Γιατί δεν πρέπει να συγκρίνετε τα παιδιά σας

Όλοι μας έχουμε την τάση να συγκρίνουμε, άλλες φορές συνειδητά και άλλες χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Και όσο και αν κάποιοι θεωρούν πως είναι ένας τρόπος για «να πάμε παρακάτω», να βελτιωθούμε και να εξελιχθούμε, συχνά μας αποξενώνει από την αρχική ιδέα και μας κάνει μίζερους και αποκρουστικούς στους άλλους! Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για το ίδιο μας το παιδί!

Ας δούμε λοιπόν γιατί δεν πρέπει να συγκρίνουμε τα παιδιά μας

1. Αισθάνονται πως δεν τα αναγνωρίζουμε: Το παιδί θέλει να νιώθει πως το αποδεχόμαστε και το αγαπάμε, διαφορετικά μεταφράζουν την σύγκριση με την έλλειψη αγάπης…

2. Τους μειώνουμε την αυτοεκτίμηση: Κάθε φορά που τα συγκρίνουμε είναι σαν να τους λέμε ότι δεν αξίζουν ενώ ο φίλος τους, το γειτονόπουλο ή ακόμα και το αδελφάκι τους είναι καλύτερο από εκείνα…

3. Δεν αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες που κάνουν: Έχετε αναρωτηθεί αν το παιδί σας προσπαθεί για κάτι καλύτερο; Κάθε φορά που εσείς το ακυρώνετε είναι σαν να πέφτει σε τοίχο …

4. Τα οδηγούμε στην παραίτηση: Εσείς θα συνεχίζατε την προσπάθεια αν κάθε λίγο εισπράττατε την ακύρωση; Φαντάζομαι πως όχι! Άλλωστε γιατί να συνεχίσει την προσπάθεια αφού νιώθει πως και πάλι δεν είναι ακλό σε αυτό που κάνει;

5. Βγάζουν αντιδραστικότητα: Ναι, όταν κάποιος μας πιέζει τόσο, ενδεχομένως θα γίνουμε αντιδραστικοί, πόσο μάλλον τα παιδιά…

6. Περνάμε το μήνυμα της τελειοθηρίας: Τους ζητάμε να είναι «τέλεια» ενώ εκείνα αισθάνονται πως είναι δύσκολο να ανταποκριθούν στο συγκεκριμένο ρόλο ή αν το κάνουν στερούνται την παιδικότητά τους…

7. Σαμποτάρουμε τις ικανότητές τους: Φανταστείτε το παιδί σας να είναι για παράδειγμα καλλιτεχνική φύση και εσείς να το συγκρίνετε με κάποιο άλλο που είναι πολύ καλό στα αθλήματα; Από τη μία ίσως προσπαθήσει να ανταποκριθεί στα αθλήματα για να σας ικανοποιήσει – αν και είναι δύσκολο – ή θα νιώθει «άχρηστο» που δεν τα καταφέρνει και πιθανά να «μισήσει» τις δικές του δεξιότητες…

8. Αυξάνεται η ανασφάλεια: Όταν δεν καταφέρνω να ανταποκριθώ σε ότι μου ζητάει το περιβάλλον, πως θα τα καταφέρω στη ζωή μου;

9. Αυξάνεται η επιθετικότητα και η ζήλια: Αρχίζει και εχθρεύεται τα παιδιά με τα οποία το συγκρίνετε, τα ζηλεύει… Φανταστείτε να είναι το αδελφάκι του το «παιδί – θαύμα», μην αναρωτιέστε γιατί οι σχέσεις τους δεν είναι καλές…

10. Ευάλωτα στην απόρριψη: Την βιώνουν μέσα από τη σύγκριση από την πολύ μικρή τους ηλικία και επαναλαμβανόμενα, χωρίς να μπορούν εύκολα να την διαχειριστούν.

Ακόμα και να είναι υπέρ του η σύγκριση, να είναι δηλαδή το ίδιο το παιδί σας το «καλό παιδί» σε σχέση με το αδελφάκι του ή άλλα παιδιά και πάλι το βάζετε στον ρόλο να προσπαθεί ακόμα περισσότερο μη τυχόν και πέσει ατό το βάθρο που το έχετε τοποθετήσει, αυξάνεται το άγχος του και δεν είναι σχεδόν ποτέ ικανοποιημένο γιατί θέλει όλο και κάτι παραπάνω, εφόσον οτιδήποτε καλύτερο από το ίδιο, θεωρείται απειλή…

Γενικότερα, ας έχουμε στο μυαλό μας πως η σύγκριση μπορεί να δημιουργήσει ένα παιδί που νιώθει πως δεν αξίζει, πως δεν χρειάζεται να προσπαθήσει για κάτι καλύτερο εφόσον δεν θα τα καταφέρει, ένα κλειστό και καταθλιπτικόμορφο παιδί που ίσως δεν είναι άξιο να αγαπηθεί και να αγαπήσει… Ακόμα και ένα θυμωμένο παιδί, που προσπαθεί να επιβληθεί μέσα από την παραβατικότητα και την πρόκληση, ένα ζηλιάρικο παιδί που δεν μπορεί να καταλάβει γιατί είναι καλύτεροι όλοι οι άλλοι σε σχέση με αυτό, ένα παιδί γεμάτο ανασφάλειες και κόμπλεξ που θα προσπαθεί να αποδείξει ότι αξίζει για να γίνει αποδεκτό και θα ματαιώνεται διαρκώς στην ενήλικη ζωή του, αφού ποτέ δεν θα νιώσει αρκετό!

Μαρίνα Μόσχα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας