Αποβολή κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης

Η εγκυμοσύνη πρέπει να είναι μια συναρπαστική περίοδος, αλλά για πολλές γυναίκες ο φόβος της αποβολής μπορεί να την επισκιάσει.

Υπάρχουν διαφορετικά είδη αποβολών, ωστόσο με τον γενικό όρο «αποβολή» εννοούμε την αυτόματη απώλεια εγκυμοσύνης πριν από την 20η εβδομάδα.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, στην Αμερική το 10% - 20% των κυήσεων ετησίως καταλήγουν σε απώλεια κατά τις πρώτες 12 εβδομάδες της εγκυμοσύνης, γνωστές ως το πρώτο τρίμηνο. Το γεγονός της μεγάλης συχνότητας των αποβολών βέβαια δεν τις καθιστά λιγότερο ψυχοφθόρες και ακριβώς επειδή η συζήτηση για την αποβολή και τη θλίψη που προκαλεί μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν άβολα, καταλήγει συχνά να είναι ένα θέμα ταμπού.

Τα καλά νέα βέβαια, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Εγκυμοσύνης - American Pregnancy Association - περίπου το 85% των γυναικών που αποβάλλουν θα έχουν μια υγιή εγκυμοσύνη αργότερα.

Βιοχημική εγκυμοσύνη

Ως βιοχημική εγκυμοσύνη χαρακτηρίζεται η αποβολή που συμβαίνει αμέσως μετά την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα, μέσα σε δύο έως επτά ημέρες, πριν δηλαδή γίνει αντιληπτή υπερηχογραφικά.

Επειδή οι βιοχημικές εγκυμοσύνες συμβαίνουν τόσο νωρίς, οι υπέρηχοι δεν είναι σε θέση να ανιχνεύσουν το έμβρυο, αλλά τα τεστ εγκυμοσύνης μπορούν ακόμα να βγουν θετικά καθώς η «ορμόνη εγκυμοσύνης» ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) υπάρχει στο σώμα. Είναι πολύ συνηθισμένο για τις γυναίκες να μην γνωρίζουν ότι είναι έγκυοι σε αυτό το στάδιο. Η τόσο πρώιμη εγκυμοσύνη γίνεται πιο συχνά αντιληπτή από εκείνες τις γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν και παρακολουθούν στενά τα αποτελέσματα της προσπάθειάς τους. Συνήθως, οι βιοχημικές εγκυμοσύνες συμβαίνουν επειδή υπάρχει πρόβλημα με το DNA του εμβρύου που εμποδίζει την ανάπτυξή του, αλλά είναι συχνά πιθανό ότι το επόμενο έμβρυο θα αναπτυχθεί χωρίς πρόβλημα, εάν δεν υπάρχουν ευρύτερες επιπλοκές γονιμότητας.

Πρώιμη αποβολή

Η πρώιμη αποβολή είναι ο πιο κοινός τύπος αποβολής και συμβαίνει στο 10-20% όλων των κυήσεων, συνήθως πριν από τις 12 εβδομάδες. Επειδή μάλιστα είναι τόσο κοινό, πολλές γυναίκες συνήθως περιμένουν για να ανακοινώσουν την εγκυμοσύνη τους στους φίλους και στην οικογένειά τους μετά το πρώτο τρίμηνο. Η πρώιμη αποβολή συνήθως συμβαίνει επειδή το έμβρυο δεν αναπτύσσεται σωστά, κυρίως λόγω μη φυσιολογικού αριθμού χρωμοσωμάτων. Τι σημαίνει αυτό; Δεν περιέχουν όλα τα ωάρια και τα σπερματοζωάρια τον κανονικό αριθμό χρωμοσωμάτων και συνήθως όταν συμβαίνει αυτό δεν πραγματοποιείται γονιμοποίηση ή εμφύτευση όπως ακριβώς γίνεται όταν προσπαθείτε και δεν μένετε έγκυος, αλλά αν υπό αυτές τις συνθήκες υπάρξει εγκυμοσύνη, θα καταλήξει σε μια πρώιμη αποβολή.

Όψιμη αποβολή

Η όψιμη αποβολή τυπικά συμβαίνει μεταξύ της 12^ης και 24^ης εβδομάδας. Αυτές είναι οι λιγότερο συχνές αποβολές, και συμβαίνουν σε περίπου 1-2% των κυήσεων. Αυτές οι αποβολές μπορεί επίσης να προκληθούν από χρωμοσωμικούς και γενετικούς παράγοντες, αλλά τείνουν να περιλαμβάνουν ευρύτερους παράγοντες όπως λοιμώξεις σαν τη βακτηριακή κολπίτιδα (BV), ανατομικά ζητήματα όπως το σχήμα της μήτρας, προβλήματα πλακούντα, χρόνια προβλήματα υγείας όπως σοβαρή υπέρταση κ.α.

