Από φόβο μην επαναλάβουμε τα λάθη των γονιών μας συχνά κάνουμε χειρότερα...
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε δει πλέον με τα μάτια ενός ενήλικα τα λάθη των γονιών μας, άλλοι τα έχουμε συγχωρήσει ή έστω προσπεράσει και άλλοι ακόμη παλεύουμε με αυτά.
Πάντως όλοι έχουμε ορκιστεί σιωπηλά να μην τα επαναλάβουμε στα δικά μας παιδιά και έχουμε νιώσει απογοήτευση ή θυμό όταν πιάνουμε τον εαυτό μας να φέρεται σαν...τη μάνα του ή τον πατέρα του.
Το να επαναλάβουμε τα «λάθη» των γονιών μας δεν είναι τίποτε άλλο παρά απολύτως φυσικό καθώς από μικρά παιδιά αυτές τις συμπεριφορές ξέρουμε και αυτές έχουμε αποθηκεύσει στη μνήμη μας. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος λειτουργεί σαν σφουγγάρι και μπορεί να αποθηκεύει ακόμη και λεπτομέρειες που ασυνείδητα αργότερα θα αντιγράψει. Είναι πολύ δύσκολο και έξω από την φυσική μας ροπή να μην φερόμαστε όπως τα γονεϊκά μας πρότυπα γιατί πολύ απλά έχουμε προγραμματιστεί και «εκπαιδευτεί» αν θέλετε να φερόμαστε με ίδιο ή πολύ παρόμοιο τρόπο. Ένα παιδί που μεγάλωσε σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον πώς θα μάθει κάτι διαφορετικό από την κακοποίηση; Είτε αυτή είναι σωματική είτε λεκτική. Ένας άνθρωπος που μεγάλωσε σε ένα προστατευτικό και ήρεμο περιβάλλον θα φερθεί ανάλογα στην δική του οικογένεια ή τέλος πάντων θα είναι εξαιρετικά σπάνιο να φερθεί κακοποιητικά. Όταν ένας άνδρας μεγαλώνει ακούγοντας τον πατέρα του να υποτιμά και να φέρεται απότομα στην μητέρα του, τι γνώμη και τι στάση φαντάζεστε ότι θα έχει προς τις γυναίκες της ζωής του; Δεν είναι πολύ δύσκολη η απάντηση, έτσι δεν είναι;
Πολλοί άνθρωποι στην προσωπική τους αναζήτηση και μεγαλώνοντας, κάνουν την κριτική τους και καταδικάζοντας κάποιες γονεϊκές συμπεριφορές αποφασίζουν να μην τις επαναλάβουν. Ωστόσο, ενδέχεται να κάνουν μεγαλύτερα λάθη στην προσπάθειά τους αυτή. Ένας άντρας που μεγάλωσε με έντονη σωματική και λεκτική βία από τον πατέρα του, μπορεί να μην βάζει όρια και να μην μπορεί να κερδίσει τον σεβασμό των παιδιών του, από φόβο ότι το κάθε «όχι» του αποτελεί μια κακοποίηση. Βάζοντας το δικό μας παιδικό τραύμα μπροστά διαστρεβλώνουμε την πραγματικότητα και χάνουμε το μέτρο. Εάν για παράδειγμα κάποιος μεγάλωσε με υπερβολικά (δυσλειτουργικά) «χαλαρούς» γονείς, σε σημείο αδιαφορίας, μπορεί να ερμηνεύσει την καταπίεση ως ενδιαφέρον και να την δέχεται από τον σύντροφο ή να την ασκεί στο παιδί του. Έχοντας μάθει και θέλοντας να αποφύγουμε το μαύρο, πάμε στην άλλη όχθη, στο απόλυτο άσπρο. Τα πράγματα όμως βρίσκονται κάπου στο γκρι...
Φυσικά το παρόν άρθρο δεν έχει ως στόχο να αποθαρρύνει κάποιον από το ξετινάξει από πάνω του τις δυσλειτουργικές μαθημένες συμπεριφορές αλλά να συμβουλέψει όπως πάντα να υπάρχει ένα μέτρο, μια ισορροπία. Ζυγίζουμε τα πράγματα και αφού έχουμε εντοπίσει ποια συμπεριφορά μας είναι απομεινάρι από τους γονείς μας και θέλουμε να την αλλάξουμε, ας σκεφτούμε το μέτρο, δηλαδή τον λειτουργικό τρόπο συμπεριφοράς και όχι το άλλο άκρο της «κακής» συμπεριφοράς. Στην παντελή έλλειψη ορίων για παράδειγμα, δεν απαντάμε με στεγανά και κλειστά όρια και το αντίθετο.
Καλό είναι να μην είμαστε κολλημένοι στο παρελθόν μας και στα δικά μας προσωπικά τραύματα. Η συμπεριφορά μας ως γονείς πρέπει να έχει πάντα ως γνώμονα το συμφέρον και το ευ ζην του παιδιού μας και όχι να θεραπεύσει δικές μας παλιές πληγές. Ας κρίνουμε με βάση τη λογική, ας μελετήσουμε βιβλία και ας ενημερωθούμε για την καλύτερη ανατροφή των παιδιών μας και όλα σιγά σιγά θα βρουν το δρόμο τους...
Παπακυργιάκη Χρύσα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Email: chrysapapakirgiaki@yahoo.gr
Blog: psuxis-logos.blogspot.gr
Δήμητρος 6, Μαρούσι