Κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (ΚΟΠ) στα παιδιά: Τι είναι, συμπτώματα και αντιμετώπιση

Τι είναι η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση στα παιδιά;

Η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (ΚΟΠ) είναι μια κατάσταση όπου τα ούρα στην ουροδόχο κύστη ρέουν προς λάθος κατεύθυνση. Ανεβαίνουν μέσα στους ουρητήρες που οδηγούν στα νεφρά. Κανονικά τα ούρα ρέουν κάτω από τα νεφρά μέσω των ουρητήρων στην ουροδόχο κύστη. Η ουροδόχος κύστη είναι το όργανο που αποθηκεύει τα ούρα πριν φύγουν από το σώμα κατά τη διάρκεια της ούρησης. Η κύστη έχει 3 μικρά ανοίγματα. Τα 2 ανοίγματα στην κορυφή συνδέουν τους ουρητήρες με την ουροδόχο κύστη. Το άνοιγμα στο κάτω μέρος οδηγεί από την ουροδόχο
κύστη σε έναν σωλήνα που ονομάζεται ουρήθρα. Τα ούρα βγαίνουν από το σώμα μέσω της ουρήθρας.

Οι ουρητήρες έχουν ένα σύστημα βαλβίδας με τρόπο που κανονικά εμποδίζει τα ούρα να ρέουν πίσω μέχρι τα νεφρά. Όταν ένα παιδί έχει κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση, αυτό το σύστημα της βαλβίδας δεν λειτουργεί. Τα ούρα μπορούν στη συνέχεια να ρέουν προς τα πίσω (παλινδρόμηση) στους ουρητήρες και μπορεί να εισέλθουν στους νεφρούς.

Αυτή η κατάσταση είναι πιο συχνά διαγνωσμένη σε βρεφική και παιδική ηλικία. Ουρολοιμώξεις που φτάνουν στα νεφρά μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα υγείας. Γι 'αυτό είναι σημαντικό να διαγνωστεί και να παρακολουθείται έγκαιρα η ΚΟΠ και να αντιμετωπιστεί αν χρειαστεί.

Ποια παιδιά διατρέχουν κίνδυνο για κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση;

Ένα παιδί διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο για κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση αν έχει γονείς ή αδέλφια με ΚΟΠ. Στη βρεφική ηλικία, η ασθένεια είναι πιο συχνή στα αγόρια. Αυτό οφείλεται στο νγεγονός ότι όταν ουρούν υπάρχει περισσότερη πίεση σε ολόκληρη την ουροδόχο οδό τους. Στην πρώιμη παιδική ηλικία, η ΚΟΠ είναι πιο συχνή στα κορίτσια.

Τι προκαλεί κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση στα παιδιά;

Τα περισσότερα παιδιά που έχουν ΚΟΠ γεννιούνται με αυτό και οι γιατροί δεν είναι σίγουροι για την αιτία. Φαίνεται να συμβαίνει τυχαία. Οι ερευνητές μελετούν κληρονομικούς ή γενετικούς παράγοντες (συνθήκες με τις οποίες γεννιούνται τα παιδιά) που μπορεί να είναι η αιτία.

Ποια είναι τα συμπτώματα της κυστεοουρητηρικής παλινδρόμησης σε ένα παιδί
Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν λίγο διαφορετικά σε κάθε παιδί. Μπορούν να
περιλαμβάνουν:

• Συμπτώματα λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος όπως κάψιμο ή πόνος με ούρηση, συχνή ούρηση.
• Πρόβλημα με την ούρηση, όπως επείγουσα ανάγκη ή βρέξιμο παντελονιού.
• Ένα πρησμένο νεφρό που μπορεί να γίνει αισθητό ως μάζα στην κοιλιά
• Κακή αύξηση βάρους
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Ουρολοίμωξη των νεφρών: Η ΚΟΠ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της λοίμωξης των νεφρών (που ονομάζεται επίσης πυελονεφρίτιδα). Αυτό συμβαίνει επειδή τα ούρα που μεταφέρουν μικρόβια μπορούν να πάνε πίσω στο νεφρό. Μια λοίμωξη νεφρών μπορεί να κάνει ένα παιδί πολύ άρρωστο. Το παιδί μπορεί να έχει υψηλό πυρετό, ρίγη και οσφυαλγία. Οι ουρολοιμώξεις των νεφρών μπορεί να σημαδέψουν τα νεφρά. Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι ουλές μπορεί να προκαλέσουν υψηλή αρτηριακή πίεση ή μειωμένη νεφρική λειτουργία.

