Κλιμακτήριος και Εμμηνόπαυση: Aλλαγές στη σεξουαλική λειτουργία. Γράφει ο Θάνος Ασκητής

«Ο Χ. ήθελε να κάνουμε σεξ πολύ συχνά τα πρώτα χρόνια του γάμου, αλλά εγώ δεν είχα τόση επιθυμία. Δεν ήθελα να κάνω με το ζόρι γιατί μετά θα το έβλεπα αγγαρεία...Τα περισσότερα χρόνια που είμαστε μαζί κάναμε σεξ περίπου 1-2 φορές την εβδομάδα χωρίς κανένα πρόβλημα. Το ευχαριστιόμασταν και οι δύο πολύ...»

Η Ν. καλεί στη Συμβουλευτική Γραμμή γιατί τον τελευταίο χρόνο έχει σταματήσει η περίοδός της και αυτό έχει επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τη σεξουαλική της ζωή καθώς και τη γενικότερη επικοινωνία και ισορροπία στη σχέση της. «Τώρα, όταν κάνουμε σεξ δε λειτουργώ όπως παλιά... δεν έχω τα υγρά που είχα τρία χρόνια πριν, ενώ με ενοχλούν πράγματα που παλιά τα απολάμβανα... κάποιες φορές αισθάνομαι και πόνο κατά τη διάρκεια της επαφής...Δε θέλω να δείξω στο Χ. όλα αυτά που με ενοχλούνε γιατί ήδη κάτι έχει καταλάβει και φοβάμαι ότι θα τον απογοητεύσω και δε θα με επιθυμεί πια. Έχει πάει και 60 χρονών και δεν έχει την ορμή που είχε κάποτε...που και που βλέπω ότι η στύση του δεν είναι τόσο σκληρή και δε θέλω να τον αγχώσω... Τελικά καταλήξαμε να κάνουμε λιγότερες φορές σεξ.

Εγώ όποτε μπορώ το αποφεύγω γιατί δημιουργεί προβλήματα και στους δυο μας... παρόλο που έχω ερωτική επιθυμία. Οι φίλες μου, που έχουν περάσει την εμμηνόπαυση, μου λένε ότι σταδιακά θα αρχίσω να ξεχνάω το σεξ και ότι αυτά είναι για τις κόρες μου πια... αλλά εγώ δε θέλω να το χάσω... μας έφερνε κοντά αυτό και τώρα δεν αισθάνομαι καλά...» Ο Χ. δεν καταλαβαίνει την αντίδρασή της αυτή ενώ η στάση του δείχνει να επηρεάζει ακόμα πιο αρνητικά τη συναισθηματική κατάσταση της Ν.

«Εδώ και ένα χρόνο σταμάτησε εντελώς η περίοδος μου...Στο παρελθόν δεν πίστευα ότι θα με ενοχλούσε τόσο. Αισθάνομαι πολύ άσχημα με τον εαυτό μου, σαν «μισή» γυναίκα...Νομίζω ότι με βλέπουν και οι άλλοι έτσι. Ο Χ. μου το είπε κιόλας γελώντας, ότι πάει πια πέρασε η μπογιά μου...στο σεξ τον βλέπω ότι βαριέται να ασχοληθεί μαζί μου... έχει σταματήσει τα προκαταρκτικά...Δε με κοιτάει όπως παλιά...δε βγαίνουμε ποτέ οι δυο μας έξω...ώρες ώρες αισθάνομαι σαν αόρατη δίπλα του... Δε μου αρέσει αυτό που βλέπω στον καθρέφτη μου. Σκέφτομαι να κάνω πλαστική στήθους και να ντυθώ λίγο πιο νεανικά...»

Η εμμηνόπαυση στην πλειοψηφία των γυναικών εμφανίζεται στο ηλικιακό φάσμα μεταξύ 45 και 50 ετών. Οι αλλαγές που έχει να αντιμετωπίσει η γυναίκα την περίοδο αυτή είναι πολλές και σε όλα τα επίπεδα της ζωής της, από τη συναισθηματική της διακύμανση μέχρι τη συμπεριφορά της στο σεξ. Επίσης, γίνεται πιο ανασφαλής και ευάλωτη ως προς την εικόνα της στον καθρέφτη, για αυτό άλλωστε συχνά αναζητά βοήθεια στο γραφείο του πλαστικού χειρουργού. Το μεταβατικό αυτό στάδιο της γυναίκας δεν σημαίνει το σεξουαλικό της τέλος και αυτό είναι κάτι που τονίζει ο ψυχολόγος που απαντάει στη Συμβουλευτική Γραμμή.

Παρατηρείται μικρή μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας στο 30% των γυναικών, αλλά στις περισσότερες γυναίκες όπως και στην Ν. η διάθεση για ερωτική επαφή παραμένει ανεπηρέαστη. Το στάδιο του σεξουαλικού κύκλου της γυναίκας που επηρεάζεται άμεσα από τη μεγάλη πτώση των επιπέδων των γυναικείων ωοθηκικών ορμονών στην εμμηνόπαυση είναι το στάδιο της διέγερσής της. Στο στάδιο αυτό η εφύγρανση του κόλπου της γυναίκας γίνεται πιο δύσκολη. Η γυναίκα έχει λιγότερα υγρά ενώ απαιτείται περισσότερος χρόνος και απτική επαφή για να υγρανθεί η περιοχή του κόλπου. Συχνά αισθάνεται μειονεξία και ντροπή για την αδυναμία της αυτή με αποτέλεσμα να επηρεάζεται ανασταλτικά η επιθυμία της.

Επίσης, τα τοιχώματα του κόλπου λεπταίνουν, η κλειτορίδα γίνεται πιο ευαίσθητη στα χάδια με αποτέλεσμα η γυναίκα συχνά να αισθάνεται πόνο κατά την επαφή, ειδικά αν ο σύντροφός της δεν της αφιερώσει αρκετό χρόνο στα προκαταρκτικά ώστε να αποκτήσει επαρκή ποσότητα υγρών στην περιοχή του κόλπου της.

Σε αυτές τις απότομες και ξαφνικές αλλαγές της γυναικείας συναισθηματικής και σεξουαλικής κατάστασης η στάση του άνδρα παίζει καθοριστικό ρόλο. Ο τρόπος που την προσεγγίζει, η διάθεσή του να την κυνηγήσει και να τη διεκδικήσει, οι συχνές φιλοφρονήσεις στη συζυγική τους ρουτίνα αλλά και η ενασχόλησή του μαζί της με περισσότερα προκαταρκτικά, μπορούν να δώσουν πίσω στο ζευγάρι αυτό που η βιολογία θέλει να τους στερήσει!

Θάνος Ε. Ασκητής
Νευρολόγος-Ψυχίατρος, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας