Τα ελληνόπουλα περνούν πολύ χρόνο στις οθόνες, δεν αθλούνται και δεν τρέφονται σωστά

Ένα στα τέσσερα παιδιά δεν τρώει πρωινό κάθε μέρα ενώ η καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μειώνεται δραστικά με την ηλικία. Επίσης, μόλις το 20,3% των γονέων θεωρούν ότι το παιδί τους είναι υπέρβαρο ενώ δύο στους τρεις γονείς αξιολογούν ως κανονικό το βάρος των παιδιών τους.

Τα παραπάνω είναι ορισμένα από τα αποτελέσματα της Έρευνας Κοινής Γνώμης που διεξήχθη σε γονείς παιδιών έως 17 ετών, για λογαριασμό του Υπουργείου Υγείας και της UNICEF και παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από την Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη. Η έρευνα διεξήχθη σε αντιπροσωπευτικό πανελλαδικό δείγμα γονέων από 26 Απριλίου έως τις 8 Μαΐου 2024.

Το παιδί μου είναι υπέρβαρο. Τι πρέπει να κάνω;

Ελλιπής άσκηση και χρόνος στις οθόνες

Κάποια από τα ευρήματα είναι εξαιρετικά ανησυχητικά ως προς τις διατροφικές συνήθειες και τη σωματική δραστηριότητα των παιδιών στην Ελλάδα.

Η σωματική άσκηση της πλειοψηφίας των παιδιών και εφήβων στην χώρα μας είναι μη επαρκής λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του ΠΟΥ για τουλάχιστον 60 λεπτά κίνησης μέτριας προς υψηλής έντασης ημερησίως.

Μόνο το 20,6% των εφήβων (15-17 ετών) και το 34,1% στο σύνολο του δείγματος- ασκείται καθημερινά για τουλάχιστον μία ώρα. Την ίδια στιγμή παρατηρείται ότι τα παιδιά αφιερώνουν κατά μέσο όρο 2,4 ώρες την ημέρα σε δραστηριότητες με οθόνες εκτός εκπαίδευσης, φτάνοντας έως και τις 3 ώρες στους εφήβους.

Πώς η άσκηση βοηθάει τη μνήμη των παιδιών

Από την πλευρά τους, οι γονείς εκφράζουν την ανάγκη για πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές και λιγότερο χρόνο μπροστά από οθόνες, ενώ θεωρούν ότι η Πολιτεία μπορεί να συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση με στοχευμένες δράσεις στα σχολεία, επιδοτούμενα αθλητικά προγράμματα και καμπάνιες ενημέρωσης. Τέλος, μόνο το 28,4% των γονέων δηλώνει πλήρως ενημερωμένο για τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σχετικά με τη σωματική δραστηριότητα των παιδιών.

Γονείς υποτιμούν το πραγματικό σωματικό βάρος των παιδιών τους

Παρά το γεγονός πως στην πλειοψηφία τους οι γονείς ανέφεραν πως γνωρίζουν ότι το ποσοστό της παιδικής παχυσαρκίας στην χώρα μας είναι από τα υψηλότερα της Ευρώπης, καταγράφεται από τους ίδιους στην έρευνα μια σοβαρή υποεκτίμηση στις αξιολογήσεις που κάνουν για το σωματικό βάρος των δικών τους παιδιών.

Μόλις το 20,5% των γονέων θεωρεί πως το παιδί τους έχει βάρος περισσότερο από το κανονικό (20% μάλλον περισσότερο από το κανονικό/υπέρβαρο και 0,5% παχύσαρκο).

Οι 2 στους 3 γονείς αξιολογούν το σωματικό βάρος του παιδιού τους ως κανονικό. Για το 13,5% των γονέων το παιδί του είναι λιποβαρές, ενώ για το 0,3% έντονα λιποβαρές.

Παιδική παχυσαρκία: Τι φταίει και πώς να την αντιμετωπίσουμε

Λαμβάνοντας υπόψη τις σωματομετρικές μελέτες από διάφορους οργανισμούς στην χώρα μας, η σοβαρή υποεκτίμηση του σωματικού βάρους των παιδιών από τους γονείς τους είναι προφανής και αποτελεί εμπόδιο στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Ότι τα παιδιά τους είναι υπέρβαρα, αναφέρουν σχετικά περισσότερο οι γονείς αγοριών, που φοιτούν στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ιδιαίτερα στην ηλικιακή κατηγορία 12-14 (μαθητές γυμνασίου) σε ποσοστό 33%.

Διατροφικές συνήθειες των παιδιών

Ενδεικτικά, μόνο το 42% των παιδιών τρώει φρούτα καθημερινά και μόλις ένα στα τρία (33,3%) καταναλώνει λαχανικά σε ημερήσια βάση. Η συχνότητα κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών μειώνεται αισθητά καθώς αυξάνεται η ηλικία των παιδιών. Οι έφηβοι 15-17 ετών καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά καθημερινά σε ποσοστά 30% και 28% αντίστοιχα.

