Συμπεριφορές των γονιών που βλάπτουν ψυχολογικά το παιδί
Τι είναι αυτό που θέλει ο κάθε γονιός για το παιδί του; Μα να είναι ευτυχισμένο, γερό και να χαρεί τη ζωή του.
Πολλές φορές όμως, χωρίς να το θέλει, περνάει στο παιδί του αντιφατικά μηνύματα που το μπερδεύουν. Αποτέλεσμα το μικρό τους να αγχώνεται, να θυμώνει ή ακόμη και να εκδηλώνει κάποια καταθλιπτική σημειολογία, να δημιουργεί δυσλειτουργικές φιλικές σχέσεις και ερωτικές αργότερα στην ενήλικη ζωή του, να μην πιστεύει στον εαυτό του.
Ας δούμε κάποια από τα γονεϊκά λάθη που οδηγούν στις παραπάνω προβληματικές συμπεριφορές.
Έλλειψη οριοθέτησης
Έχουμε μιλήσει αρκετά για την οριοθέτηση και πόσο σημαντική είναι για το παιδί. Μάλιστα, πολλά παιδιά «προκαλούν» με τον τρόπο τους και χωρίς να το καταλαβαίνουν το γονιό να τα οριοθετήσει, εφόσον τους προσφέρει ασφάλεια και σιγουριά. Οι κανόνες είναι αυτοί που «λένε» στο παιδί τι θα κάνει και μέχρι που μπορεί να φτάσει, όπως και πως μπορεί να τους διαπραγματευτεί ή και τι συμβαίνει αν τους παραβιάσει. Είναι σαν μία πρόβα για την μετέπειτα ενήλικη ζωή τους, όπου αρχίζουν και κατανοούν από μικρή ηλικία τα όρια και τη σημασία τους για να μπορούμε να ζήσουμε σε μία ομάδα. Χρειάζεται οριοθέτηση λοιπόν και τήρηση των κανόνων αυτών με σταθερότητα, διαφορετικά το αγγελούδι σας θα προσπαθήσει να αυτό-οριοθετηθεί με τον δικό του τρόπο που ενδεχομένως να οδηγήσει ακόμα και σε προβληματικές ή και παραβατικές συμπεριφορές, «φτιάχνοντας» χαμηλή αυτοεκτίμηση και ματαιώνοντας τον εαυτό του…
«Είμαστε φίλοι»
Όχι, δεν είστε φίλοι. Είστε ο γονιός και είναι το παιδί σας. Συχνά ακούω από μητέρες κυρίως πως είναι φίλες για παράδειγμα με τις κόρες τους, μητέρες που μοιράζονται τα πάντα μαζί τους: άγχη, προβληματισμούς, αγωνίες, μητέρες που περιμένουν τη κόρη να τις συμβουλέψει τι θα κάνουν και πως θα συμπεριφερθούν σε κάποιες περιστάσεις… Πιο απλά, μητέρες που «φορτώνουν» στο παιδί τη δική τους αδύναμη ψυχοσύνθεση και περιμένουν από αυτό να τις βοηθήσει και να βρει λύσεις… Αποτέλεσμα, το παιδί να αρχίσει να παίρνει τα ηνία στη σχέση γονιού-παιδιού και να επιβάλλει με τον τρόπο του να γίνεται αυτό που εκείνο θέλει στην οικογένεια, εφόσον αντιμετωπίζεται από το γονιό του ως …ημίθεος! Θυμηθείτε: το παιδί σας δεν είναι ο ψυχοθεραπευτής σας!
«Εγώ ξέρω!»
Το αντίθετο από το προηγούμενο, όπου ο γονιός είναι αυτός που «ξέρει» τι και πως το παιδί του πρέπει να νιώθει και να συμπεριφέρεται. Έτσι, εκείνος θα του πει πως θα αισθανθεί στην τάδε περίσταση, αν θα στενοχωρηθεί ή όχι και πολλές φορές θα υποτιμήσει το παιδικό συναίσθημα ή ακόμη και θα το κοροϊδέψει για να το μικρύνει, μικραίνοντας όμως τον ψυχισμό του παιδιού του και κάνοντάς το να νιώθει «λάθος» σε ότι κάνει και νιώθει αν δεν είναι αποδεκτό από εκείνον. Μάλιστα, καταφέρνει αντί να το φέρει κοντά του και να το αγκαλιάσει να το διώχνει μακριά και εκείνο να νιώθει πως δεν έχει την κατάλληλη στήριξη.
Μειώνετε τον άλλο γονιό
Μπορεί η μεταξύ σας σχέση να μην είναι αυτή που θα θέλατε ή να είστε χωρισμένοι, αυτό όμως δεν σας δίνει κανένα δικαίωμα να μειώσετε τον γονιό του. Άλλωστε, μην ξεχνάτε πως τον επιλέξατε για να γίνει ο μπαμπάς ή η μαμά των παιδιών σας! Επίσης, αν η σχέση σας δεν είναι καλή και τσακώνεστε ή είστε αδιάφοροι ο ένας προς τον άλλον, αυτή είναι και η εικόνα που του περνάτε για τις σχέσεις, για την αγάπη και την έκφρασή της. Επίσης, αν απειλείται τον σύντροφο με χωρισμό κάθε τρεις και λίγο, δημιουργείτε στο παιδί ανασφάλεια και χρόνιο άγχος.
Μην πέφτετε λοιπόν και εσείς στην παγίδα για το ποιος είναι ο καλός ή κακός γονιός, προσπαθώντας να υποτιμήσετε τον άλλον, συνειδητά ή μη, καθώς το παιδί σας μεγαλώνοντας θα έχει τη δική του γνώμη βλέποντας τις δικές σας συμπεριφορές που θα μπορεί να αξιολογήσει και μαντέψτε το από το αποτέλεσμα…
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας