Ψυχολογία και παιδί: Πώς θα πείτε «όχι» στο παιδί σας
Συχνά οι γονείς παραπονιούνται για το ότι δεν μπορούν να πουν «όχι» στα παιδιά τους ή ακόμα και αν το πουν, εκείνα φαίνεται να το αγνοούν.
Παρακάτω ακολουθούν κάποιες συμβουλές που ίσως βοηθήσουν να ειπωθεί αυτή η τόσο μικρή αλλά θαυματουργή λεξούλα!
1. Μιλάω με ήρεμο τρόπο, χωρίς φωνές και υστερίες:
το παιδί σας μπορεί να καταλάβει αυτό που του λέτε, όταν και εσείς μπορείτε να του το επικοινωνήσετε. Αντίθετα, όταν φωνάζετε, είναι φυσικό επακόλουθο και εκείνο να «μην σας ακούσει»
2. Μιλάω, δεν παρακαλάω:
ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνει ο γονιός είναι να λέει όχι μεν στο παιδί του, αλλά με τέτοιο τρόπο που είναι σαν να το παρακαλάει να το δεχτεί, με αποτέλεσμα το παιδί να αντιλαμβάνεται την δυσκολία του ή τις τύψεις του και να γίνεται όλο και πιο χειριστικό.
3. Γίνομαι λίγο πιο διπλωματικός γονιός:
με πιο απλά λόγια, μπορώ να πως όχι στο παιδί μου, χρησιμοποιώντας την κατάφαση και όχι την άρνηση. Για παράδειγμα, «ναι, μπορείς να πας να παίξεις, μόλις…» ή «μπορείς να φας την σοκολάτα, μόλις φας το φαγητό σου». Μάλιστα, για να το βάλω και εκείνο στο παιχνίδι και να ενισχύσω το να παίρνει αποφάσεις ή και πρωτοβουλίες, μπορώ να το ρωτήσω τι άλλο θα ήθελε να φάει εκτός από την σοκολάτα ή πότε είναι πιο καλά να την φάει…
4. Οριοθετώ ακόμα και μέσα από τον χρόνο:
αν ζητήσει ένα ακριβό παιχνίδι για παράδειγμα, μπορείτε να του απαντήσετε: «Ναι, μπορείς να το πάρεις ως δώρο στα γενέθλιά σου ή στην γιορτή σου», αν βέβαια, μπορείτε και θέλετε να του το αγοράσετε αλλά όχι τώρα. Σε διαφορετική περίπτωση, μπορείτε να του εξηγήσετε μετά το όχι το λόγο που διαφωνείτε.
5. Αιτιολογώ την άρνησή μου:
όπως και στο προηγούμενο παράδειγμα, κανείς μας δεν δέχεται έτσι απλά μία άρνηση. Χρειάζεται να εξηγήσετε γιατί όχι, ώστε να αρχίσει σιγά σιγά να αντιλαμβάνεται που ακριβώς πηγαίνει η απαγόρευση.
6. Μένω σταθερά στο όχι:
πρόκειται για την συνέχεια της παραπάνω συμβουλής, καθώς δεν διαπραγματεύεστε, δεν φωνάζετε, αλλά μένετε σταθερά στην θέση αυτή. Αν παρόλα αυτά, το παιδί γκρινιάζει, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το παράδειγμα 3.
7. Δεν αποφεύγω προσωρινά το «όχι»:
Θυμάμαι τον πατέρα μου όταν ήμουν μικρή και ήθελα κάτι, για να με αποφύγει και να μην αρχίσω να τον ζαλίζω, που μου έλεγε «ναι, αύριο…», ενώ στο μυαλό του είχε το όχι. Προφανώς πίστευε ότι θα το ξεχάσω ή ότι θα αρνηθεί άλλη φορά! Έλα όμως που εγώ «το έδενα» και φυσικά δεν υπήρχε περίπτωση να το ξεχάσω, άλλωστε μου είχε πει ναι, πως θα αθετούσε τώρα την υπόσχεσή του, δεν θα ήταν ψεύτης; Τα παιδιά δεν ξεχνούν, μην τους τάζετε λοιπόν πράγματα και μην συμφωνείτε αν …διαφωνείτε!
8. Πάντα υπάρχουν και άλλοι δρόμοι:
ναι, υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι που μπορείτε να εδραιώσετε το όχι και να γίνει περισσότερο αποδεκτό. Για παράδειγμα, «όχι, δεν θα πάρεις αυτό το παιχνίδι, μπορείς όμως να πάρεις εκείνο…»
9. Δεν αγοράζω την αγάπη του με το ναι:
Εδώ χρειάζεται μεγάλη προσοχή, καθώς δυστυχώς είναι πολλοί οι γονείς που δεν αφιερώνουν χρόνο στο παιδί τους και προσπαθούν να καλύψουν το κενό με το να του παρέχουν υλικά αγαθά. Επίσης, υπάρχει και η άλλη πλευρά, των γονιών εκείνων που μέσα στη δική τους ανασφάλεια, πιστεύουν πως αν πουν όχι στο παιδί, σημαίνει πως εκείνο δεν θα τους θέλει και δεν θα τους αγαπάει – κάτι που το συναντάμε στους χωρισμένους γονιούς και που μάλιστα, φοβούνται πως «ο άλλος γονιός θα φανεί καλύτερος στα μάτια του παιδιού του, κάνοντάς του όλα τη χατίρια!»
10. Κρατάμε την ίδια στάση οι γονείς:
Αλήθεια, πόσα ζευγάρια παίζουν το «παιχνίδι του καλού και κακού γονιού», όπου ο ένας είναι ο καλός και ο άλλος ο …μπαμπούλας; Ο ένας είναι αυτός που λέει ναι και ο άλλος όχι; Η στάση και των δυο γονιών χρειάζεται να είναι ίδια, ώστε να μην βγάζετε τα απωθημένα της δικής σας ασυνεννοησίας και φόρτισης στο παιδί σας, δείχνοντάς του πόσο ανώριμοι είστε, αλλά και να μην τα μαθαίνεται να γίνει χειριστικό και να σας …χορεύει στο ταψί!
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή
Διαβάστε επίσης
Γιατί πρέπει να πεις «όχι» στο παιδί σου!
Από ποια ηλικία οι γονείς πρέπει να θέτουν όρια στο παιδί;
Ανυπάκουο παιδί: «Το παιδί μου δεν με ακούει!»