Βρεφική δυσχεσία: Τι είναι, ποια τα αίτια και πώς αντιμετωπίζεται

Η βρεφική δυσχεσία είναι μια λειτουργική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από τουλάχιστον 10 λεπτά καταπόνησης και κλάματος πριν από την επιτυχή ή ανεπιτυχή διέλευση μαλακών κοπράνων σε ένα κατά τα άλλα υγιές βρέφος ηλικίας κάτω των έξι μηνών.

Οι γονείς επισκέπτονται τον ιατρό κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του βρέφους τους ανησυχώντας ότι το παιδί τους είναι δυσκοίλιο. Οι γονείς περιγράφουν ένα υγιές βρέφος, το οποίο κλαίει για 20-30 λεπτά, ουρλιάζει και κοκκινίζει στο πρόσωπο με προσπάθεια, μέχρι να πραγματοποιηθεί τελικά μια κένωση. Τα κόπρανα είναι μαλακά και χωρίς αίμα. Αυτά τα επεισόδια κλάματος, που εξουθενώνουν το βρέφος και προκαλούν άγχος στους γονείς, συμβαίνουν πολλές φορές την ημέρα.

Τι προκαλεί τη βρεφική δυσχεσία;

Για τα βρέφη, μια επιτυχημένη κένωση απαιτεί δύο συντονισμένες εκδηλώσεις:

• χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους (ένα παχύ θηκάρι μυών που εκτείνεται στην υποκείμενη επιφάνεια της οστικής λεκάνης)
• και αύξηση της κοιλιακής πίεσης για να αποσπάσουν τα κόπρανα.

Τα βρέφη με δυσχεσία δεν έχουν μάθει ακόμη να συντονίζουν αυτές τις δύο απαιτούμενες ενέργειες.

Για τις πρώτες εβδομάδες της ζωής, πολλές δραστηριότητες όπως το πιπίλισμα, η κατάποση, η ούρηση και οι κενώσεις επιτυγχάνονται μόνο από το ένστικτο. Καθώς η ανάπτυξη προχωρά, το ένστικτο φεύγει και το παιδί μαθαίνει πώς να τρώει με βάση τη μυρωδιά, τη γεύση και την υφή, πώς να ουρεί με βάση τη σωματική παρόρμηση.

Ποια συμπτώματα σχετίζονται με τη βρεφική δυσχεσία;

Τα βρέφη με δυσχεσία μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα όπως:

• Δυσκολεύονται να κάνουν κενώσεις για τουλάχιστον 10 λεπτά.
• Γκρίνια, κλάμα ή ουρλιαχτά ενώ προσπαθούν να κάνουν κακά.
• Κόκκινα στο πρόσωπο με την προσπάθεια.
• Στριφογυρίζοντας ή κλωτσώντας τα πόδια τους.
• Κακάκια που φαίνονται «φυσιολογικά» - μαλακά - όταν βγαίνουν

Πώς μπορώ να καταλάβω αν το μωρό μου έχει δυσχεσία έναντι δυσκοιλιότητας;

Οι γονείς των μωρών με βρεφική δυσχεσία συχνά το μπερδεύουν με δυσκοιλιότητα στην αρχή. Βλέπουν το μωρό τους να πιέζεται να κάνει κακά, και υποθέτουν ότι αυτό οφείλεται στο ότι είναι πολύ δύσκολο να τα περάσει.

Το να καταπονούνται για να κάνουν κενώσεις φαίνεται το ίδιο, είτε καταπονούνται με σκληρές κενώσεις είτε κατά των δικών τους μυών. Εάν τα κόπρανα είναι σκληρά ή αιματηρά, αυτό είναι σημάδι δυσκοιλιότητας. Αν τα κακά φαίνονται φυσιολογικά, το πρόβλημα δεν είναι δυσκοιλιότητα.

Πώς μπορώ να καταλάβω αν το μωρό μου έχει βρεφική δυσχεσία έναντι κολικού;

Οι κολικοί είναι μια άλλη πάθηση που προκαλεί τα μωρά να κλαίνε απαρηγόρητα χωρίς ευδιάκριτο λόγο. Τα μωρά με κολικούς συχνά φαίνεται να έχουν γαστρεντερική δυσφορία. Μπορεί να λυγίσουν την πλάτη τους, να σφίξουν τις γροθιές τους ή να τραβήξουν τα πόδια τους μέχρι την κοιλιά τους ενώ κλαίνε και μερικές φορές κοκκινίζουν στο πρόσωπο.

Οι γονείς και οι γιατροί κάποτε υπέθεταν ότι προβλήματα του πεπτικού συστήματος, όπως αέρια, παλινδρόμηση ή δυσπεψία μπορεί να σχετίζονται με κολικούς. Τα στοιχεία για αυτά, ωστόσο, είναι σπάνια και οι γονείς έχουν παρατηρήσει ότι τα επεισόδια κολικών δεν αντιστοιχούν απαραίτητα στους κύκλους σίτισης.

