Ολα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τον κορονοϊό Mers. Από την παιδίατρο Μαριαλένα Κυριακάκου

Ο MERS-Co είναι ένας β-coronavirus που διαφέρει από τον ιό που προκαλεί το SARS, όμως ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Προσβάλλει κατά κύριο λόγο τα επιθηλιακά κύτταρα του κατώτερου αναπνευστικού, των νεφρών, του διαμέσου ιστού, τα ιστιοκύτταρα και τα ηπατικά κύτταρα.
Δεν απομονώνεται συνήθως από το ανώτερο αναπνευστικό, από το δε κατώτερο αναπνευστικό προσβάλλει μόνο το 20% περίπου των επιθηλιακών κυττάρων και για το λόγο αυτό φαίνεται ότι η μεταδοτικότητα από άνθρωπο σε άνθρωπο, είναι ιδιαίτερα χαμηλή.

Ο ιός απομονώθηκε από πνευμονικά εκκρίματα των δύο επιβεβαιωμένων κρουσμάτων με ειδική εξέταση (PCR) αρχικά το 2012.
Από τον Απρίλιο 2012, διαπιστώθηκαν περίπου 200 περιπτώσεις και οι περισσότερες από αυτές ση Σαουδική Αραβία, στο Κατάρ, το Ομάν και το Κουβέϊτ. Σποραδικά, στη Γαλλία, Ιταλία, Τυνησία, σε ασθενείς όμως που προερχόταν ή ταξίδεψαν στις χώρες της κύριας επίπτωσης.

Υπάρχουν μικρές πιθανότητες μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, για το λόγο ότι το ιϊκό φορτίο που αποβάλλεται με τις εκκρίσεις, είναι μικρό.
Από 4 περιπτώσεις στη Σ. Αραβία, δεν μολύνθηκε κανένα από τα 24 άτομα που ήταν σε στενότερη οικογενειακή επαφή μαζί τους και ούτε κάποιο από τα 124 στελέχη των υπηρεσιών υγείας που τους περιέθαλψαν.

Στη Γαλλία το 2013, υπήρξαν δύο κρούσματα εκ των οποίων το ένα κατέληξε, ενώ το δεύτερο ανέπτυξε τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια. Από τα 200 στελέχη των υπηρεσιών υγείας που φρόντισαν τους ασθενείς αυτούς, δεν υπήρξε περιστατικό μόλυνσης.
Υπάρχουν ακόμη 15 περιγραφές στη διεθνή βιβλιογραφία, παρόμοιες με τις παραπάνω, όπου δεν υπήρξε μόλυνση άλλου ατόμου.
Τελικά, σε ότι αφορά στη μετάδοση από άνθρωπο, μελέτες σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική, έδειξαν ότι η μεταδοτικότητα είναι ασήμαντη και όλες οι περιγραφείσες περιπτώσεις αφορούσαν νοσηλευτικό προσωπικό ή γιατρούς , από επαφή με πολύ σοβαρά πάσχοντες, ασθενείς.
Κύρια αποθήκη του ιού φαίνεται ότι αποτελούν οι Νυχτερίδες, ενώ ισχυρές ενδείξεις υπάρχουν για τις Καμήλες.

Ο άνθρωπος, όπως ήδη αναφέρθηκε, είναι δυνατόν να μεταδώσει, όμως αρκετά δύσκολα και αυτό μετά επαφή με πολύ σοβαρές περιπτώσεις που φέρουν σημαντικό ιϊκό φορτίο.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Ο χρόνος επώασης κυμαίνεται από 5-12 μέρες. Για το λόγο αυτό και με σκοπό να μην διαφύγει η διάγνωση, το CDC συνιστά να μην γίνεται εργαστηριακός έλεγχος για αναζήτηση του ιού νωρίτερα από 12 μέρες από την πιθανή έκθεση.
Κύριες κλινικές εκδηλώσεις
Σοβαρή προσβολή του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος με βήχα, αναπνευστική δυσχέρεια (ταχύπνοια), πλευροδυνία και στοιχεία νεφρικής βλάβης.Άλλα συμπτώματα είναι ο πυρετός, η ανορεξία , η ναυτία , οι κοιλιακοί πόνοι, οι διάρροια κ.α.Ποσοστό 20% περίπου εμφανίζει συμπτώματα μόνο από το αναπνευστικό, που μπορεί να είναι ήπια ή ακόμη, σε κάποιο ποσοστό η λοίμωξη μπορεί να είναι και υποκλινική.Υποκείμενα σοβαρά χρόνια νοσήματα αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες για την βαρύτητα και την έκβαση της νόσου.Το 90% των ασθενών χρειάζεται νοσηλεία σε μονάδα εντατικής νοσηλείας και συνήθως αυτό συμβαίνει περί την 7η μέρα της νόσου, ενώ η κακή έκβαση ,σε σοβαρές εκφράσεις της προσβολής, συμβαίνει περί την 12η ημέρα. Ο εργαστηριακός έλεγχος πλην των διαγνωστικών εξετάσεων, εκφράζει τη βαρύτητα της λοίμωξης και είναι η αναιμία, λευκοπενία, θρομβοκυττοπενία, ουραιμία, επιβάρυνση των ηπατικών δεικτών κ.λ.π.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Συμπτωματική, υποστηρικτική, μη ειδική.
Η πρόγνωση είναι γενικώς κακή με υψηλή θνησιμότητα, σε ποσοστό περίπου 25-30%, το οποίο εξαρτάται από το κέντρο αντιμετώπισης της λοίμωξης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
*Πρόκειται για σοβαρό σύνδρομο που όμως δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
* Δεν νοσούν όλα τα προσβεβλημένα άτομα με την ίδια βαρύτητα.
*Όταν εμφανισθεί κρούσμα, βεβαιωμένο ή πιθανό, πρέπει να αντιμετωπισθεί σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
*Αποθήκη όπου φιλοξενείται ο ιός αποτελούν με βεβαιότητα οι Νυχτερίδες, ενώ οι Καμήλες αποτελούν μάλλον ενδιάμεσο ξενιστή.

Mαριαλένα Κυριακάκου, Παιδίατρος