ΠΟΥ: Καμπανάκι για την ψυχική υγεία παιδιών και εφήβων

Περίπου ένα στα επτά παιδιά και εφήβους ηλικίας 10 έως 19 ετών επηρεάζεται από προβλήματα ψυχικής υγείας με το άγχος, την κατάθλιψη και τις διαταραχές συμπεριφοράς να είναι τα πιο συχνά, σύμφωνα με μια νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Ταμείου του ΟΗΕ για τα παιδιά που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.

Επιπλέον, το ένα τρίτο των παθήσεων ψυχικής υγείας εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 14 ετών και οι μισές πριν από την ηλικία των 18 ετών!

Ψυχική υγεία: Στο επίκεντρο το παιδί

Η έκθεση δημοσιεύτηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου και επιδιώκει να υποστηρίξει τον μετασχηματισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους.

Υπογραμμίζει τη σημασία της έγκαιρης δράσης ως ουσιαστικό συστατικό για να μπορέσουν τα παιδιά και οι νέοι να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους.

Απώλεια ανεξαρτησίας ίσον κρίση ψυχικής υγείας

Αδυναμία πρόσβασης σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας

Παρά την ανάγκη για δράση, η πρόσβαση στις υπηρεσίες στήριξης και υποστήριξης, παραμένει σε μεγάλο βαθμό …απρόσιτη.

Οι περισσότεροι νέοι που αντιμετωπίζουν συμπτώματα ψυχικής υγείας δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στην περίθαλψη λόγω συστημικών φραγμών, όπως η χαμηλή διαθεσιμότητα υπηρεσιών, το μη προσιτό κόστος και το στίγμα που τους εμποδίζει να αναζητήσουν βοήθεια.

Επιπλέον, ενώ η δημόσια χρηματοδότηση και οι ανθρώπινοι πόροι για υπηρεσίες είναι γενικά χαμηλοί παγκοσμίως, αυτοί που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους είναι σχεδόν ανύπαρκτη ειδικά σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

« Πρέπει να αναλάβουμε δράση για να διασφαλίσουμε ότι οι παρεμβάσεις που γίνονται και οι υπηρεσίες είναι κατάλληλες για την ηλικία και προσιτές σε όλους », δήλωσε η Dévora Kestel, Διευθύντρια Ψυχικής Υγείας στον ΠΟΥ προσθέτοντας ότι η « κάθε χώρα, ανεξάρτητα από τις περιστάσεις, μπορεί να κάνει κάτι για να βελτιώσει σημαντικά την ψυχική υγεία των παιδιών, των νέων και των οικογενειών τους».

Στήριξη των παιδιών με προβλήματα ψυχικής υγείας

Η έκθεση τονίζει ότι η υποστήριξη της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων πρέπει να είναι μια συλλογική προσπάθεια. Αν και δεν υπάρχει ένα ιδανικό μοντέλο, παρέχει παραδείγματα από όλο τον κόσμο που δείχνουν τι μπορεί να επιτευχθεί σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

«Η ψυχική υγεία και η ευημερία των παιδιών, των εφήβων και των οικογενειών τους δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μεμονωμένα. Πρέπει να ενσωματώσουμε συστήματα υγείας, εκπαίδευσης, κοινωνικής προστασίας και κοινοτικής υποστήριξης για να οικοδομήσουμε ένα ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών ψυχικής υγείας για τους νέους», δήλωσε η Fouzia Shafique, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Υγείας στη UNICEF .

Η έκθεση εφιστά επίσης την προσοχή στα εκατομμύρια παιδιά με προβλήματα ψυχικής υγείας παγκοσμίως που είναι ιδρυματοποιημένα, παρά το γεγονός ότι έχουν οικογένειες, υποστηρίζοντας ότι αυτή η πρακτική παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και οδηγεί σε κακή υγεία και δυσχεραίνει την μελλοντική ένταξή τους στην κοινωνία.

Ψυχική υγεία παιδιών: Πώς επηρεάζεται ανά ηλικία

Η κατάσταση της ψυχικής υγείας στην Ευρώπη

Ανησυχίες, άγχος και αισθήματα κατάθλιψης που προκαλούνται από τις καταστροφικές επιπτώσεις της πανδημίας, τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, την κλιματική αλλαγή και την απώλεια της βιοποικιλότητας, την ανεργία και το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης, τις πιέσεις του ψηφιακού περιβάλλοντος και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όλα αυτά έχουν επιδεινώσει τα ήδη χαμηλά επίπεδα ψυχικής υγείας, ιδίως για τα παιδιά και τους νέους.

Σύμφωνα με την έκθεση για τα προφίλ υγείας ανά χώρα του 2023, η οποία εκπονήθηκε στο πλαίσιο της κατάστασης της υγείας στην ΕΕ από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Συστήματα και τις Πολιτικές Υγείας (Παρατηρητήριο), υπάρχει άνιση κατανομή των προβλημάτων ψυχικής υγείας μεταξύ των πληθυσμιακών ομάδων, με την κατάθλιψη να είναι πιο διαδεδομένη μεταξύ των γυναικών και των πληθυσμιακών ομάδων με χαμηλότερο εισόδημα και χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο.

Η ανάγκη ανάληψης δράσης τονίστηκε σε πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου για την ψυχική υγεία (Οκτώβριος 2023). Η έρευνα έδειξε ότι το 46 % των Ευρωπαίων βίωσαν συναισθηματικό ή ψυχοκοινωνικό πρόβλημα, όπως το αίσθημα κατάθλιψης ή άγχους, τους τελευταίους δώδεκα μήνες.

Ένα στα δύο άτομα που αντιμετώπισε πρόβλημα ψυχικής υγείας δεν ζήτησε βοήθεια από επαγγελματία.

Ήδη πριν από την πανδημία COVID-19, 1 στα 6 άτομα στην ΕΕ αντιμετώπιζε προβλήματα ψυχικής υγείας, με κόστος 4 % του ΑΕΠ.

Εκτιμάται ότι το συνολικό κόστος των προβλημάτων ψυχικής υγείας υπερβαίνει το 4 % του ΑΕΠ (πάνω από 600 δισ. EUR) στις 27 χώρες της ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο («Υγεία με μια ματιά: Ευρώπη 2018»).

Η έκθεση του 2022 «Η υγεία με μια ματιά» έδειξε ότι σχεδόν ένας στους δύο νέους Ευρωπαίους αναφέρει ότι δεν καλύπτονται οι ανάγκες περίθαλψης όσον αφορά την ψυχική υγεία, ενώ το ποσοστό των νέων που αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης σε αρκετές χώρες της ΕΕ υπερδιπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ως εκ τούτου, υπάρχει ανάγκη για συνεχείς επενδύσεις στις μεταρρυθμίσεις της ψυχικής υγείας και των συστημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένου του εργατικού δυναμικού στον τομέα της ψυχικής υγείας, καθώς και για την εξάλειψη του στιγματισμού και των διακρίσεων που περιβάλλουν την ψυχική υγεία.

Το μέγεθος των σημερινών προκλήσεων απαιτεί περαιτέρω δράση για να μην αφήσει μόνιμα σημάδια στις νεότερες γενιές.

Αυτό απαιτεί μετατόπιση των προτεραιοτήτων προς την πρόληψη, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης συμπεριφορικών παραγόντων κινδύνου και κοινωνικών, περιβαλλοντικών και εμπορικών καθοριστικών παραγόντων και της εφαρμογής συγκεκριμένων και φιλόδοξων πρωτοβουλιών για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και την πρόληψη των ψυχικών ασθενειών.