Ποια είναι η δόση φυλλικού οξέος που συνιστάται να λαμβάνει η έγκυος;
Γιατί είναι σημαντικό το φυλλικό οξύ στην εγκυμοσύνη;
Το φυλλικό οξύ ανήκει στην ομάδα Β των υδατοδιαλυτών (που διαλύονται στο νερό δηλαδή) βιταμινών. Συγκεκριμένα πρόκειται για τη βιταμίνη Β9.
Η λήψη φυλλικού οξέος από τη γυναίκα πριν από τη σύλληψη αλλά και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο έχει συνδεθεί με μείωση των πιθανοτήτων εκδήλωσης συγγενών ανωμαλιών (ανωμαλιών, οι οποίες είναι εμφανείς ήδη από τη γέννηση) στην ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος του μωρού και συγκεκριμένα δισχιδούς ράχης και ανεγκεφαλίας.
Η πρώτη μελέτη, που κατέδειξε τη σχέση μεταξύ της χορήγησης φυλλικού οξέος και της μείωσης των πιθανοτήτων εκδήλωσης δισχιδούς ράχης δημοσιεύθηκε το 1965.
Επιπροσθέτως, φαίνεται, πως η λήψη φυλλικού οξέος κατά την εγκυμοσύνη ανακόπτει την εξέλιξη της αναιμίας, που συχνά εκδηλώνεται συνήθως από τα μέσα της κύησης και μετά.
Πόσο φυλλικό οξύ πρέπει να λαμβάνει μία γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας;
Ήδη το 1992 στις Η.Π.Α. διατυπώθηκε η σύσταση λήψης 400 μγρ (0,4γρ) φυλλικού οξέος σε ημερήσια βάση από όλες τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Το 2009 μάλιστα η συγκεκριμένη οδηγία αναθεωρήθηκε και πλέον συστήνεται η λήψη ημερήσιας δόσης φυλλικού οξέος μεταξύ των 400μγρ και των 800μγρ από όλες τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Από πού μία γυναίκα μπορεί να βρει το συμπλήρωμα φυλλικού οξέος;
Η λήψη των 400μγρ ημερησίως ουσιαστικά είναι ανέφικτη μόνον μέσω της συνήθους διατροφής.
Τόσο στις Η.Π.Α., όσο και στον Καναδά βάσει νόμου είναι υποχρεωτική η ενίσχυση τροφών, όπως είναι τα άλευρα με φυλλικό οξύ.
Στις χώρες αυτές υφίσταται μία συζήτηση γύρω από το «πόσο» φυλλικό οξύ είναι χρήσιμο και φρόνιμο να προστίθεται στις τροφές, όπως καταγράφεται σε μελέτη του 2009 2009 .Η πρακτική αυτή, όσον αφορά τις ευρωπαϊκές χώρες, είναι προαιρετική. Έτσι η λήψη φυλλικού οξέος λαμβάνεται κατά κύριο λόγο από συμπληρώματα διατροφής.
Υπάρχουν γυναίκες, που χρειάζεται να λάβουν περισσότερο φυλλικό οξύ εν όψει εγκυμοσύνης;
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Η.Π.Α. (Centers for Disease Control and Prevention/ CDC), γυναίκες, οι οποίες σε προηγούμενη κύηση κυοφόρησαν έμβρυο με δισχιδή ράχη ή ανεγκεφαλία, συνιστάται να λαμβάνουν ημερήσια δόση φυλλικού οξέος ίση με 4000μγρ (4γρ) με έναρξη τουλάχιστον ένα μήνα προ της σύλληψης και για όλο το πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Επιπροσθέτως, ανατρέχοντας στις σχετικές οδηγίες, όπως αυτές δημοσιεύθηκαν στην ιστοσελίδα της Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας (National Health Service/ NHS), υψηλότερες πιθανότητες να εκδηλωθεί στο έμβρυο δισχιδής ράχη αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, που ανήκουν στις κάτωθι κατηγορίες:
- αυτές, ο σύντροφος των οποίων, έχει δισχιδή ράχη
- αυτές, ο σύντροφος των οποίων έχει στην οικογένειά του ιστορικό με άτομα ή εγκυμοσύνες με έμβρυα με δισχιδή ράχη
- όσες παρουσίασαν διαβήτη
- οι υπέρβαρες
- όσες έχουν δρεπανοκυτταρική αναιμία
- όσες λαμβάνουν αντιεπιληπτικά φάρμακα
Οι γυναίκες αυτές ενδεχομένως να ωφεληθούν από τη λήψη υψηλοτέρων δόσεων φυλλικού οξέος.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Hibbard BM, Hibbard ED, Jeffcoate TN. Folic acid and reproduction. Acta Obstet Gynecol Scand. 1965;44(3):375-400. doi: 10.3109/00016346509155874. PMID: 5863074.
Recommendations for the use of folic acid to reduce the number of cases of spina bifida and other neural tube defects. MMWR Recomm Rep. 1992 Sep 11;41(RR-14):1-7. PMID: 1522835.
U.S. Preventive Services Task Force. Folic acid for the prevention of neural tube defects: U.S. Preventive Services Task Force recommendation statement. Ann Intern Med. 2009 May 5;150(9):626-31. doi: 10.7326/0003-4819-150-9-200905050-00009. PMID: 19414842.
Quinlivan EP, Gregory JF 3rd. Effect of food fortification on folic acid intake in the United States. Am J Clin Nutr. 2003 Jan;77(1):221-5. doi: 10.1093/ajcn/77.1.221. PMID: 12499345.
From the CDC: Effectiveness in Disease and Injury Prevention Use of Folic Acid for Prevention of Spina Bifida and Other Neural Tube Defects -- 1983-1991, MMWR, August 02, 1991 / 40(30);513-516