Το παιδί μου έχει παραπάνω κιλά… Πρέπει να κάνει δίαιτα;

Καθώς οι βραχυπρόθεσμες αλλά και οι μακρυπρόθεσμες επιπτώσεις της μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιζήμιες για τη σωματική και την ψυχική υγεία των παιδιών, η επαναφορά σε ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος είναι απαραίτητη.

Πρέπει όμως ένα παιδί να κάνει δίαιτα; Η απάντηση έρχεται μέσα από πολυάριθμες μελέτες που καταδεικνύουν πως οι περιοριστικές δίαιτες αδυνατίσματος που είτε αποκλείουν από τη διατροφή συγκεκριμένες «παχυντικές» ομάδες τροφίμων ή μειώνουν πολύ το θερμιδικό περιεχόμενο της διατροφής μπορεί να είναι άκρως επικίνδυνες για τα παιδιά. Πολλές μελέτες συνδέεουν τις δίαιτες αδυνατίσματος στα παιδιά με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης παχυσαρκίας, αλκοολισμού και διατροφικών διαταραχών κατά την ενήλικη ζωή. Επίσης, ας μην ξεχνάμε πως τα παιδιά χρειάζονται πληθώρα θρεπτικών συστατικών για την ομαλή ανάπτυξή τους και οι περιοριστικές δίαιτες μπορούν να τους στερήσουν απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Για να επαναφέρετε το παιδί σε ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος λοιπόν δε χρειάζεται κάποια δίαιτα αδυνατίσματος, αλλά ο επαναπροσδιορισμός της σχέσης του παιδιού με το φαγητό και η υιοθέτηση ενός υγιεινού πλάνου διατροφής και τρόπου ζωής. Μπορείτε να δοκιμάσετε τα παρακάτω:

1) Μη χρησιμοποιείτε το φαγητό ως μέσο επιβράβευσης

Αν για παράδειγμα το παιδί πήρε έναν καλό βαθμό στο σχολείο, μην το επιβραβεύετε με κάποιο γλυκό ή με το αγαπημένο του ανθυγιεινό snack. Όταν το φαγητό χρησιμοποιείται ως μέσο επιβράβευσης, τότε συνδέεται με τα συναισθήματα κι έτσι αργότερα η κατανάλωση φαγητού σχετίζεται άμεσα με συναισθήματα χαράς, λύπης ή ανίας. Η επιβράβευση μπορεί να είναι μια βόλτα στο πάρκο ή στη θάλασσα που θα ενισχύσει παράλληλα και τη φυσική δραστηριότητα.

2) Προσέχετε τα ενδιάμεσα snacks

Το δεκατιανό και το απογευματινό είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της γλυκόζης σε σταθερά επίπεδα, την παροχή ενέργειας και θρεπτικών συστατικών, ωστόσο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή τους. Έτοιμα αρτοσκευάσματα και μπισκότα, γλυκά και τσιπς θα πρέπει να αποφεύγονται. Αντί αυτών προτιμήστε φρούτα, φρέσκα smoothies, σπιτικό κέικ, γιαούρτι και ανάλατους ξηρούς καρπούς.

3) Δώστε σημασία στα οικογενειακά γεύματα

Τόσο εσείς όσο και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση για το παιδί που εμφανίζει αυξημένο σωματικό βάρος. Ακολουθήστε το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής που είναι πλούσιο σε λαχανικά, όσπρια, δημητριακά, άπαχο κοτόπουλο και ψάρι και φτωχότερο σε κόκκινο κρέας και ανθυγιεινά λιπαρά. Μην ξεχνάτε ότι πάντα θα πρέπει να υπάρχει ένα μεγάλο μπολ σαλάτας στο τραπέζι.

4) Μην επικεντρώνεστε στη μέτρηση των θερμίδων

Ο υπολογισμός των θερμίδων μπορεί να είναι στρεσογόνος τόσο για εσάς όσο και για το παιδί. Φροντίστε το παιδί να έχει 3 κυρίως και 2 ενδιάμεσα μικρά γεύματα μέσα στην ημέρα και κάθε γεύμα να περιέχει πρωτεΐνη, υδατάνθρακες και καλά λιπαρά δίνοντας έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά.

5) Μην απογορεύετε και μην επιβάλλετε συγκεκριμένα τρόφιμα

Η απαγόρευση τροφών που θεωρείτε «παχυντικές» θα έχει τα αντίθετα αποτελέσματα, καθώς τα παιδιά μπορεί να τις αναζητήσουν κρυφά από εσάς, αναπτύσσοντας έτσι μια διαταραγμένη σχέση με το φαγητό. Από την άλλη πλευρά, η πίεση για να καταναλώσουν τα παιδιά υγιεινές τροφές που δεν τους αρέσουν τους προκαλεί περαιτέρω αποστροφή.

6) Προσπαθήστε να βελτιώσετε το συνολικό τρόπο ζωής και διατροφής της οικογένειας για να βοηθήσετε το παιδί

Το μαγείρεμα στο σπίτι, η αποφυγή του έτοιμου φαγητού, η καλή ενυδάτωση και η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας θα ωφελήσουν όχι μόνο το παιδί σας αλλά και όλη την οικογένεια.

Περιμένω τις απορίες και τις ερωτήσεις σας εδώ!

Ευσταθία Παπαδά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, M.Sc., Ph.D. (Cand)
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου &
University College London (UCL)
Υποψήφια Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
e-mail: efpapada@gmail.com