλώνοντας είναι πιο πιθανόν να καταχραστεί την ίδια δύναμη και να τιμωρεί άλλους.
Στην καλύτερη περίπτωση, ένα παιδί μπορεί να μάθει από την τιμωρία ότι πρέπει οπωσδήποτε να αποφύγει μία πράξη ή συμπεριφορά. Αν δεν έχει κατανοήσει τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους πρέπει να την αποφύγει, θα καταλήξει να κάνει το ίδιο πράγμα στα κρυφά ή να λέει ψέματα.
Ακόμα όμως και αν δε φτάσει σε αυτό το σημείο, η τιμωρία σίγουρα ενισχύει το «εγώ» ενός παιδιού. Κατηγορεί τους άλλους και επικεντρώνεται στο πώς η τιμωρία επηρεάζει το ίδιο, χωρίς όμως να νοιάζεται ποιες είναι οι συνέπειες της δικής του συμπεριφοράς στους γύρω του.
Κάποιες έρευνες έχουν δείξει μέχρι και ότι η τιμωρία συμβάλει σε μειωμένο IQ και χαμηλότερες επιδόσεις στο σχολείο. Ένα παιδί που τιμωρείται συχνά νιώθει στρεσαρισμένο και αισθάνεται αβεβαιότητα για το αν μπορεί να μάθει νέα πράγματα.
Αντί λοιπόν για τιμωρία, την επόμενη φορά που το παιδί σας θα κάνει κάποια σκανταλιά ή η συμπεριφορά του δεν θα είναι «σωστή», προσπαθήστε να ηρεμήσετε. Ευγενικά πάντα, θέστε όρια στο παιδί σας και εξηγήστε του που έκανε λάθος και γιατί η πράξη του δεν ήταν σωστή. Με αυτόν τον τρόπο, θα είναι πιο συναισθηματικά δεμένο μαζί σας και θα μάθει να νοιάζεται για τους γύρω τους. Μην ξεχνάτε ότι ένας γονιός πρέπει να είναι πρότυπο για το παιδί και μονάχα όταν του διδάξετε το «καλό» και το «κακό» και όχι όταν του το επιβάλλετε, θα μεγαλώσει με σωστές και ηθικές αξίες!