Η καθημερινή συνήθεια του πρωινού μειώνεται αντιστρόφως ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται στις μικρότερες ηλικιακές κατηγορίες ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά 15-17 ετών καταναλώνουν πρωινό καθημερινά σε ποσοστό 55,4%.

Ως βασικότερος λόγος μη κατανάλωσης πρωινού από τα παιδιά, αναφέρεται η έλλειψη χρόνου πριν το σχολείο (57%). Το 19,5% των γονέων αναφέρει ως λόγο το ότι δεν αρέσουν στο παιδί τα διαθέσιμα τρόφιμα στο σπίτι, και το 18,3% αναφέρουν πως δεν συνηθίζεται στην οικογένεια η κατανάλωση πρωινού. Το κόστος ως αιτία μη κατανάλωσης πρωινού από τα παιδιά αναφέρεται μόλις από το 0,8% των γονέων.

Δεκατιανό

Οι έξι στους δέκα γονείς δηλώνουν πως προετοιμάζουν το δεκατιανό στο σπίτι με υλικά που διαθέτουν πριν φύγει το παιδί για το σχολείο. Από τα επιμέρους στοιχεία της έρευνας παρατηρείται πως στις μεγαλύτερες ηλικιακές κατηγορίες αυξάνεται το ποσοστό των παιδιών που αγοράζουν δεκατιανό από τα κυλικεία (36% στο λύκειο) καθώς και η διακοπή της συνήθειας του δεκατιανού (15,5% στο Λύκειο).

Δράσεις κατά της παιδικής παχυσαρκίας

Σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη σε λίγες ημέρες θα ανακοινωθούν επιμέρους δράσεις για την καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας με εργαλεία φιλικά και αποτελεσματικά.« Τα παιδιά μας πρέπει να μεγαλώνουν ως υγιή άτομα που θα ζήσουν περισσότερο και πιο ποιοτικά, και αυτό αφορά όλα τα παιδιά, χωρίς διακρίσεις»ανέφερε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα, Dr. Ghassan Khalil, εξήγησε πώς «οι παρεμβάσεις της UNICEF βασίζονται πάντα σε τεκμηριωμένα και επιστημονικά δεδομένα, σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως όταν εφαρμόζει παρεμβάσεις σχετικά με καθιερωμένες συμπεριφορές, κρίσιμες για την επιτυχή εφαρμογή των προγραμμάτων μας. Ταυτόχρονα, το να ακούμε τις φωνές των παιδιών, των οικογενειών και των φροντιστών και να τις συμπεριλαμβάνουμε στις διαδικασίες σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων παραμένει βασική προτεραιότητα για τη συνεργασία μεταξύ της UNICEF και του Υπουργείου Υγείας».

Η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα

Σύμφωνα με παγκόσμια στοιχεία που ελήφθησαν από τον ΠΟΥ, το 2022, 37 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ενώ πάνω από 390 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι ηλικίας 5 - 19 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Όσον αφορά την Ευρώπη, στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Περιφερειακή Έκθεση Παχυσαρκίας του ΠΟΥ, αποκάλυψαν ότι 1 στα 3 παιδιά ζούσαν με υπερβολικό βάρος το 2022, ενώ συνολικά 17 εκατομμύρια αγόρια και 11 εκατομμύρια κορίτσια ηλικίας 5-19 ετών, θα ζουν με παχυσαρκία στην περιοχή έως το 2035. Στην Ευρώπη, η Ελλάδα παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών και εφήβων (2-14 ετών), με τα περισσότερα υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά να είναι στις ηλικίες 5 έως 7 ετών.

Η Εθνική Δράση για την αντιμετώπιση της Παιδικής Παχυσαρκίας αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της Παιδικής Παχυσαρκίας μέσω της προώθησης και υιοθέτησης υγιεινών διατροφικών συνηθειών και σωματικής άσκησης. Είναι το πρώτο πρόγραμμα που υλοποιείται σε όλη την επικράτεια, καλύπτοντας τις ανάγκες των παιδιών ηλικίας 0-17 ετών, παρέχοντας πολύτιμη βοήθεια σε αυτά και τις οικογένειές τους σε όλα τα επίπεδα όπως, ενδεικτικά, δωρεάν πρόσβαση σε διατροφολόγους, παρακολούθηση από γιατρούς, συμβουλές προς εκπαιδευτικούς, δωρεάν πρόσβαση σε αθλητικές δραστηριότητες.

Οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν για την Εθνική Δράση στο https://paxisarkiakaipaidi.gov.gr, και σύντομα μέσω μιας νέας υπηρεσίας app, γονείς, παιδιά και έφηβοι θα μπορούν να κάνουν σχεδιασμένα βήματα προς έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.