Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης: Μπορεί ένα παιδί να έχει οστεοπόρωση;

Μάλιστα οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα περιστατικά οστεοπόρωσης έχουν αυξηθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια, ενώ ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι αυξάνονται ραγδαία και τα περιστατικά παιδιών με οστεοπενία, η οποία στο μέλλον προκαλεί οστεοπόρωση.

Για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, οι ίδιοι ερευνητές τονίζουν ότι τα παιδιά θα πρέπει να καταναλώνουν αρκετά γαλακτοκομικά προϊόντα και άλλες τροφές που περιέχουν ασβέστιο και πρωτεΐνες, ώστε τα κόκαλα να αναπτύσσονται όπως πρέπει. Επίσης, είναι απαραίτητο να καταναλώνονται πολλά φρούτα και λαχανικά, αλλά και να υπάρχουν στον οργανισμό σημαντικά επίπεδα της βιταμίνης D, η οποία σχηματίζεται με την έκθεση στον ήλιο.

Σύμφωνα πάντως με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Μεταβολισμού των Οστών δεν υπάρχει ένας γενικά αποδεκτός ορισμός για την οστεοπόρωση στα παιδιά. Για να μάθει ένας ενήλικας αν έχει οστεοπενία ή οστεοπόρωση πρέπει να κάνει μια μέτρηση οστικής πυκνότητας. Η διενέργεια αυτής της εξέτασης δεν συνιστάται στα παιδιά. Μόνο σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις θα ζητηθεί από τον γιατρό τέτοια εξέταση, όπως στην περίπτωση που ένα παιδί υποστεί πολλαπλά κατάγματα ή υποστεί κατάγματα σε θέσεις-οστά που δεν είναι σύνηθες στις νεαρές ηλικίες, πχ το ισχίο ή ένας σπόνδυλος. Επίσης, η μέτρηση οστικής πυκνότητας μπορεί να ζητηθεί σε παιδιά με προβλήματα που σχετίζονται με χαμηλή οστική μάζα.

Η οστεοπενία και η οστεοπόρωση ορίζονται διαφορετικά στα παιδιά. Η οστική πυκνότητα χαρακτηρίζεται χαμηλή όταν ένα παιδί έχει Z-score ίσο ή μικρότερο από -2 στην μέτρηση οστικής πυκνότητας.

Η χαμηλή οστική πυκνότητα-μάζα στα παιδιά συχνά οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, όμως μπορεί και να εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ορισμένων νοσημάτων ή της λήψης φαρμακευτικής αγωγής για άλλα νοσήματα. Κάποιες φορές μάλιστα τα αίτια παραμένουν άγνωστα.
Μερικές καταστάσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε παθολογικά κατάγματα ή χαμηλή οστική μάζα αναφέρονται παρακάτω.

Ατελής Οστεογένεση (Σύνδρομο Lobstein)
Κατάσταση διαφορετική από την οστεοπόρωση που οδηγεί και αυτή σε ευθραυστότητα των οστών. Είναι γενετική πάθηση που οφείλεται σε μη σωστή δομική κατασκευή του κολλαγόνου. Κληρονομείται με επικρατές αυτοσωματικό γονίδιο. Έχει 8 τύπους, πιο συχνός ο τύπος Ι που χαρακτηρίζεται από κώφωση σε νεαρή ηλικία και μπλε χρώματος σκληρό χιτώνα οφθαλμών (αντί για λευκό).

Ιδιοπαθής Νεανική Οστεοπόρωση
Άγνωστης αιτιολογίας μορφή οστεοπόρωσης που προσβάλλει ηλικίες από 1 έως 13 ετών και χαρακτηρίζεται από κατάγματα οστών στα κάτω άκρα και την σπονδυλική στήλη. Η θεραπεία της περιλαμβάνει συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D (και πολλή προσοχή από τους γονείς για την αποφυγή ατυχημάτων). Ευτυχώς υποχωρεί συνήθως στην εφηβική ηλικία. Δεν γνωρίζουμε αν επηρεάζει την υγεία των οστών στη συνέχεια.

Οστεοπόρωση από κορτικοστεροειδή (κορτιζόνη και παράγωγα)
Η λήψη κορτικοστεροειδών φαρμάκων ή παραγόντων τους σε οποιαδήποτε μορφή (χάπια, ενέσιμα, εισπνεόμενα) και για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να καθυστερήσει την οστική ανάπτυξη στα παιδιά. Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες για χαμηλή οστική μάζα στη συνέχεια. Τα κορτικοστεροειδή χρησιμοποιούνται στη θεραπεία ασθενειών όπως η αρθρίτιδα, το άσθμα και η νόσος του Crohn (κολίτιδα).

Αν το παιδί σας χρειαστεί να πάρει για κάποιον λόγο κορτικοστεροειδή, μιλήστε με τον παιδίατρο σας για τα αναγκαία μέτρα που πρέπει να πάρετε για να προστατεύσετε τα οστά του.

Φαρμακευτικά σκευάσματα, πέραν των συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D, που να έχουν έγκριση για τη θεραπεία οστεοπόρωσης στα παιδιά δεν υπάρχουν.