Είναι η μελατονίνη ασφαλής για τα παιδιά;

Τα παιδιά χρειάζονται ύπνο και μάλιστα πολύ για να αναπτυχθούν αλλά το 15% έως 25% των νέων έχουν πρόβλημα όχι μόνο να τους πάρει ο ύπνος αλλά και να κοιμηθούν πολλές ώρες σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία (AAP). Η έλλειψη ύπνου έχει πολλές αρνητικές συνέπειες, όπως δυσκολία συγκέντρωσης, παχυσαρκία κ.α. Γι' αυτό μερικοί γονείς μπαίνουν στον πειρασμό-όταν τα παιδιά τους δυσκολεύονται να κοιμηθούν- να δώσουν ένα συμπλήρωμα, όπως η μελατονίνη, για καλύτερο ύπνο. Είναι όμως η μελατονίνη ασφαλής για τα παιδιά;

Τον Σεπτέμβριο του 2022, η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου (AASM) δημοσίευσε οδηγίες συμβουλεύοντας τους γονείς να μιλήσουν με κάποιον ειδικό ή τον παιδιάτρό τους πριν δώσουν μελατονίνη στα παιδιά. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι η μελατονίνη δεν έχει την επίβλεψη του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) όπως άλλα φάρμακα. «Η περιεκτικότητα σε μελατονίνη στα συμπληρώματα μπορεί να ποικίλλει». O Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ δεν ελέγχει πλήρως το πού και πώς πωλείται, ενώ οι έρευνες έχουν δείξει ότι η δοσολογία μπορεί να ποικίλλει στα διάφορα σκευάσματα. Μελέτη διαπίστωσε ότι η ποσότητα της μελατονίνης στα μασώμενα δισκία, τα οποία είναι πιθανότερο να χρησιμοποιούν τα παιδιά, ποικίλλει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό.

Μια μελέτη του 2022 από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) ανέφερε αύξηση 530% στην υπερδοσολογία μελατονίνης στα παιδιά μεταξύ 2012 και 2021. Επίσης στην ίδια μελέτη αναφέρθηκε ότι υπήρξαν 260.435 παιδικές υπερδοσολογίες μελατονίνης κατά την τελευταία δεκαετία (οι περισσότερες ήταν ακούσιες και συνέβησαν στο σπίτι). Επιπλέον, υπήρξαν 4.000 νοσηλείες, 300 περιπτώσεις ΜΕΘ και δύο θάνατοι (σε παιδί 3 μηνών και παιδί 1 έτους) που σχετίστηκαν με τη χρήση μελατονίνης.

Η αλήθεια είναι ότι οι χαμηλές δόσεις μελατονίνης μπορεί να είναι ασφαλείς για τα παιδιά, αλλά οι ερευνητές δεν έχουν βρει ακόμη τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Το AASM προτείνει άλλες μεθόδους για να βοηθήσετε το παιδί σας να κοιμηθεί, όπως μια «αλλαγή στο πρόγραμμά του, τις συνήθειες ή τις συμπεριφορές».

Εάν χρησιμοποιείτε μελατονίνη, είναι σημαντικό να ακολουθείτε τις κατάλληλες οδηγίες δοσολογίας και να αποθηκεύετε το συμπλήρωμα μακριά από παιδιά—κατά προτίμηση σε ντουλάπια ή δοχεία που τα παιδιά δεν έχουν πρόσβαση. Είναι επίσης σημαντικό να μιλήσετε με τον παιδίατρό σας σχετικά με τη δόση και το χρονικό διάστημα που θα χορηγείτε μελατονίνη στα παιδιά.

Μερικές ερωτήσεις που έχουν οι γονείς γύρω από τη μελατονινη:

Πώς λειτουργεί η μελατονίνη;

H μελατονινη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από έναν ενδοκρινή αδένα του εγκεφάλου που ονομάζεται επίφυση. Στον άνθρωπο, ο κύριος ρόλος της είναι να διεγείρει και ρυθμίζει το κύκλο του ύπνου. Με απλά λόγια καθώς σκοτεινιάζει τη νύχτα η μελατονίνη μας βοηθά να κοιμηθούμε και το πρωί, όταν πρέπει να ξυπνήσουμε, εξασθενεί.

