Big5: Η Θεωρία Προσωπικότητας και η εφαρμογή της στους Έλληνες

Βασικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης κοινωνίας είναι ότι αποτελείται από διαφορετικούς τύπους ατόμων, οι οποίοι παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες αλλά και διαφορές στην εμφάνιση, τον χαρακτήρα, τις κλίσεις και τις δεξιότητές τους. Κάθε άτομο ξεχωρίζει για συγκεκριμένα στοιχεία της προσωπικότητάς του που μπορεί να λείπουν από κάποιον άλλο, και το αντίστροφο. Η θεωρία των Μεγάλων Πέντε διαστάσεων της προσωπικότητας είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα μοντέλα για την κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και βασικός τρόπος με τον οποίο σκιαγραφείται η χροιά της προσωπικότητας. Σύμφωνα με σχετική μελέτη της Career Gate, εταιρείας συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού, αποκαλύπτονται ενδιαφέρουσες τάσεις στις προσωπικότητες των Ελλήνων.

Οι Διαστάσεις και η Σημασία τους

1. Νευρωτισμός: η τάση για αρνητικά συναισθήματα όπως άγχος και θυμός.
2. Εξωστρέφεια: η εμφάνιση χαρακτηριστικών όπως κοινωνικότητα και ενεργητικότητα.
3. Διαθεσιμότητα στις Εμπειρίες: το πόσο ανοιχτός/ή είναι κανείς προς νέες εμπειρίες καθώς και το μέτρο δημιουργικότητάς του.
4. Συνεργατικότητα: η ανάπτυξη χαρακτηριστικών όπως εμπιστοσύνη και αλτρουισμός.
5. Ευσυνειδησία: η καλλιέργεια στοιχείων όπως οργανωτικότητα και υπευθυνότητα.

Οι Διαστάσεις και οι Έλληνες

Σύμφωνα με την μελέτη, αναδεικνύονται ορισμένα κύρια χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των Ελλήνων, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι διαφορές ανά ηλικία και φύλο παρουσιάζουν ενδιαφέροντα μοτίβα. Αναλυτικότερα:

1. Υψηλή Ευσυνειδησία: Οι Έλληνες τείνουν να έχουν υψηλά σκορ ευσυνειδησίας. Αυτό υποδηλώνει οργάνωση, υπευθυνότητα και επιμέλεια, αντανακλώντας μια ισχυρή αίσθηση καθήκοντος. Τα επίπεδα μάλιστα ευσυνειδησίας κυμαίνονται αντίστοιχα στις ηλικιακές ομάδες και στα φύλα.
2. Υψηλή Συνεργατικότητα: Υπάρχει έντονη τάση προς τη συνεργατικότητα και κατά επέκταση την εμπιστοσύνη, τον αλτρουισμό και την ενσυναίσθηση. Οι Έλληνες φαίνεται να εκτιμούν τις αρμονικές σχέσεις και την ομαδικότητα. Όλες οι ηλικιακές ομάδες εμφανίζουν κοινά ποσοστά, με τις γυναίκες να έχουν ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα συνεργατικότητας, σημειώνοντας μεγαλύτερη μάλλον προδιάθεση για συνεργασία και φροντίδα προς τους άλλους.
3. Μέτρια έως Υψηλή Διαθεσιμότητα στις Εμπειρίες: Οι Έλληνες εμφανίζουν μέτρια έως υψηλά επίπεδα διαθεσιμότητας σε νέες εμπειρίες, υποδεικνύοντας δημιουργικότητα, περιέργεια και προθυμία να αγκαλιάσουν νέες ιδέες και εμπειρίες. Οι ηλικιακές ομάδες 15-18 και 26-35 παρουσιάζουν υψηλότερα σκορ, υποδηλώνοντας μια μεγαλύτερη τάση προς την αποδοχή στις νέες εμπειρίες κατά τη διάρκεια της εφηβείας και της νεαρής ενήλικης ζωής.
4. Μέτρια Εξωστρέφεια: Η εξωστρέφεια βρίσκεται σε μέτρια επίπεδα και συνεπώς μέτρια κοινωνικότητα, ενεργητικότητα και ενθουσιασμό. Οι διαφορές ανά ηλικία είναι μικρές, με τις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες να είναι ελαφρώς πιο εξωστρεφείς. Οι άνδρες παρουσιάζουν ελαφρώς υψηλότερα σκορ, που συνεπάγεται ίσως μεγαλύτερη προδιάθεση για εξωτερική κοινωνική αλληλεπίδραση.
5. Μέτριος Νευρωτισμός: Υπάρχει ένας αξιοσημείωτος βαθμός νευρωτισμού. Αυτό περιλαμβάνει τάσεις προς άγχος, συναισθηματική αστάθεια και μεταβολές στη διάθεση, που μπορεί να επηρεάζονται από διάφορες κοινωνικο-οικονομικές και προσωπικές πιέσεις. Οι ηλικίες 26-35 παρουσιάζουν υψηλότερα σκορ, κάτι που ενδεχομένως αντανακλά τις πιέσεις της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Οι γυναίκες, μάλιστα, φαίνεται να έχουν ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα σε αυτή τη διάσταση, δείχνοντας μεγαλύτερη συναισθηματική ανταπόκριση στις προκλήσεις.

Συμπεράσματα

Τα δεδομένα αποκαλύπτουν ενδιαφέρουσες τάσεις στις προσωπικότητες των Ελλήνων. Οι γυναίκες τείνουν να είναι πιο νευρωτικές και συνεργατικές, ενώ οι άνδρες πιο εξωστρεφείς. Οι νέοι και οι νέες ενήλικες είναι πιο ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες, ενώ οι μεσήλικες παρουσιάζουν υψηλότερο νευρωτισμό.

Η κατανόηση αυτών των χαρακτηριστικών μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της αυτοεικόνας του καθενός, της επικοινωνίας και συνεργασίας στην προσωπική και επαγγελματική ζωή, άρα και την ποιότητα της ζωής μας γενικότερα. Θα ήταν χρήσιμο να μάθουμε όλοι, λοιπόν, πού κυμαίνονται οι διαστάσεις μας και να ανακαλύψουμε έτσι καλύτερα τον εαυτό μας.

Κωστής Κατσανέβας, Managing Director της Career Gate