Ποιες είναι οι επιδράσεις της μουσικής στα πρόωρα μωρά στη μονάδα εντατικής νοσηλείας

Οι ακριβείς λόγοι που δεν ολοκληρώνονται οι 40 εβδομάδες κύησης ποικίλουν, αλλά δεν είναι επιστημονικά εξακριβωμένοι και ξεκάθαροι. Στατιστικά, τα νεογνά που γεννιούνται ανάμεσα στις βδομάδες 24 - 30 είναι η πιο ευπαθής ομάδα προώρων που έρχεται αντιμέτωπη με εξαιρετικά σοβαρά προβλήματα. Τα πρόωρα νεογνά χρήζουν ειδικής ιατρικής φροντίδας σε ΜΕΝΝ και η εισαγωγή τους διαρκεί μέχρι τα όργανά τους να αναπτυχθούν και να μπορούν να λειτουργούν χωρίς μηχανική υποστήριξη. Η μουσική παρέμβαση που γίνεται στις ΜΕΝΝ αποδεικνύεται εξαιρετικά σημαντική, καθότι ενισχύει την βιολογική εξέλιξή τους, αλλά και την αντιμετώπιση των δυσκολιών που παρουσιάζουν (Loewy et al., 1991). Επιπλέον, τα βοηθάει στην χαλάρωση από τις επίπονες εξετάσεις και θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Σύμφωνα με την Ευαγγέλου Αν. Φαίυ, BA Music Performance, MA Music Musicology, MA Music Performance, τα πρόωρα βρέφη συχνά παρουσιάζουν λειτουργικές διαταραχές και λόγω του θορυβώδους και αγχωτικού περιβάλλοντος στις ΜΕΝΝ (Shimizu, A., Matsuo, H. (2016). Η ένταση του ήχου στη ΜΕΝΝ είναι συχνά πολύ υψηλότερη από τη συνιστώμενη (45hz) και αυτό προκαλεί άπνοια, υποθερμία, εναλλαγή σε κορεσμό οξυγόνου, αυξημένη κατανάλωση οξυγόνου, αυξημένη καρδιακή και αναπνευστική συχνότητα και μπορεί, ως εκ τούτου, να επηρεάσει την ποσότητα των θερμίδων που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη, ειδικά στα λιποβαρή νεογνά 25-30 εβδομάδων κύησης (Almadhoob & Ohlsson, 2015).

Η μουσική που χρησιμοποιείται μπορεί να είναι ηχογραφημένη ή ζωντανή. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η χρήση της, εκτός από παρεμβατική για να βοηθήσει στην ανάπτυξη, υπηρετεί και σκοπούς χαλάρωσης μέσα σε ένα τόσο θορυβώδες περιβάλλον. Υπάρχουν βέβαια συγκεκριμένα κριτήρια για την ηχογραφημένη μουσική καθώς και ειδικές τεχνικές και συνεργασίες για την ζωντανή. Η μουσική παρέμβαση είναι εξατομικευμένη ανάλογα με τους στόχους που έχουν τεθεί για την εξέλιξη του κάθε νεογνού και την αντιμετώπιση των προβλημάτων του.

Σε κάθε περίπτωση όμως, ακολουθείται συνήθως ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο, για την αποφυγή ανεπιθύμητων αποτελεσμάτων, όπως για παράδειγμα η καταστροφή των ακουστικών λειτουργιών οι οποίες σε περιπτώσεις εξαιρετικής προωρότητας δεν είναι ακόμα πλήρως ανεπτυγμένες σε σύγκριση με των τελειόμηνων (Standley, 2001). Επιπλέον, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και ο βαθμός προωρότητας του νεογνού στην ΜΕΝΝ, γιατί από αυτόν καθώς και από το στάδιο ανάπτυξης, εξαρτάται η μουσική στήριξη που θα χρησιμοποιηθεί (Standley & Cassidi, 1995). Το σύνολο των ερευνών, προβάλλει πως και οι δύο τρόποι μουσικής παρέμβασης, ζωντανή και ηχογραφημένη, παρουσιάζουν σημαντική επίδραση, αλλά η ζωντανή μουσική έχει το προβάδισμα.

Ηχογραφημένη μουσική παρέμβαση
Στην περίπτωση που χρησιμοποιείται ηχογραφημένη μουσική, οι έρευνες σημειώνουν πως θα πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στα μουσικά στοιχεία, όπως η ένταση (db), ο ρυθμός, το τέμπο (bpm) και το συχνοτικό φάσμα (hz) καθώς και η διάρκεια έκθεσης του νεογνού σε αυτά. Η επιλογή της ηχογραφημένης μουσικής εντούτοις είναι πολύ δύσκολη, γιατί δεν υπάρχει σταθερότητα στο στοιχείο της έντασης ή του ρυθμού στην συνολική διάρκεια ενός κομματιού.

Ζωντανή μουσική παρέμβαση
Στην προσέγγιση με ζωντανή μουσική, υπάρχει συνεργασία της μητέρας (συνήθως) και ενός έμπειρου για τον πληθυσμό αυτό μουσικοθεραπευτή. Η φωνή της μητέρας κρίνεται άκρως σημαντική σε αυτή την παρέμβαση, διότι προσφέρει -εκτός από χαλάρωση και ηρεμία- σιγουριά και ασφάλεια. Στις περισσότερες έρευνες, το πλαίσιο στο οποίο πραγματοποιείται μια τέτοιου είδους παρέμβαση απαιτεί διαθέσιμο χρόνο της μητέρας μέσα στη ΜΕΝΝ και σωματική επαφή, γνωστή και ως μέθοδος καγκουρό, με το νεογνό (Krueger, 2010, Lai et al., 2006).

Επιπροσθέτως, ένας ακόμα αξιόλογος παράγοντας της ζωντανής μουσικής παρέμβασης είναι η ανάπτυξη και η ενδυνάμωση της σχέσης μεταξύ μητέρας και νεογνού, όπου εκτός από το να προσφέρει ασφάλεια και γαλήνη στο πρόωρο, παράλληλα χτίζει βασικούς άξονες για την εξέλιξη της συναισθηματικής ικανότητας στην μελλοντική ζωή του (Edwards, 2011).

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την επίδραση της μουσικής στα πρόωρα μωρά εδώ.