Μπορεί επίσης να υπάρξει υποψία για ΚΟΠ αν ένα παιδί έχει υδρονέφρωση, οίδημα των νεφρών που προκαλείται από τη συσσώρευση υγρού. Αυτό μπορεί να παρατηρηθεί σε υπερηχογράφημα στα νεφρά.

Πρέπει το παιδί μου να εξεταστεί για κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση

Η ΚΟΠ διαγιγνώσκεται με μια δοκιμασία που ονομάζεται κυστοουρηθρογράφημα ,η οποία γίνεται εαν:

• ένα παιδί είχε μία ουρολοίμωξη με πυρετό και ένας υπέρηχος στα νεφρά παρουσιάζει
  πρόβλημα.
• βρέφος ή μικρό παιδί ηλικίας κάτω των 2 ετών που είχε 2 ή περισσότερες ουρολοιμώξεις με πυρετό.

Τι να περιμένετε κατά τη διάρκεια κυστοουρηθρογραφήματος;

Ένας λεπτός πλαστικός σωλήνας που ονομάζεται καθετήρας τοποθετείται στην ουρήθρα και η ουροδόχος κύστη γεμίζεται με ένα ειδικό υγρό που μπορεί να παρατηρηθεί με ακτίνες Χ. Η εξέταση δεν είναι επώδυνη, αλλά το παιδί μπορεί να βιώσει κάποια πίεση και βραχυπρόθεσμη δυσφορία από την τοποθέτηση στον καθετήρα της ουροδόχου κύστης.

Οι ακτίνες Χ λαμβάνονται καθώς γεμίζει η κύστη. Η ΚΟΠ διαγιγνώσκεται αν το υγρό πάει με λάθος τρόπο πάνω από έναν ουρητήρα σε ένα νεφρό.

Ποιες άλλες δοκιμές μπορούν να γίνουν σε ένα παιδί με ΚΟΠ;

Υπέρηχος: Αυτή η δοκιμή χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να δημιουργήσει μια εικόνα των νεφρών και της ουροδόχου κύστης ενός παιδιού. Συνιστάται για όλα τα βρέφη και νήπια μετά την πρώτη λοίμωξη τους με πυρετό.

Ανίχνευση DMSA: Μια ανίχνευση DMSA μπορεί να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το αν τα νεφρά έχουν αναπτύξει ουλές ως αποτέλεσμα των ουρολοιμώξεων των νεφρών. Ένας γιατρός μπορεί να το ζητήσει αν ένα παιδί είχε πολλές ουρολοιμώξεις με πυρετό.

Εξετάσεις αίματος: Η κρεατινίνη μετρά τη νεφρική λειτουργία. Το επίπεδο κρεατινίνης μπορεί να είναι πολύ υψηλό σε ένα παιδί με νεφρά που έχουν υποστεί βλάβη.

Αρτηριακή πίεση: Η αρτηριακή πίεση πρέπει να ελέγχεται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο. Τα παιδιά με νεφρικά προβλήματα είναι σε υψηλότερο κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση.

Πώς βαθμολογείται η ΚΟΠ;

Η ΚΟΠ βαθμολογείται από 1 (ήπια) έως 5 (χειρότερη). Ο βαθμός βασίζεται στο πόσο μακριά τα ούρα πηγαίνουν προς τα πίσω και πόσο φαρδύς είναι ο ουρητήρας. Τα παιδιά που έχουν χαμηλότερους βαθμούς ΚΟΠ (1-2) που βρίσκονται νωρίς στην παιδική ηλικία έχουν καλές πιθανότητες να ξεπεράσουν το όριο σε 1 έως 5 χρόνια.

Πώς θεραπεύεται η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση;

Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:

Παρατήρηση: Τα παιδιά με χαμηλότερους βαθμούς ΚΟΠ μπορούν να παρακολουθούνται με ασφάλεια κάτω από τη φροντίδα των γιατρών τους. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει τακτικές συναντήσεις παρακολούθησης. Μπορεί να περιλαμβάνει απεικονιστικές εξετάσεις για να διασφαλιστεί ότι τα νεφρά αναπτύσσονται κανονικά.

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από τα συμπτώματα του παιδιού σας, την ηλικία και τη γενική υγεία. Θα εξαρτηθεί επίσης από το πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση.

Η ΚΟΠ μπορεί να είναι ήπια ή πιο σοβαρή. Μπορεί να προκαλέσει ήπια παλινδρόμηση, όταν τα ούρα πηγαίνουν προς τα πίσω μόνο σε μικρή απόσταση στους ουρητήρες. Ή μπορεί να προκαλέσει σοβαρή παλινδρόμηση που οδηγεί σε λοιμώξεις των νεφρών και μόνιμη βλάβη των νεφρών. Όσο υψηλότερος είναι ο βαθμός, τόσο πιο σοβαρή είναι η παλινδρόμηση.

Η θεραπεία εξαρτάται από τον βαθμό της παλινδρόμησης

• 1ου έως 3ου βαθμού. Τα περισσότερα παιδιά με ΚΟΠ βαθμού 1 έως 3ου βαθμού δεν χρειάζονται κανέναν τύπο έντονης θεραπείας. Η παλινδρόμηση απομακρύνεται μόνη της με την πάροδο του χρόνου, συνήθως εντός 5 ετών. Τα παιδιά που έχουν πυρετό ή λοιμώξεις συχνά χρειάζονται αντιβιοτικά και υποβάλλονται σε περιοδικές εξετάσεις ούρων. Μπορεί επίσης να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
• 4 έως 5 Βαθμοί. Τα παιδιά που έχουν παλινδρόμηση βαθμού 4 ή 5 μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, ο χειρουργός θα δημιουργήσει μια συσκευή φλοιού-βαλβίδας για τον ουρητήρα. Αυτό θα αποτρέψει την αντίστροφη ροή των ούρων στο νεφρό. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, ο σημαδεμένος νεφρός και ο ουρητήρας μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της κυστεοουρητηρικής παλινδρόμησης σε ένα παιδί;

Ένα παιδί που έχει ΚΟΠ είναι σε κίνδυνο για επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των νεφρών. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβη και ουλές στα νεφρά.

Βασικά σημεία για την κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση στα παιδιά

Η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (ΚΟΠ) είναι μια κατάσταση όπου τα ούρα στην ουροδόχο νκύστη ρέουν προς λάθος κατεύθυνση. Ανεβαίνουν μέσα στους σωλήνες (ουρητήρες) που οδηγούν στα νεφρά.

Οι ουρητήρες έχουν ένα σύστημα βαλβίδας με τρόπο που κανονικά εμποδίζει τα ούρα να ρέουν πίσω μέχρι τα νεφρά. Όταν ένα παιδί έχει ΚΟΠ, αυτό το σύστημα βαλβίδων δεν λειτουργεί. Μερικές από τις πιο κοινές αιτίες του ΚΟΠ περιλαμβάνουν μια ατέλεια νευρικού σωλήνα ή άλλα προβλήματα του ουροποιητικού συστήματος.

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και προβλήματα με την ούρηση.

Όσο υψηλότερος είναι ο βαθμός, τόσο πιο σοβαρή είναι η παλινδρόμηση.

Ένα παιδί που έχει ΚΟΠ είναι σε κίνδυνο για επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των νεφρών. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβη και ουλές στα νεφρά.

Αγγελική Ρέβελα
Γενικός-Οικογενειακός Ιατρός ΜD,MSc,PhD
email: drrevela@gmail.com