Social Freezing: Πρόληψη της γυναικείας υπογονιμότητας που σχετίζεται με την ηλικία

Η κατάψυξη ωαρίων επιτρέπει στη βιολογία των γυναικών να ταιριάζει καλύτερα με τον τρόπο που πραγματικά ζουν. Η δυνατότητα αυτή για τις σύγχρονες γυναίκες, γνωστή και με τον όρο social freezing, «επιτρέπει» στη γονιμότητα των γυναικών να «προσεγγίσει» τη σύγχρονη ζωή τους.

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων για μελλοντική χρήση - ως μορφή πρόληψης της υπογονιμότητας που σχετίζεται με την ηλικία - θεωρείται πλέον ως βιώσιμη τεχνολογία που μπορεί να επεκτείνει το παράθυρο ευκαιρίας εγκυμοσύνης για εκείνες τις γυναίκες που αναβάλλουν τη μητρότητα μέχρι να διαμορφώσουν όπως επιθυμούν, τις οικονομικές, επαγγελματικές και προσωπικές συνθήκες της ζωής τους.
Επιπλέον, η κρυοσυντήρηση ωαρίων επιτρέπει στις γυναίκες να αισθάνονται ότι είναι πιο σταθερές κοινωνικά, ψυχολογικά και οικονομικά, πριν τη μητρότητα.

Προληπτική κατάψυξη ωαρίων

Αν και τις τελευταίες δεκαετίες, υπήρξαν τεράστιες εξελίξεις στις τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ωστόσο σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης εξαρτάται από την ηλικία του ωαρίου.

Έτσι λοιπόν, η κατάψυξη ωαρίων για κοινωνικούς λόγους, προσφέρει δύο ακόμη σημαντικά οφέλη στις γυναίκες που υπολογίζουν να μείνουν έγκυες σε μεγαλύτερη ηλικία:

• τους παρέχει τη δυνατότητα να γίνουν μητέρες με το δικό τους γενετικό υλικό χρησιμοποιώντας δηλ. τα ωάρια τους και
• μειώνει τον κίνδυνο απόκτησης παιδιών με χρωμοσωμικές ανωμαλίες που σχετίζονται με την ανευπλοειδία.

Η κατάψυξη ωαρίων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του «άγχους γονιμότητας»

Ένα από τα οφέλη της κατάψυξης ωαρίων που ακούμε περισσότερο από τις γυναίκες που το έκαναν, είναι η αίσθηση ανακούφισης ή χαλάρωσης που νιώθουν μετά. Επειδή η βιολογία μας δεν ακολουθεί ακριβώς το χρονοδιάγραμμα που προτιμάμε, ορισμένες γυναίκες αισθάνονται «άγχος γονιμότητας»—την αίσθηση ότι η γονιμότητά τους μειώνεται, αλλά δεν είναι η κατάλληλη στιγμή στη ζωή τους για να αποκτήσουν ένα παιδί.

Απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις σας

Πολύ συχνά μας ρωτάτε για το θέμα της κατάψυξης ωαρίων, για τα οφέλη των γυναικών που την επιλέγουν αλλά και για πιο πρακτικά ζητήματα που αφορούν στη διαδικασία. Aπαντούμε λοιπόν στις πιο συχνές ερωτήσεις σας:

Γενικότερα, πώς μια γυναίκα μπορεί να ωφεληθεί από την κατάψυξη ωαρίων;

Η κατάψυξη ωαρίων ή αλλιώς κρυοσυντήρηση ωαρίων, μπορεί να ωφελήσει τις γυναίκες με διάφορους τρόπους. Συγκεκριμένα:

• Λειτουργεί ως ασφαλιστική δικλείδα για τις γυναίκες που επιθυμούν να μεταθέσουν τη μητρότητα για αργότερα για προσωπικούς και κοινωνικούς λόγους, προκειμένου να έχουν περισσότερο χρόνο για να επιτύχουν εκπαιδευτικούς, επαγγελματικούς ή άλλους προσωπικούς στόχους, π.χ. την εύρεση του κατάλληλου συντρόφου.
• Δίνει βάσιμες ελπίδες στις γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια που διαγνώστηκαν με καρκίνο και πρέπει να υποβληθούν σε ακτινοβολίες και χημειοθεραπείες, ότι θα μπορέσουν στο μέλλον να γίνουν μητέρες.
• Διατηρεί τη γονιμότητα γυναικών, με οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης ή πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας και γυναικών που πρέπει να υποβληθούν σε αφαίρεση ωοθηκών ή ολική υστερεκτομή.

Πότε είναι η ιδανική ηλικία για να προχωρήσω σε κατάψυξη ωαρίων;

Η κατάψυξη ωαρίων «παγώνει» το χρόνο για τις γυναίκες που επιθυμούν να μεταθέσουν τη μητρότητα γι’ αργότερα. Κι αυτό μπορεί να είναι μια επιλογή για όσες γυναίκες το επιθυμούν χωρίς να περιοριστούν τα όνειρά και οι επιδιώξεις τους σε χρονικά όρια. Η κρυοσυντήρηση ωαρίων δεν είναι ανάγκη είναι επιλογή και είναι μια επιλογή για όλες τις γυναίκες.

