Παιδική δυσκοιλιότητα: Αίτια και αντιμετώπιση

Σαν δυσκοιλιότητα δεν ορίζουμε μόνο την καθυστέρηση των κενώσεων αλλά κυρίως την σύστασή τους δηλαδή το να κάνει το παιδί σκληρά και λίγα κόπρανα με συνέπεια να μην αδειάζει το έντερό του.

Κατά την βρεφική ηλικία , τα μωρά που θηλάζουν κάνουν 5-10 κενώσεις την ημέρα έως μία φορά σε διάστημα 7-10 ημερών.Παιδιά ηλικίας 1-2 ετών έχουν κατά μέσο όρο 1-2 κενώσεις την ημέρα ενώ μετά τα 4 χρόνια ζωής τα παιδιά αποκτούν συνήθειες παρόμοιες με του ενήλικα έχουν δηλαδή από 3 κενώσεις την ημέρα έως 3 την εβδομάδα.

Στα περισσότερα παιδιά η δυσκοιλιότητα είναι λειτουργική δηλαδή δεν υπάρχει κάποιο παθολογικό πρόβλημα. Φαίνεται ότι είναι συνδυασμός γενετικών, περιβαλλοντικών, ψυχολογικών και διαιτητικών παραγόντων .

Κατά την βρεφική ηλικία παρατηρείται δυσκοιλιότητα όταν διακοπεί ο μητρικός θηλασμός και το μωράκι διατρέφεται αποκλειστικά με γάλα σκόνη (τροποποιημένο αγελαδινό γάλα). Αργότερα σε λίγο μεγαλύτερη ηλικία, η ανάμνηση μιας επώδυνης αφόδευσης από σκληρά κόπρανα μπορεί να προκαλέσει αναστολή ή κατακράτηση κοπράνων και δυσκοιλιότητα. Τέλος, στα μεγαλύτερα παιδιά η κύρια αιτία δυσκοιλιότητας είναι η συνειδητή κατακράτηση κοπράνων που συμβαίνει κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ή κατά την εκμάθηση της τουαλέτας. Η κατακράτηση κοπράνων οδηγεί σε ανησυχία, πόνο στη κοιλιά, ανορεξία, νευρικότητα καθώς και διάρροια από υπερπλήρωση και εγκόπριση.

Ποια είναι η αντιμετώπιση:

Η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού, τη βαρύτητα και την χρονιότητα των συμπτωμάτων. Έτσι απευθυνόμαστε στον παιδίατρό μας, ο οποίος θα πάρει ένα λεπτομερές ιστορικό και θα κάνει μία καλή κλινική εξέταση. Σε όλες τις περιπτώσεις χρόνιας δυσκοιλιότητας πρέπει να υπάρχει καταρχήν σωστή ενημέρωση για τα αίτια και ψυχολογική υποστήριξη και ενθάρρυνση του παιδιού της οικογένειας γιατί θα χρειαστεί υπομονή, χρόνος και προσπάθεια για να επιτευχθεί ο στόχος των φυσιολογικών κενώσεων.

-Ο παιδίατρος πρέπει να συμβουλεύσει καταλλήλως, δίνονται οδηγίες σωστής διατροφής, που να ειναι πλούσια σε φυτικές ίνες και υγρά. Για παράδειγμα πολλοί γονείς δεν γνωρίζουν ότι η βρώμη μπορεί να δοθεί από τη δεύτερη βρεφική ηλικία σε συνδυασμό με ξερά δαμάσκηνα και βερύκοκα.
-Προσθήκη φαρμακευτικής αγωγής με μαλακτικά των κοπράνων φάρμακα όπως το παραφινέλαιο και η λακτουλόλη, μπορεί να συστήσει μόνο ο παιδίατρος.
-Εργαστηριακός έλεγχος συστήνεται από τον παιδίατρο στις περιπτώσεις που η δυσκοιλιότητα οφείλεται σε οργανικό πρόβλημα και εφόσον δεν ανταποκρίνεται στη θεραπευτική αγωγή και στη σωστή δίαιτα.
-Αιματολογικές εξετάσεις, εξετάσεις κινητικότητας του εντέρου απλή ακτινογραφία κοιλιάς ή ο βαριούχος υποκλυσμός γίνονται όταν κριθεί απαραίτητο.

Πάντως οι γενικές οδηγίες υποδεικνύουν:
-Άφθονη κατανάλωση υγρών
-Διατροφή πλούσια σε φρούτα όπως δαμάσκηνα, σύκα, μήλα, αχλάδια, λαχανικά και όσπρια. Αποφυγή μπανάνας
-Μικρή κατανάλωση ή αποφυγή αμυλούχων τροφών όπως άσπρο ψωμί, ρύζι, μακαρόνια και πατάτες και επεξεργασμένων υδατανθράκων όπως μπισκότα. Αντικατάστασή από τροφές που περιέχουν φυτικές ίνες όπως δημητριακά, ψωμί, μακαρόνια ή ρύζι ολικής αλέσεως.
-Αποφυγή υπερβολικής (πάνω από 750 -800ml) κατανάλωσης γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων
-Ενθάρρυνση και εκπαίδευση της χρήσης της τουαλέτας μεταγευματικά ώστε να γίνεται εκμετάλλευση του γαστροκολικού αντανακλαστικού. Η διαδικασία αυτή δεν πρέπει να γίνει φορτική για το παιδί και θα πρέπει να το αφήσουμε να ηρεμήσει και να χαλαρώσει και όχι να πιεστεί.
-Μέτρια σωματική άσκηση όπως το ποδήλατο ή το τρέξιμο μπορεί να βοηθήσει σημαντικά γιατί διευκολύνει την κινητικότητα του εντέρου.