Ομφαλοπλακουντιακό αίμα: Κάνοντας δωρεά, έχω προτεραιότητα αν νοσήσει το παιδί μου;
Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα (ΟΠΑ) είναι το αίμα που παραμένει στον ομφάλιο λώρο και τον πλακούντα, αμέσως μετά τη γέννηση ενός παιδιού. Όπως και ο μυελός των οστών, το αίμα αυτό είναι πλούσιο σε αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα και σε μικρότερο βαθμό σε μεσεγχυματικά κύτταρα.
Τι ονομάζουμε αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα;
Το μεγαλύτερο ποσοστό των κυττάρων που περιέχονται στο ομφαλοπλακουντιακό αίμα ανήκουν στα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα.Από τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα προέρχονται όλες οι σειρές των κυττάρων του αίματος, δηλαδή τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα λευκά αιμοσφαίρια (καταπολεμούν τις λοιμώξεις) και τα αιμοπετάλια (βοηθούν στην πήξη του αίματος).Τα περισσότερα κακοήθη νοσήματα του αίματος αντιμετωπίζονται με μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων, πήγες των οποίων αποτελούν ο μυελός των οστών, το ομφαλοπλακουντιακό αίμα και το περιφερικό αίμα.
Τα κύτταρα αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως για μεταμοσχεύσεις σε ασθενείς με σοβαρά νοσήματα του αίματος, με σκοπό την αναγέννηση και επαναλειτουργία των κυττάρων του αίματος και του ανοσιακού συστήματος. Στην κλινική πράξη οι ασθένειες που αντιμετωπίζονται με τη μεταμόσχευση των αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων είναι: λευχαιμίες, μεταβολικά νοσήματα, ανοσοανεπάρκειες, αυτοάνοσα νοσήματα, κλπ.
Κάνοντας δωρεά ομφαλοπλακουντιακού αίματος, έχω προτεραιότητα αν το χρειαστώ;
Η εθελοντική συμμετοχή σε μη συγγενική τράπεζα ομφαλοπλακουντιακού αίματος δεν εξασφαλίζει σε καμία περίπτωση προτεραιότητα στη λήψη μοσχεύματος, καθώς Ιατρικοί λόγοι καταργούν οποιαδήποτε προτεραιότητα.Συγκεκριμένα, η επιλογή του κατάλληλου δότη για τη χορήγηση μοσχεύματος βασίζεται σε γενετικούς παράγοντες και ειδικότερα στη συμβατότητα των αντιγόνων ιστοσυμβατότης (HLA) δότηλήπτη.
Για ποιο λόγο χρησιμοποιούμε το ομφαλοπλακουντιακό αίμα (ΟΠΑ) στις μεταμοσχεύσεις;
Ο λόγος που τα τελευταία χρόνια η μεταμόσχευση ομφαλοπλακουντιακού αίματος αποτελεί μια εναλλακτική πηγή για μεταμοσχεύσεις, είναι ότι πλεονεκτεί σε σχέση με τη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων από τον μυελό των οστών στα εξής:
Η συμβατότητα δότη - λήπτη σε μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλη (σχεδόν 100%), ενώ με το ομφαλοπλακουντιακό αίμα η μεταμόσχευση γίνεται και με μικρότερου βαθμού συμβατό δότη (σχεδόν 65-70%).
Η εύρεση μοσχευμάτων ΟΠΑ είναι δυνατή μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα (περίπου 10-20 ημέρες), ενώ, το απαιτούμενο διάστημα για την εξεύρεση μοσχεύματος μυελού των οστών μπορεί να φτάσει και τους 3 μήνες.
Επιπλέον η λήψη μυελού των οστών είναι μια διαδικασία που απαιτεί χειρουργείο και γενική αναισθησία ενώ στο ΟΠΑ η λήψη είναι εύκολη και ακίνδυνη για το νεογνό και την μητέρα και δε διαρκεί πάνω από 5 λεπτά. Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα και ο ομφάλιος λώρος, μετά τον τοκετό είναι άχρηστα για τη μητέρα και για το βρέφος και αν δε χρησιμοποιηθούν για δωρεά θα πεταχτούν.
Πηγή: Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών
Photo:www.bbc.com
