Όταν το παιδί ζηλεύει το μωρό: Τρόποι για να αντιμετωπίσετε τη ζήλια του
Η ζηλοτυπία αποτελεί μία φυσιολογική αντίδραση που εμφανίζεται σε κάποια περίοδο της ζωής των παιδιών.
Ακόμη και εάν το παιδί δεν φαίνεται να εκφράζει ζηλοτυπία, ο παιδίατρος με μεγάλη ευκολία μπορεί να διακρίνει τα συμπτώματά της. Ένα παιδί μπορεί να εμφανίσει ζήλια για ποικίλους λόγους, σε κάθε περίπτωση όμως κρύβει από πίσω ένα σημαντικό αίσθημα φόβου: το παιδί φοβάται μήπως χάσει την αγάπη της μητέρας του, την εγκατάλειψη και την αγάπη που δέχεται.
Οι φόβοι αυτοί δημιουργούνται από ανασφάλειες που μπορεί να προκύψουν όταν για παράδειγμα η μητέρα το απειλεί ότι θα το αφήσει ακόμη και στα πλαίσια μιας απειλής ώστε να φάει το φαγητό του, ή το αφήνει μόνο του για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ο ερχομός ενός δεύτερου παιδιού στη ζωή μπορεί να εντείνει ακόμη περισσότερο την έκρηξη ζηλοτυπίας του παιδιού, γιατί νομίζει ότι έπαψε να υπάρχει η αγάπη και το ενδιαφέρον για αυτό.
Η απομάκρυνση του από τους χώρους που χρησιμοποιούσε μέχρι τώρα, προκειμένου να εγκατασταθεί και το νεογέννητο, ή ακόμη και η απουσία της μητέρας για κάποιες μέρες στο μαιευτήριο, μπορεί να δημιουργήσουν ένα αίσθημα πικρίας στο παιδί. Κατόπιν ένα πλήθος οδηγιών να μην αγγίζει το νεογέννητο, να μην το χτυπήσει ή ακόμη και το έντονο ενδιαφέρον όλων για αυτό δημιουργούν στο παιδί έντονη ζήλια, καθώς σταδιακά ανακαλύπτει ότι έπαψε να είναι μοναχοπαίδι, αισθάνεται πληγωμένο και αναστατωμένο.
Ακόμη και μία απλή βόλτα ενός τρίχρονου παιδιού με το μικρότερο αδελφάκι θα προσελκύσει τα μάτια όλων στο βρέφος, κάνοντας το να νιώσει ζήλια καθώς αδυνατεί να συμμετέχει στις εκδηλώσεις στοργής. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί και η εμφάνιση «βρεφικής» συμπεριφοράς από το μεγαλύτερο παιδί, όταν για παράδειγμα πιπιλάει το δάχτυλό του, γίνεται επιθετικό και εριστικό, σημάδια που υποδηλώνουν πως δεν μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του με λέξεις, αλλά εκδηλώνονται ως προβλήματα συμπεριφοράς.
Εάν η ζηλοτυπία ενταθεί και δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες συνέπειες για το χαρακτήρα του παιδιού (εγωισμό, σύμπλεγμα κατωτερότητας και επιθετικότητα) που θα το συνοδεύουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Το σημαντικότερο μέσο πρόληψης ενάντια στην εμφάνιση ζηλοτυπίας είναι η αγάπη και η ασφάλεια.
Ακόμη και με την αναμονή ενός δεύτερου παιδιού, δεν θα πρέπει οι αλλαγές να είναι έντονες και λίγο πριν τον τοκετό. Το μεγάλο παιδί θα πρέπει να συμμετέχει σε όλες τις διαδικασίες, να ψωνίσει για το αναμενόμενο αδελφάκι του και στην πορεία να βοηθάει σε όλες τις διαδικασίες, όπως την περιποίηση του βρέφους και το παιχνίδι, πάντα βέβαια με την επίβλεψη ενός ενήλικα.
Καταλήγοντας, η μάχη κατά της ζηλοτυπίας κερδίζεται σε μεγάλο ποσοστό, όταν οι γονείς κατανοήσουν την ακριβή φύση και αιτιολογία του προβλήματος, καθώς ούτε οι ίδιοι γονείς θα πρέπει να αναπτύξουν αισθήματα ενοχής και εγκατάλειψης. Ταυτόχρονα, όλες οι πιθανές αιτίες ζηλοτυπίας θα πρέπει να απομακρύνονται, ενώ οποιαδήποτε εκδήλωση ζηλοτυπίας θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με σύνεση, καθώς ένας έντονος τόνος φωνής ή ακόμη χειρότερα μία τιμωρία θα εντείνει το πρόβλημα.
Δρ.Μαριαλένα Κυριακάκου
www.kyriakakou.gr
inkedin.com/in/kyriakakou
marialenakyriakakou@gmail.com
Διαβάστε επίσης:
Σκοπεύετε να κάνετε δεύτερο παιδί; Ορίστε 11 πράγματα που δεν θα σας πει κανείς
«Έρχεται το αδελφάκι σου»: τρόποι διαχείρισης της προσαρμογής του πρωτότοκου παιδιού
Δεύτερο και πρώτο παιδί: Οδηγός επιβίωσης αρμονική συμβίωση