Παγκόσμια Ημέρα Όρασης- Τα παιδιά και τα μάτια ...τους

Αυτό αναφέρει η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης, η οποία σε συνεργασία με την Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.), και την Πανελλήνια Ένωση Αμφιβληστροειδοπαθών (Π.Ε.Α.), με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ορασης ( κατά της Τύφλωσης).

Τα νεογέννητα μωρά έχουν περιφεριακή όραση (η ικανότητα να βλέπουν στις άκρες) και μέσα σε μερικές εβδομάδες της ζωής τους σταδιακά αναπτύσσουν την ικανότητα να εστιάζουν σε ένα αντικείμενο ή σε ένα σημείο μπροστά από αυτό.

Η εστίαση, η παρακολούθηση των αντικειμένων, η αντίληψη του βάθους, και άλλες παράμετροι της όρασης συνεχίζουν να αναπτύσσονται κατά την πρώιμη και μεσαία παιδική ηλικία. Η σύγκλιση, η ικανότητα να κοιτάνε και να εστιάζουν και τα 2 μάτια το ίδιο αντικείμενο ταυτόχρονα, αναπτύσσεται περισσότερο περίπου στην ηλικία των 7 ετών, και αυτός είναι ο λόγος που το όποιο πρόβλημα που έχει ένα παιδί σχετικά με την ικανότητα εστίασης ή ευθυγράμμισης των ματιών του, πρέπει να λυθεί πριν από αυτή την ηλικία.

Χρήσιμες συμβουλές για την αντιμετώπιση ερεθισμών
Τα μάτια είναι δυνατόν να υπερυγραίνονται και να κοκκινίζουν όταν υπάρχει μεγάλη ροή δακρύων. Συχνά, αυτό μπορεί να συμβεί σε μια προσπάθεια του οφθαλμού να ξεπλύνει ένα ξένο σώμα που τον ενοχλεί, καθώς και όταν ερεθίζεται από καπνό ή από αντίδραση σε φυσικές ή χημικές ουσίες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, καλό είναι να αποφεύγεται ο έντονος καθαρισμός των δακρύων και να ξεπλένονται οι οφθαλμοί μαλακά με άφθονο νερό.

Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει υπερύγρανση, κοκκίνισμα και κολλάει ο οφθαλμός, υπάρχει υποψία επιπεφυκίτιδας και πρέπει να επισκεφθείτε οφθαλμίατρο, ενώ όταν τα μάτια ξηραίνονται συχνά, είναι απαραίτητο να φροντίζετε για τη συνεχή ύγρανσή τους, με πλύσιμο ή με τοποθέτηση τεχνητών δακρύων.Προκειμένου να ελεγχθούν και να μειωθούν οι παράγοντες που προκαλούν ξηρότητα συνίσταται να: Αυξάνεται η υγρασία στο σπίτι ή στην εργασία, μειώνοντας την ξηρότητα της ατμόσφαιρας από την κεντρική θέρμανση.

Μία σημαντική αιτία κοκκινίσματος και ερεθισμού των ματιών είναι η επιπεφυκίτιδα. Ιδιαίτερη προσοχή να δίδεται σε παιδιά σχολικής ηλικίας που έχουν επιπεφυκίτιδα, εφόσον αυτή μπορεί να μεταδοθεί σε άλλα παιδιά μέσω μολυσμένων μαντηλιών, πετσετών, δακτύλων κλπ. Οι γονείς στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να προμηθεύουν το παιδί με καθαρά χαρτομάντιλα και αποστειρωμένα οφθαλμικά μαντηλάκια και να υπενθυμίζουν το συνεχές πλύσιμο των χεριών.

Φροντίδα βλεφάρων (κριθαράκι, χαλάζιο, βλεφαρίτιδα)
Το κριθαράκι οφείλεται στο βακτηρίδιο του σταφυλόκοκκου και εμφανίζεται όταν μολυνθούν οι ρίζες των βλεφαρίδων, ενώ συχνά παρουσιάζεται στην παιδική και εφηβική ηλικία. Ξεκινά με απλή ενόχληση κατά τους βλεφαρισμούς. Αργότερα κοκκινίζουν και πρήζονται τα βλέφαρα, δημιουργώντας σταδιακά μια μικρή φουσκάλα που όταν ωριμάσει, εκκρίνει πυώδες υγρό. Συνιστάται ο συχνός καθαρισμός των ματιών και ιδιαίτερα των βλεφαρίδων, αφήνοντας το κριθαράκι να ωριμάσει και να περάσει μόνο του, αφαιρώντας με προσοχή το πυώδες υγρό. Να αποφεύγεται το τρίψιμο των ματιών, γιατί υπάρχει κίνδυνος επιμόλυνσης των άλλων βλεφαρίδων. Σε περιπτώσεις που παρατηρείται πόνος ή επανεμφανίζεται το κριθαράκι, συμβουλευτείτε άμεσα τον Οφθαλμίατρό σας.

Το χαλάζιο εμφανίζεται με πρήξιμο, εσωτερικά των βλεφάρων, ενός ή κάποιων από τους μικροσκοπικούς αδένες που φυσιολογικά παράγουν ένα λιπαρό έλαιο για την προστασία του ματιού, είναι μέρος των δακρύων και παράγεται κατά τους βλεφαρισμούς. Το υγρό αυτό μετά από επιπεφυκίτιδα, γίνεται πολύ πηχτό, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η έκκρισή του από τον αδένα φουσκώνοντας αυτόν, δημιουργώντας πρήξιμο κάτω από το βλέφαρο, δίνοντας την αίσθηση ενός χοντρού κόκκου. Είναι δυνατόν να μολυνθεί, να προκαλέσει ερεθισμό, πόνο, πρήξιμο. Το χαλάζιο δεν μεταδίδεται, εξαφανίζεται από μόνο του χωρίς καμιά θεραπεία σε περίπου 2 μήνες. Στην μείωση του ερεθισμού, του πόνου και του πρηξίματος των βλεφάρων που προκαλούνται από χαλάζιο, συμβάλλει η τοποθέτηση στα μάτια θερμών κομπρεσών ή η διενέργεια ατμόλουτρου (με το πρόσωπο πάνω από ζεστό νερό που ατμίζει για περίπου δέκα λεπτά), γεγονός που βοηθάει στο να υγρανθεί ο οφθαλμός, να μαλακώσει ο πρησμένος αδένας και να αποβληθεί πιο εύκολα το πηχτό υγρό.

Η βλεφαρίτιδα, που είναι η φλεγμονή των βλεφάρων, εμφανίζεται πιο συχνά σε ξανθά άτομα με ευαίσθητο δέρμα και μπορεί να οφείλεται και σε μόλυνση από σταφυλόκοκκο, προκαλώντας κοκκίνισμα στις άκρες των βλεφάρων. Συνεπώς εμφανίζονται κατακόκκινα και πρησμένα μάτια, με παράλληλη εμφάνιση λεπιδίων σαν πιτυρίδα που κολλάνε στις βλεφαρίδες. Η φλεγμονή είναι πιθανόν να επεκταθεί στον βολβό και στον επιπεφυκότα, ενώ αρκετές φορές παράλληλα με την βλεφαρίτιδα εμφανίζεται πιτυρίδα στα μαλλιά και στα φρύδια. Η βλεφαρίτιδα δεν είναι μεταδοτική. Για την αντιμετώπιση της , απαιτείται συστηματική υγιεινή των ματιών με απομάκρυνση των λεπιδίων με βρεγμένο βαμβάκι, με πλύσιμο των βλεφάρων με υγρό καθαρό σαπούνι και ειδικά αποστειρωμένα οφθαλμικά μαντηλάκια, με απαλό μασάζ των βλεφάρων και αρκετό πλύσιμο με τρεχούμενο νερό. Ανάλογα γίνεται και η εφαρμογή ειδικών αντιβιοτικών αλοιφών.

Προστασία από αλλεργίες
Ένας σημαντικός παράγοντας ερεθισμού των ματιών και επηρεασμού της όρασης είναι οι διάφορες τύπου αλλεργίες. Σε περίπτωση που υπάρχει αλλεργική επιπεφυκίτιδα, προσπαθήστε να εντοπίσετε τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτή κατά περίπτωση και σε τι έχετε ευαισθησία π.χ σκόνη, γύρη, υφάσματα, σαμπουάν, κατοικίδια ζώα κ.λ.π., προσπαθώντας να τους αποφεύγετε.

Όταν υπάρχουν αλλεργικές αντιδράσεις στους οφθαλμούς, αυτοί συνήθως κολλάνε, ερεθίζονται και πρήζονται τα βλέφαρα. Στην κατάσταση αυτή μπορεί να προστεθεί και το αλλεργικό συνάχι, η δύσπνοια ή και ο δερματικός ερεθισμός. Στις περιπτώσεις που συμβαίνουν αυτά, ακολουθούνται οι οδηγίες υγιεινής.

Πολύ προσοχή να δίδεται, όταν οι αλλεργικές αντιδράσεις των ματιών εμφανίζονται σε διάφορες εποχές ή περιοχές ή συμβαίνουν κάτω από ειδικές συνθήκες και δραστηριότητες, καθώς και αν αυτές συμβαίνουν σε μικρά παιδιά, σε ηλικιωμένους και σε χρονίως πάσχοντες.
Συχνά, αλλεργίες στα μάτια προκαλούνται από καλλυντικά, μέταλλα, βαφές μαλλιών και ρούχων κλπ, που μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα στα χέρια και από εκεί να μεταφερθεί η αλλεργία στα μάτια.