Έρπης γεννητικών οργάνων στη γυναίκα: Πόσο αυξάνει τον κίνδυνο αυτισμού στα παιδιά;
Από διαταραχές του φάσματος του αυτισμού πάσχει το 1% έως 2% του πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες, με μεγαλύτερη αναλογία στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες.
Η αιτία των περισσότερων περιπτώσεων παραμένει άγνωστη. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι παίζει ρόλο ένας συνδυασμός περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων. Σύμφωνα με μια νέα αμερικανο-νορβηγική επιστημονική έρευνα, οι γυναίκες που μολύνθηκαν με τον ιό του έρπη των γεννητικών οργάνων (HSV-2) κατά τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης τους, έχουν διπλάσια πιθανότητα να γεννήσουν παιδί που αργότερα θα διαγνωσθεί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού.Η διαπίστωση αυτή δεν σημαίνει ότι όλες οι έγκυες με ενεργή λοίμωξη από έρπη θα γεννήσουν αυτιστικά παιδιά. Αλλά ότι η συγκεκριμένη λοίμωξη μπορεί να αποτελεί έναν από τους εν πολλοίς άγνωστους παράγοντες που πυροδοτούν την εν λόγω νευροαναπτυξιακή διαταραχή. Αυτό, αφορά κυρίως τις γυναίκες που έχουν γενετική προδιάθεση για έντονη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματός τους, απέναντι σε ένα «εισβολέα» (παθογόνο μικροοργανισμό), με συνέπεια να προκαλείται στον οργανισμό τους έντονη φλεγμονή, η οποία τελικά μπορεί να βλάψει την ανάπτυξη του εμβρύου τους.
Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τη δρα Μιλάντα Μάχιτς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "mSphere" της Αμερικανικής Εταιρείας Μικροβιολογίας, μελέτησαν τον κίνδυνο αυτισμού σε περίπτωση λοίμωξης της μητέρας από διάφορους παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως το τοξόπλασμα, ο ιός ρουμπέλα, οι ιοί του έρπη κ.α.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν δείγματα αίματος από 412 μητέρες των οποίων τα παιδιά είχαν διαγνωσθεί με αυτισμό και -για λόγους σύγκρισης- από 463 μητέρες με παιδιά χωρίς αυτισμό. Τα δείγματα ελήφθησαν τόσο κατά την 18η εβδομάδα της κύησης, όσο κατά τον τοκετό. Οι γιατροί αναζήτησαν αντισώματα για τους διάφορους μικροοργανισμούς, κάτι που θα μαρτυρούσε την ύπαρξη λοίμωξης.
Η μελέτη αποκάλυψε στις μητέρες των αυτιστικών παιδιών την ύπαρξη υψηλών επιπέδων αντισωμάτων μόνο για τον ιό HSV-2 του έρπη των γεννητικών οργάνων. Η συσχέτιση του ιού του έρπη και του αυτισμού ήταν σαφής στο αρχικό στάδιο της κύησης, όταν το νευρικό σύστημα του εμβρύου βρίσκεται σε φάση ταχείας ανάπτυξης, ενώ η ίδια σχέση δεν διαπιστώθηκε στα δείγματα αίματος κατά τον τοκετό.
Από τις έγκυες, μόνο η μία στις δέκα είχε αναφέρει συμπτώματα έρπη πριν την εγκυμοσύνη ή κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότερες λοιμώξεις είναι χωρίς ορατά συμπτώματα, παρόλα αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο αυτισμού.
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι το ζήτημα χρειάζεται περαιτέρω μελέτη, ώστε να διευκρινισθεί κατά πόσο είναι αναγκαία πλέον η διάγνωση και η θεραπεία του ιού του έρπη στις εγκύους. Ο ιός του έρπη μπορεί να είναι μία από αυτές τις συνήθως αφανείς αιτίες. Οι ερευνητές δεν πιστεύουν πάντως ότι ο κίνδυνος οφείλεται στην απευθείας μόλυνση του εμβρύου από τον ιό HSV-2, επειδή τέτοιες λοιμώξεις συνήθως είναι θανατηφόρες.
Αντίθετα, θεωρούν ότι η νευροαναπτυξιακή διαταραχή του αυτισμού προκαλείται λόγω της γειτονικής φλεγμονής στην περιοχή των γεννητικών οργάνων που βρίσκεται κοντά στη μήτρα, είτε πρόκειται για μια αρχική λοίμωξη με τον ιό, είτε για μια «αφύπνιση» του ιού. 'Αλλοι, πάντως, επιστήμονες εξέφρασαν το σκεπτικισμό τους κατά πόσο μια φλεγμονώδης αντίδραση, ακόμη και στην μήτρα, μπορεί να προκαλέσει αυτισμό.
Τουλάχιστον μία στις πέντε γυναίκες έχει στον οργανισμό της τον ιό του έρπη των γεννητικών οργάνων. Είναι άκρως κολλητικός και εξαπλώνεται συνήθως μέσω του σεξ. Ζει για όλη τη ζωή του ανθρώπου μέσα στα νευρικά κύτταρά του, συχνά σε αδρανή κατάσταση, και κατά καιρούς ενεργοποιείται ξανά. Όσο το σώμα αποκτά μεγαλύτερη ανοσία έναντι του ιού, τόσο σπανιότερα γίνονται αυτά τα περιοδικά ξεσπάσματα του HSV-2.
