Γιατί τα παιδιά λένε ψέματα;

Πολλοί είναι οι γονείς που συμφωνούν ότι ένα παιδί που μόλις έχει μάθει να μιλάει ή που πηγαίνει Νηπιαγωγείο δεν πρέπει να λέει ψέματα. Με το να μαθαίνει όμως να λέει ψέματα, αποδεικνύεται, ότι είναι ένα σημαντικό μέρος της μάθησης γενικότερα, και κάτι για να αρχίσουν να σκέφτονται οι γονείς πέρα από τα ηθικά μαθήματα!

Η ικανότητα του να μην πει ένα παιδί την αλήθεια είναι ένα αναπτυξιακό ορόσημο, σύμφωνα με την αναπτυξιακή ψυχολόγο Σούζαν Πίνκερ, παρομοιάζοντας αυτό το κατόρθωμα, με εκείνα των πρώτων βημάτων ενός παιδιού και των πρώτων ολοκληρωμένων φράσεων.

Σε μία έρευνα, με επικεφαλής την Κανγκ Λι, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, δείχνει ότι το ψέμα ξεκινάει από την πρώιμη ηλικία των παιδιών. Το 30% των παιδιών ηλικίας 2 ετών προσπάθησε να «ρίξει» στάχτη στα μάτια των γονιών τους. Το 50% των παιδιών ηλικίας 3 ετών το έκαναν πιο τακτικά. Ενώ το 80% των παιδιών 4-9 ετών ήταν εξοικειωμένα με το ψέμα.

Μέσα από την έρευνα λοιπόν διαπιστώθηκε ότι το ψέμα δεν είναι τίποτα ασυνήθιστο σε μικρά παιδιά. Τα μικρότερα παιδιά που λένε ιστορίες έχουν ένα πλεονέκτημα σε σχέση με τα παιδιά που λένε αλήθεια. «Για να βρεθεί το ψέμα απαιτούνται δύο συστατικά. Τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν τι σκέφτεται ο άλλος. Να γνωρίζουν τι ξέρει ο άλλος και τι δεν ξέρει. Με την ικανότητα του νου τους, σκέφτονται αυτή τη θεωρία. Τα παιδιά που είναι καλύτερα στη θεωρία του νου είναι επίσης καλύτερα και στα ψέματα», αναφέρει η Δρ. Λι.

Η δεύτερη προϋπόθεση, σύμφωνα πάντα με την επικεφαλής των ερευνών, είναι εκτελεστική λειτουργία, η δύναμη να προγραμματίσουν το μέλλον και να περιορίσουν τις ανεπιθύμητες ενέργειες. «Το 30% των παιδιών κάτω των 3 ετών που μπορούν να πουν ψέματα, έχουν υψηλότερες ικανότητες εκτελεστικές λειτουργίες. Πιο συγκεκριμένα έχουν την ικανότητα να αποκρύψουν την αλήθεια και να στραφούν σε κλάσματα δευτερολέπτου στο ψέμα! Αυτή η γνωστική πολυπλοκότητα σημαίνει ότι αυτά τα παιδιά, «οι πρώτοι ψεύτες» θα είναι πιο επιτυχημένοι στο σχολείο και στις σχέσεις τους με τα άλλα παιδιά στην παιδική χαρά», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με την αναπτυξιακή ψυχολόγο Σούζαν Πίνκερ, «Η πρώτη φορά που το παιδί σας πει κάποιο ψέμα, δεν είναι ένα γεγονός για να ανησυχήσετε, αλλά μια ευκαιρία για να γιορτάσετε!».