Τα συμπληρώματα περιέχουν μια συνθετική μορφή φυσικής μελατονίνης που συνήθως κουράζουν τα παιδιά (και τους ενήλικες) μέσα σε 30 λεπτά. Διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή ως τσίχλες, χάπια, υγρά ή μασώμενα δισκία. Έρευνες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα μελατονίνης μπορούν να βοηθήσουν τα αυτιστικά παιδιά, τα παιδιά με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ADHD) και παιδιά με άλλες νευροαναπτυξιακές διαταραχές να κοιμηθούν πιο γρήγορα – και μερικές μελέτες έχουν δείξει παρόμοια αποτελέσματα σε νευροτυπικά παιδιά.

Κάνει καλό η μελατονίνη στα παιδιά ή όχι;

Οι χαμηλές δόσεις μελατονίνης μπορεί να είναι ασφαλείς για τα παιδιά. Τούτου λεχθέντος, οι ερευνητές εξακολουθούν να μην γνωρίζουν τις μακροπρόθεσμες παρενέργειες της λήψης οποιασδήποτε ποσότητας - ακόμη και σε περίπτωση που απαιτείται. «Η μελατονίνη είναι φάρμακο και έτσι πρέπει να θεωρείται», λέει η Judith Owens, M.D., διευθύντρια του Κέντρου Ύπνου στο Νοσοκομείο Παίδων της Βοστώνης. Γι' αυτό το AASM συνιστά να μιλήσετε με τον παιδίατρό σας πριν δώσετε κάποιο συμπλήρωμα μελατονίνης στα παιδιά.

Το να δίνετε υπερβολική ποσότητα μελατονίνης ή να δίνετε τη μελατονίνη λάθος ώρα, θα μπορούσε να χαλάσει το πρόγραμμα ύπνου του παιδιού σας.

Υπερδοσολογία μελατονίνης στα παιδιά

Πάντα να μιλάτε με το γιατρό του παιδιού σας πριν χορηγήσετε μελατονίνη. Οι περισσότεροι ειδικοί θα συστήσουν την έναρξη με χαμηλή δόση—συνήθως περίπου 1 έως 2 χιλιοστόγραμμα για παιδιά ηλικίας 4 έως 6 ετών και 2 έως 3 χιλιοστόγραμμα για ηλικίες 6 έως 12 ετών. Η μελατονίνη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Πώς θα κοιμηθούν τα παιδιά χωρίς τη χρήση μελατονίνης

• Βρείτε το λόγο που το παιδί σας δεν κουράζεται

Αν το παιδί σας δεν μπορεί να κοιμηθεί, ψάξτε για την αιτία. Ανησυχεί για κάτι; Μήπως κοιμάται αρκετά νωρίς; Μήπως έχει υπνική άπνοια ή πάσχει από το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών;

• Ορίστε μια συγκεκριμένη ώρα βραδινού ύπνου

Ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του εσωτερικού τους ρολογιού και μπορεί τελικά να κάνει την ώρα του ύπνου μια πολύ πιο ομαλή βραδινή υπόθεση για όλους.

• Δημιουργήστε βραδινή ρουτίνα

Βοηθήστε το παιδί σας να χαλαρώσει πριν πέσει για ύπνο. Κάντε διαλογισμό, ακούστε μουσική, διαβάστε ή κάντε το μπάνιο με ζεστό νερό και σαπούνι με άρωμα λεβάντας.

• Μειώστε τη χρήση οθονών πριν τον ύπνο

Κλείστε τις οθόνες τουλάχιστον μία ώρα πριν τον βραδινό ύπνο. Η νυχτερινή έκθεση στο μπλε φως των ηλεκτρονικών συσκευών μπορεί να ξεγελάσει τον εγκέφαλο στέλνοντας σήμα να μείνει ξύπνιος και όχι να κοιμηθεί.

Πόσο πρέπει να κοιμούνται τα παιδιά;

Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία, τα παιδιά χρειάζονται άφθονο ύπνο, αλλά το πόσο εξαρτάται από την ηλικία τους. Να τι προτείνουν:

• Τα βρέφη 4 έως 12 μηνών χρειάζονται 12 έως 16 ώρες ύπνου
• Τα νήπια 1 έως 2 ετών χρειάζονται 11 έως 14 ώρες ύπνου
• Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας 3 έως 5 ετών χρειάζονται 10 έως 13 ώρες ύπνου
• Οι μαθητές Δημοτικού από 6 έως 12 ετών χρειάζονται 9 έως 12 ώρες ύπνου.
• Οι έφηβοι 13 έως 18 ετών χρειάζονται 8 έως 10 ώρες ύπνου.

^{πηγή: parents.com}