Οι κολικοί είναι ακόμα ένα μυστήριο, αλλά ορισμένοι πιστεύουν τώρα ότι μπορεί να είναι, όπως η βρεφική δυσχεσία, μια αναπτυξιακή φάση - μια φάση που απλά πρέπει να περιμένετε. Αυτό δεν εμποδίζει ούτε τους κολικούς ούτε τη βρεφική δυσχεσία να προκαλούν στους γονείς μεγάλη αγωνία

Γενικά, οι γιατροί διαγιγνώσκουν κολικούς όταν δεν μπορούν να βρουν άλλη εξήγηση για την αναστάτωση του μωρού σας. Η βρεφική δυσχεσία είναι μια πιθανότητα που μπορεί να προσπαθήσουν να αποκλείσουν πρώτα. Εάν παρατηρήσετε ότι το μωρό σας είναι ασνήσυχο πριν και ιδιαίτερα μετά την κένωση ι, μπορεί να έχει βρεφική δυσχεσία.

Πώς γίνεται η διάγνωση της βρεφικής δυσχεσίας;

Ο παιδίατρός σας θα σας ρωτήσει για τα συμπτώματα του μωρού σας και πώς είναι οι κενώσεις του. Μπορεί να ζητήσει δείγμα και να κάνει μία πλήρης φυσική εξέταση. Εάν η ανατομία του φαίνεται φυσιολογική, οι κενώσεις του φαίνονται φυσιολογικές και τα συμπτώματά του περιλαμβάνουν μόνο την πράξη της εξώθησης, θα διαγνώσει τη βρεφική δυσχεσία.

Δεν απαιτείται θεραπεία

Δεν απαιτούνται ειδικές εξετάσεις ή θεραπείες. Το βρέφος σύντομα θα μάθει να κάνει κενώσεις πιο εύκολα. Η χρήση υπόθετων ή η διέγερση του ορθού είναι ακατάλληλη, καθώς αυτά θα παρεμποδίσουν τη μάθηση του βρέφους να συντονίζει την πράξη. Τα καθαρτικά είναι περιττά.

Η βρεφική δυσχεσία σπάνια διαρκεί περισσότερο από μία ή δύο εβδομάδες. Θα επιλυθεί αυθόρμητα καθώς το παιδί αναπτύσσεται.

Πώς μπορώ να βοηθήσω το μωρό μου με δυσχεσία;

Δεν υπάρχει θεραπεία για τη βρεφική δυσχεσία και οι παιδίατροι δεν συμβουλεύουν την παρέμβαση.

Υπάρχουν κάποιες έρευνες που υποδηλώνουν ότι το βρεφικό μασάζ μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση του νευρικού συστήματος του μωρού σας και στη σωματική του ανάπτυξη. Αν και δεν αποτελεί άμεση θεραπεία για τη δυσχεσία, το τακτικό μασάζ μπορεί να βελτιώσει τον συντονισμό εγκεφάλου-σώματος που χρειάζεται να αναπτύξουν για να μάθουν πώς να κάνουν κακά.

Ένας άλλος τρόπος για να βοηθήσετε το μωρό σας είναι να προσφέρετε ένα παρήγορο και καθησυχαστικό άγγιγμα. Απλώς τοποθετώντας τα χέρια σας στην κοιλιά τους και χαμογελώντας στο μωρό σας, το αφήνετε να καταλάβει ότι είναι ασφαλές και είναι πολύ πιο πιθανό να χαλαρώσει.

Τι δεν πρέπει να κάνω;

Προσπαθήστε να αποφύγετε τη διέγερση του ορθού. Να μην χρησιμοποιείτε ένα υγρό μαντηλάκι γύρω από τον πρωκτό του μωρού τους ή θερμόμετρο ορθού. Αν και μπορεί να βοηθήσει το μωρό να κάνει κακά, θα καθυστερήσετε τη διαδικασία εκμάθησής του. Στην πραγματικότητα, μπορεί να εμποδίσει τη μάθηση και το μωρό σας μπορεί να δυσκολεύεται να κάνει κακώσεις μόνο του για πολύ περισσότερο.

Πόσο διαρκεί η βρεφική δυσχεσία;

Η βρεφική δυσχεσία είναι συνήθως ένα σύντομο πρόβλημα, που διαρκεί μερικές ημέρες έως εβδομάδες. Τα περισσότερα έχουν ξεπεράσει τη δυσχεσία μέχρι την ηλικία των δύο έως τριών μηνών.

Αγγελική Ρέβελα
Γενικός-Οικογενειακός Ιατρός ΜD,MSc,PhD
email: drrevela@gmail.com