Ιλαρά: Τι την προκαλεί και γιατί παρατηρείται έξαρση το τελευταίο διάστημα;

Τα περιστατικά αφορούν κυρίως σε μικρά παιδιά από κοινότητες των Ρομά καθώς και σε άτομα με ελληνική ιθαγένεια ηλικίας 25-44 ετών από τον γενικό πληθυσμό.

Στο πλαίσιο αυτό, η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας συντονίζει την εντατικοποίηση της ανοσοποίησης με εμβόλιο MMR με τη μορφή εκστρατειών μαζικού εμβολιασμού σε πρόσφυγες, μετανάστες και ομάδες πληθυσμού Ρομά σε συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ, ΜΚΟ και με τις τοπικές Αρχές δημόσιαs υγείας. Περισσότερα από 25.000 εμβόλια MMR πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο Μαρτίου 2016 - Ιούλιος 2017.Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ:

Τι είναι η ιλαρά;

Η ιλαρά είναι λοιμώδης νόσος ιογενούς αιτιολογίας, η οποία εμφανίζεται πιο συχνά τους χειμερινούς μήνες και την άνοιξη. Η νόσος συνήθως ξεκινά με πυρετό ο οποίος διαρκεί περίπου δυο ημέρες, και ακολουθείται από βήχα, καταρροή και επιπεφυκίτιδα (φλεγμονή στους οφθαλμούς). Το εξάνθημα εμφανίζεται αρχικά στο πρόσωπο και πίσω από τα αυτιά, εξαπλώνεται στον υπόλοιπο κορμό και στην πλάτη και στην συνέχεια επεκτείνεται στα άνω και τα κάτω άκρα. Μετά από 5 ημέρες περίπου, το εξάνθημα εξασθενεί σταδιακά όπως εμφανίστηκε.

Πως μεταδίδεται η νόσος;

Η ιλαρά χαρακτηρίζεται ως πολύ μεταδοτική νόσος. Τα άτομα που νοσούν μεταδίδουν την νόσο περίπου 4 ημέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος έως και 4 ημέρες μετά. Ο ιός της ιλαράς αποικίζει τον ρινικό βλεννογόνο και τον στοματοφάρυγγα ατόμων που νοσούν. Όταν οι νοσούντες φταρνίζονται ή βήχουν, τα σταγονίδια διασπείρονται μέσω του αέρα και μπορούν να επιμολύνουν άλλα άτομα ή διάφορες περιβαλλοντικές επιφάνειες, παραμένοντας ενεργά και μολυσματικά για διάστημα τουλάχιστον 2 ωρών.

Πόσο σοβαρή είναι η νόσος;

Τα συμπτώματα της ιλαράς είναι από μόνα τους ενοχλητικά, οι επιπλοκές όμως είναι επικίνδυνες. Ένα ποσοστό 6% - 20% των ατόμων που νοσούν θα παρουσιάσουν ωτίτιδα, διάρροια ή ακόμη και πνευμονία. Ένας στους 1000 ασθενείς με ιλαρά θα παρουσιάσει εγκεφαλίτιδα και περίπου ένας στους 1000 θα καταλήξει.

Γιατί θεωρείται σημαντικός ο εμβολιασμός;

Είναι γεγονός πως ο εμβολιασμός έχει συμβάλλει στην μείωση των κρουσμάτων ιλαράς όπως συμβαίνει με όλα τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό. Η διαδεδομένη χρήση του εμβολίου της ιλαράς έχει οδηγήσει σε μείωση μεγαλύτερη του 99% των νέων κρουσμάτων, σε σχέση με την προ εμβολίου εποχή. Παρ’ όλα αυτά η ιλαρά παραμένει συχνό νόσημα, ακόμα και επιδημικό, σε πολλές χώρες. Ο ιός είναι εξαιρετικά μεταδοτικός και μπορεί να εξαπλωθεί ραγδαία, ειδικά σε περιοχές με χαμηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης.

Τι είδους εμβόλιο χορηγείται για την πρόληψη της ιλαράς;

Το εμβόλιο MMR χρησιμοποιείται για την πρόληψη της ιλαράς και ακόμα 2 ιογενών νοσημάτων, της ερυθράς και της παρωτίτιδας. Το MMR αποτελείται από ζώντες εξασθενημένους ιούς. Αυτό σημαίνει πως μετά τον εμβολιασμό, ο ιός αναπαράγεται και προκαλεί ακίνδυνη λοίμωξη η οποία χαρακτηρίζεται από ελάχιστα ή και καθόλου συμπτώματα. Το ανοσοποιητικό σύστημα του εμβολιασμένου ενεργοποιείται με σκοπό να καταπολεμήσει αυτήν τη λοίμωξη, με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται ισόβια ανοσία. Το εμβόλιο συνιστάται να γίνεται υποδόρια σε δυο δόσεις σε ηλικία 12-15 μηνών και 4-6 ετών. Σε περιοχές όπου υπάρχουν κρούσματα ο εμβολιασμός του παιδικού πληθυσμού πρέπει να γίνεται σε ηλικία 12 μηνών. Επίσης σε περίπτωση επιδημικής έξαρσης της ιλαράς ο εμβολιασμός μπορεί να αρχίσει και σε μικρότερη ηλικία αλλά τότε χρειάζεται επανεμβολιασμός με το MMR στην ηλικία των 15 μηνών.

Πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο MMR;

Ποσοστό άνω του 95% των ατόμων που έχουν εμβολιαστεί με μία δόση του MMR θα αναπτύξουν ανοσία και για τα 3 ιογενή νοσήματα (ιλαρά, ερυθρά και παρωτίτιδα). Ο εμβολιασμός με δεύτερη δόση του MMR θα προσδώσει ανοσία σε όσα άτομα δεν ανταποκρίθηκαν στην 1η δόση.
Ως ενήλικας, χρειάζεται να εμβολιαστώ με το εμβόλιο MMR;
Θα πρέπει να εμβολιασθείτε (αν είστε ανεμβολίαστος) εφόσον ανήκετε σε μια από τις κατηγορίες που αναφέρονται παρακάτω:
• Φοιτητής σε Κολλέγιο ή σε οποιαδήποτε σχολή μετά το Λύκειο
• Επαγγελματίας υγείας
• Γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας
• Ταξιδιώτης με προορισμό ενδημικές χώρες ή επιβάτης σε κρουαζιερόπλοιο

Μπορώ να εμβολιαστώ με MMR αν σκοπεύω να μείνω έγκυος;

Μπορείτε να εμβολιαστείτε με MMR υπό την προϋπόθεση να ξεκινήσετε την προσπάθεια για εγκυμοσύνη το λιγότερο 28 ημέρες μετά τη διενέργεια εμβολιασμού. Αν είμαι έγκυος στο 1ο τρίμηνο της κύησης μπορώ να εμβολιάσω το ηλικίας 15 μηνών βρέφος μου με MMR; Ναι καθώς ο ιός του εμβολίου δε μεταδίδεται από τα άτομα που εμβολιάζονται και συνεπώς το MMR δεν είναι επικίνδυνο να χορηγηθεί σε βρέφος που η μητέρα του είναι έγκυος.