Κατάθλιψη: το μελαγχολικό συναίσθημα που λίγο-πολύ όλοι νιώθουμε
Πόσο εύκολα αναφερόμαστε στην κατάθλιψη σήμερα, σαν να πάσχει όλος σχεδόν ο πλανήτης!
Θεωρούμε πως η ζωή μας έχει χάσει την ποιότητά της, τρέχουμε για να προλάβουμε, δεν απολαμβάνουμε αρκετά, δεν αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας, συνεπώς δεν τiς ικανοποιούμε κιόλας!
Νιώθουμε πολλές φορές σαν να μην έχουμε ενέργεια να ανταπεξέλθουμε στις καθημερινές απαιτήσεις, να μην θέλουμε να πάμε πουθενά, να ζητάμε την απομόνωση… τότε είναι που αναρωτιόμαστε: «Μήπως έχω κατάθλιψη;» Και είναι γεγονός πως τα καταθλιπτικά συμπτώματα είναι πάρα πολλά, τόσα που ο καθένας μας έχει από κάποιο…
Και όμως, είναι αρκετοί οι άνθρωποι που θεωρούν ότι η κατάθλιψη είναι απλά η «γκρίζα» αίσθηση που έχουμε πολλές φορές, το μελαγχολικό συναίσθημα, η αδυναμία να ολοκληρώσουμε τις εκκρεμότητές μας… Λίγοι είναι εκείνοι που αναγνωρίζουν πως καταθλιπτικά συμπτώματα είναι επίσης ο θυμός, η ενοχή και η απογοήτευση, ενώ δεν μπορούν να αντιληφθούν τη διαφορά τους.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει και μελέτη, αιτιολογώντας γιατί είναι και τόσο δύσκολο να θεραπευτεί η κατάθλιψη, εφόσον τα άτομα που έχουν πάρει τη διάγνωση της κλινικής κατάθλιψης δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα παραπάνω συναισθήματα. Και πώς να προσπαθήσει κάποιος να αλλάξει τη ζωή του προς το καλύτερο, πώς να προσπαθήσει να βγει από την κατάθλιψη που τον ρουφάει όλο και περισσότερο, αν δεν μπορεί να αναγνωρίσει τις πιθανές ενοχές του, την απογοήτευση που αισθάνεται και για ποιους λόγους αλλά και τον θυμό του; Πως θα μάθει να τον διαχειρίζεται αλλά πριν από αυτό, να δει με τι είναι θυμωμένος;
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη - οι μισοί από τους οποίους αντιμετώπιζαν κλινική κατάθλιψη - κλήθηκαν να αναφέρουν τα συναισθήματά τους σε τυχαία χρονικά διαστήματα, μέσα σε μία εβδομάδα. Κάθε φορά που ανέφεραν πώς ένιωσαν σε 11 διαφορετικά συναισθήματα, τα επτά ήταν αρνητικά και τα τέσσερα θετικά:
- λύπη,
- άγχος,
- θυμός,
- απογοήτευση,
- ντροπή,
- αηδία,
- ενοχή,
- χαρά,
- ενθουσιασμός,
- εγρήγορση,
- ενεργητικότητα
Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Psychological Science» (Demiralp et al., 2012), έδειξαν ότι:
- Οι καταθλιπτικοί, δυσκολεύονταν να διακρίνουν τα αρνητικά συναισθήματα.
- Αντίθετα, οι μη καταθλιπτικοί άνθρωποι ήταν σαφέστεροι στο ποια αρνητικά συναισθήματα βίωσαν και μπορούσαν να τα αναγνωρίσουν και να τα ονοματίσουν.
- Για τα θετικά συναισθήματα, ωστόσο, τόσο οι καταθλιπτικοί όσο και οι μη καταθλιπτικοί συμμετέχοντες μπορούσαν να τα διακρίνουν εξίσου καλά.
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή