Πρέπει ή όχι να κρατάμε τα επώδυνα συναισθήματα μέσα μας;

Είναι αλήθεια ότι η ζωή μας δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα, ούτε αποτελείται μόνο από ευχάριστες και ανώδυνες στιγμές. Υπάρχουν καταστάσεις που μας δημιουργούν δυσκολίες, καταστάσεις που μπορεί να μην τις έχουμε βάλει καν στο μυαλό μας, καταστάσεις που μας προκαλούν πόνο, είτε γιατί δεν μας βγήκε κάτι που θέλαμε, είτε γιατί κάτι ξαφνικό και μοιραίο βγήκε στο προσκήνιο, είτε γιατί κάτι συνέβη που εμείς δεν μπορούμε να ελέγξουμε.

Το πένθος λοιπόν, είναι άλλη μία τέτοιου είδους κατάσταση, όπου καλούμαστε να έρθουμε αντιμέτωποι με δυσάρεστα συναισθήματα και σκέψεις, συναισθήματα που ίσως δεν είχαμε φανταστεί. Και μάλιστα χρειάζεται να τα "κουβαλήσουμε" παράλληλα με την διατήρηση της αξιοπρέπειας και την αίσθηση της αξίας και του νοήματος της ζωής.

Ο Frankl.V. (1959) αλλά και ο Neimeyer, A. (2001), στο "Meaning reconstruction & the experience of loss", αναφέρουν ότι μπορούμε να αντέξουμε κάθε δυσκολία που η ζωή μας δίνει, όσο μπορούμε να έχουμε σύνδεση με τη σοφία για την ίδια την ύπαρξη, βρίσκοντας το δικό μας σκοπό, τον προσωπικό σκοπό, το προσωπικό νόημα, που μάλιστα όσο καλύτερα έχουμε "ακούσει", τόσο βρίσκουμε και το προσωπικό νόημα που μας δίνει η ζωή. Όταν αφήνουμε τον εαυτό μας να βιώσει τον θάνατο σε βάθος, τότε μπορούμε να βιώσουμε ανάλογα και το νόημα της ζωής, γιατί πράγματι όπως συμπληρώνουν μπορεί η κάθε εμπειρία θανάτου μπορεί να αποβεί μια εμπειρία ζωής.

Για να το πετύχουμε αυτό, χρειάζεται να μπορούμε να μπούμε σε μία πιο αισθαντική διαδικασία: μία διαδικασία που μπορώ να "είμαι" με τον εαυτό μου, με όλα μου τα σημεία - τα αρνητικά και τα θετικά, τα δυνατά και τα αδύναμα, να συμπεριλάβω τους πόλους μου για να μπορέσω να συνδεθώ ακόμα καλύτερα πρώτα με τον εαυτό μου και μετά με τον άλλον. Και ας θεωρώ ότι ο "άλλος" μου προξενεί αυτά τα δυσάρεστα συναισθήματα. Όσο λοιπόν καλύτερα μπορώ να είμαι σε "επαφή" με τον εαυτό μου, τόσο καλύτερα μπορώ να είμαι σε επαφή και με ότι συμβαίνει γύρω μου και ας φαίνεται επώδυνο και δύσκολο.

Η συνύπαρξη με τα συναισθήματα αυτά καθώς δεν προσπαθώ να ξεφύγω αλλά να "μείνω" με αυτά, είναι μέρος της εμπειρίας και της σοφίας του θανάτου που μας φέρνει ακόμα πιο κοντά στη σοφία για το νόημα της ζωής.

Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή

Κάντε τις ερωτήσεις σας στην Ψυχοθεραπεύτρια της σελίδας μας εδώ!