«Το παιδί μου είναι 7 ετών και έχει άσθμα. Θα το ξεπεράσει κάποια στιγμή;»
Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή των αεραγωγών.
Στα παιδιά που έχουν γενετική προδιάθεση για την εκδήλωση άσθματος όταν έρθουν σε επαφή με κάποιο εκλυτικό παράγοντα αρχίζει μιά φλεγμονώδης διεργασία στους βρογχους που προηγείται αρκετά της εμφανισης συμτωμάτων. Το βρογχικό άσθμα είναι η πιο συχνή χρόνια ασθένεια των παιδιών. Εμφανίζεται σε 1 στα 10 παιδιά. Η συχνότητα του άσθματος παγκοσμίως αυξάνεται. 50-80% των ασθματικών παιδιών εκδηλώνουν συμπτώματα άσθματος πριν την ηλικία των 5 ετών.
Σύμφωνα με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (www myasthma.gr) οι βρόγχοι των ασθματικών παιδιών λόγω της φλεγμονής, σταδιακά εμφανίζουν οίδημα και αυξημένες βλεννώδεις εκκρίσεις, ενώ είναι υπεραντιδραστικοί, δηλαδή όταν έρθουν σε επαφη με εκλυτικούς παράγοντες προκαλείται σύσπαση των μυικών ινών τους (βρογχόσπασμος).
Με απλά λόγια αυτό σημαίνει ότι το ασθματικό παιδί έχει περισσότερο στενωμένους βρόγχους από τα μη πάσχοντα παιδιά, λόγω του χρόνιου οιδήματος και της αυξημένης βλέννης, ακόμα και όταν δεν έχει εμφανή συμπτώματα, όπως βήχα ή δύσπνοια.
Όταν το παιδί έρθει σε επαφή με κάποιο εκκλυτικό αίτιο (άσκηση, αλλεργιογόνα) επέρχεται βρογχόσπασμος, ο οποίος σε πολύ μικρό διάστημα στενεύει ακόμα περισσότερο τους βρόγχους του, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται βήχας, συρίττουσα αναπνοή, δύσπνοια και αύξηση του ρυθμού των αναπνοών (κρίση βρογχικού άσθματος).
Τα παιδιά με άσθμα συνήθως έχουν γονείς ή στενούς συγγενείς με άσθμα, ατοπική δερματίτιδα, αλλεργική ρινίτιδα ή άλλα αλλεργικά νοσήματα.
Οι συχνότεροι εκλυτικοί παράγοντες στα παιδιά είναι:
• λοιμώξεις αναπνευστικού (συχνότερα οι ιογενείς)
• αλλεργιογόνα (τροφικά και περιβαλλοντικά)
• χημικές ουσίες (καπνός τσιγάρου, μόλυνση περιβάλλοντος)
• άσκηση (το έντονο κλάμα ή γέλιο είναι ισοδύναμο άσκησης σε βρέφη και νήπια)
• στρες
Θα πρέπει να τονισθεί ότι πολύ συχνά δεν μπορεί να αναγνωρισθεί από τους γονείς ή το γιατρό κάποιο σαφές εκλυτικό αίτιο.
Η πρόγνωση του παιδικού άσθματος από μελέτες που έχουν γίνει και στην Ελλάδα είναι αρκετά καλή αφού 60% των παιδιών που εμφάνισαν άσθμα σε προσχολική ηλικία ήταν ασυμπτωματικά στα επτά έτη ενώ μόνο το 7% αυτών είχαν συμπτώματα σε ηλικία 18 ετών.
Θα πρέπει να τονισθεί ότι τα ασθματικά παιδιά, ιδίως όταν είναι υπό αγωγή και το άσθμα τους ελέγχεται πλήρως, δεν πρέπει να υποβάλλονται σε παράλογες απαγορεύσεις, ενώ είναι σε θέση να συμμετέχουν στην πλειοψηφία των δραστηριοτήτων των συνομηλίκων τους.
Πολλά παιδιά με βρογχικό άσθμα σταματούν να εμφανίζουν συμπτώματα στην εφηβεία, ιδιαίτερα τα αγόρια. Αρκετά από αυτά τα παιδιά δεν θα έχουν ανάγκη χρόνιας θεραπείας στην ενήλικο ζωή και θα είναι σε θέση να αθλούνται και να συμμετέχουν στις συνήθεις δραστηριότητες χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Ωστόσο, κάποια άτομα που σταμάτησαν να έχουν συμπτώματα στην εφηβεία μπορεί να ξαναεμφανίσουν συμπτώματα άσθματος μετά την ενηλικίωση.