Ποια είναι η μέθοδος με τα καλύτερα αποτελέσματα;

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι μια πραγματική επανάσταση στον τομέα της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Τα κρυοσυντηρημένα ωάρια μπορεί να έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα με τα φρέσκα και αυτό είναι μία πραγματικότητα χάρη στην πλέον εξελιγμένη τεχνική κρυοσυντήρησης, την υαλοποίηση (vitrification). Η υαλοποίηση είναι η διαδικασία υπερταχείας κρυοσυντήρησης ωαρίων, που εμποδίζει το σχηματισμό ενδοκυτταρικών κρυστάλλων με τη χρήση νέας γενιάς κρυοπροστατευτικών. Με την αποφυγή δημιουργίας ενδοκυτταρικών κρυστάλλων, τα κρυοσυντηρημένα ωάρια, προστατεύονται από μια πιθανή βλάβη κυρίως κατά τη διαδικασία της απόψυξής τους.

Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους μία γυναίκα θα επιλέξει την κατάψυξη ωαρίων;

Οι λόγοι για τους οποίους μια γυναίκα θα επιλέξει να καταψύξει τα ωάριά της, μπορεί να είναι είτε υγείας ή κοινωνικοί.

Συνήθεις λόγοι υγείας

Οι πιο συχνοί λόγοι υγείας για τους οποίους μια γυναίκα, αν ήθελε θα μπορούσε, να μεταθέσει την επιθυμία της να γίνει μητέρα για αργότερα είναι:

• Όταν υπάρχει διάγνωση καρκίνου για την αντιμετώπιση του οποίου μπορεί να χρειαστεί να υποβληθεί σε χημειοθεραπείες και ακτινοβολίες.
• Όταν η γυναίκα πρέπει να υποβληθεί σε αφαίρεση ωοθηκών ή ολική υστερεκτομή.
• Όταν υπάρχει ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης στην οικογένεια, οπότε θέλει σε μικρή ηλικία να καταψύξει τα ωάριά της ώστε να μην βρεθεί απροετοίμαστη.

Συνήθεις κοινωνικοί λόγοι

Οι πιο συχνοί κοινωνικοί λόγοι μετάθεσης της μητρότητας γι΄ αργότερα είναι:

• η ολοκλήρωση ή η επίτευξη κάποιων επαγγελματικών στόχων
• η εύρεση του κατάλληλου συντρόφου

Κατάψυξη ωαρίων με υαλοποίηση βήμα – βήμα

• Βήμα 1ο Πριν συμφωνήσετε να κρυοσυντηρήσετε και να αποθηκεύσετε τα ωάριά σας, ο γιατρός σας, θα σας εξηγήσει τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί και τις πιθανότητες επιτυχίας.
• Βήμα 2ο Θα πρέπει να ελεγχθείτε για λοιμώδη νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων , του ιού HIV και της ηπατίτιδας Β και C.
• Βήμα 3o Στην συνέχεια θα πρέπει να υποβληθείτε σε διέγερση ωοθηκών για την ανάπτυξη ωοθυλακίων, με τη λήψη φαρμάκων γονιμότητας
• Βήμα 4ο Όταν τα ωάρια σας ωριμάσουν, υπό ελαφρά αναισθησία, θα υποβληθείτε σε υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη ωοληψία, μια διαδικασία που διαρκεί περίπου 10 λεπτά.
• Βήμα 5ο Σε αυτό το βήμα της διαδικασίας τα ωάρια καταψύχονται με τη μέθοδο της ταχείας κατάψυξης (vitrification) και αποθηκεύονται σε υγρό άζωτο στους -196°C

Στο μέλλον όταν θα είστε έτοιμη να μείνετε έγκυος, τότε τα ωάριά σας θα αποψυχθούν και θα ακολουθηθούν τα υπόλοιπα βήματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης, δηλαδή θα γονιμοποιηθούν και θα ακολουθήσει η εμβρυομεταφορά ορισμένου αριθμού εμβρύων στη μήτρα. Τα επιπλέον έμβρυα που θα προκύψουν μπορούν να καταψυχθούν με την ίδια μέθοδο για μελλοντική χρήση.

Τι γίνεται όταν η γυναίκα θέλει να κάνει παιδί με τα αποθηκευμένα ωάρια;

Όταν η γυναίκα αποφασίσει να κάνει παιδί, τότε γίνεται απόψυξη των ωαρίων και ακολουθείται η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης με το σπέρμα του συζύγου ή του συντρόφου.

Στην περίπτωση που η γυναίκα έχει υποβληθεί σε υστερεκτομή για λόγους υγείας, τότε τα έμβρυα μπορούν να εμφυτευτούν στη μήτρα παρένθετης μητέρας, η οποία τα κυοφορήσει και στη συνέχεια θα παραδώσει το μωρό στους βιολογικούς του γονείς.

Στην περίπτωση που η γυναίκα επιλέξει να γίνει μητέρα χωρίς σύντροφο, ο νόμος της δίνει τη δυνατότητα να το κάνει με σπέρμα δότη.

Χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες

Παναγιώτης Ψαθάς MD, PhD – Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος - Μέλος της ιατρικής ομάδας δημιουργίας και διαχείρισης της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Institute of Life – ΙΑΣΩ https://ppsathas.com