Επαναλαμβανόμενες ή καθ’ εξιν αποβολές

Ως επαναλαμβανόμενη ή καθ’ έξιν αποβολή θεωρείται η απώλεια εγκυμοσύνης που συμβαίνει σε μια γυναίκα περισσότερες από δύο ή τρεις διαδοχικές φορές. Όταν μια γυναίκα έχει πολλές κι επαναλαμβανόμενες αποβολές στην σειρά η πιθανότητα να οφείλονται σε μη φυσιολογικά χρωμοσώματα μειώνεται και η πιθανότητα να οφείλεται σε υποκείμενες παθήσεις της μητέρας αυξάνεται. Παράγοντες που μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο αφορούν ζητήματα με τον θυρεοειδή, τους θρόμβους αίματος, τη γενετική και το ανοσοποιητικό σύστημα και είναι πολύ σημαντικό να φτάσετε στη ρίζα του προβλήματος με τον γιατρό σας ώστε να ακολουθηθεί και η ενδεδειγμένη θεραπεία.

Πώς αντιμετωπίζεται η αποβολή

Σε πολλές περιπτώσεις πρώιμης αποβολής, ο ιστός της εγκυμοσύνης δεν έχει συσσωρευτεί στη μήτρα, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει τίποτα προς αφαίρεση. Ωστόσο, εάν οι ιστοί έχουν συσσωρευτεί και δεν εξέρχονται από τη μήτρα, τότε η αντιμετώπιση μπορεί να είναι χειρουργική ή συντηρητική.

Με τη συντηρητική αντιμετώπιση η αποβολή αφήνεται να ολοκληρωθεί από μόνη της ή με τη βοήθεια φαρμάκων. Η διαδικασία αυτή διαρκεί 7 – 14 ημέρες.

Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι η θεραπευτική απόξεση του ενδομητρίου για την αφαίρεση των ιστών που έχουν συσσωρευτεί εξαιτίας της κύησης. Η διαδικασία αυτή είναι άμεση.

Είναι επίσης πολύ σημαντικό να θυμάστε ότι ενώ οι περισσότερες επιλογές θεραπείας επικεντρώνονται αποκλειστικά στη σωματική υγεία, η φροντίδα της ψυχικής υγείας θα πρέπει να εμπλέκεται στο σχέδιο θεραπείας σας - και οι μελλοντικοί μπαμπάδες πρέπει επίσης να έχουν ενεργό ρόλο σε αυτή τη φροντίδα.

Η αποβολή μπορεί να επιβαρύνει τη συναισθηματική και ψυχική ευημερία όλων των εμπλεκομένων, επομένως μη διστάσετε να αναζητήσετε έναν θεραπευτή, να εμπιστευτείτε το δίκτυο υποστήριξής σας ή να αναζητήσετε όσους μπορεί να έχουν βιώσει παρόμοιες καταστάσεις για να διασφαλίσετε ότι έχετε πρόσβαση σε ολοκληρωμένη υποστήριξη. Η αποβολή είναι δύσκολη υπόθεση και δεν είναι κάτι που πρέπει να το ξεπεράσεις μέχρι να είσαι έτοιμος.

Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα ζευγάρια που έχουν βιώσει μία ή δύο αποβολές και που δεν έχουν υποκείμενα ιατρικά προβλήματα, συνήθως θα έχουν μια υγιή εγκυμοσύνη.

Πόσο πρέπει να περιμένω πριν προσπαθήσω να μείνω ξανά έγκυος;

Αν και δεν υπάρχει σαφής οδηγία ο συνιστώμενος χρόνος αναμονής πριν προσπαθήσετε ξανά μετά την αποβολή είναι τρεις μήνες, δηλαδή μετά τον δεύτερο εμμηνορροϊκό κύκλο. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι γυναίκες που προσπάθησαν να μείνουν έγκυοι ξανά μετά από αποβολή και εντός διαστήματος έξι μηνών μείωσαν τον κίνδυνο νέας αποβολής.

Άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMJ διαπίστωσε ότι μεταξύ των 30.000 γυναικών που ρωτήθηκαν, οι οποίες είχαν μια αποβολή και στη συνέχεια μια υγιή εγκυμοσύνη, όσες συνέλαβαν εντός έξι μηνών από την απώλεια είχαν λιγότερες πιθανότητες να αποβάλουν ξανά από αυτές που περίμεναν. Είναι πολύ σημαντικό να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν προσπαθήσετε ξανά γιατί κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.

Παναγιώτης Ψαθάς MD, PhD – Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος - Μέλος της ιατρικής ομάδας δημιουργίας και διαχείρισης της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Institute of Life – ΙΑΣΩ www.ppsathas.com