Η διαφορά μεταξύ κατάψυξης ωαρίων, κατάψυξης εμβρύων και εξωσωματικής γονιμοποίησης

Παρόλο που σήμερα έχουν δοθεί στη δημοσιότητα περισσότερες πληροφορίες από ποτέ σχετικά με τις μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και παράτασης της γονιμότητας, εξακολουθώ να διαπιστώνω ως γιατρός ότι αρκετές γυναίκες συνεχίζουν να μην είναι ενημερωμένες επαρκώς και να έχουν κενά πληροφόρησης. Κάποιες από αυτές που εκφράζουν το ενδιαφέρον για κατάψυξη ωαρίων φαίνονται αρκετά μπερδεμένες και την συνδέουν με την διαδικασία της εξωσωματικής, θεωρώντας ότι οι δυο διαδικασίες είναι παρόμοιες σε ό,τι αφορά τα φάρμακα που χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν ή τη διάρκειά τους. Καλό θα ήταν όμως να γνωρίζουν ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση και η κατάψυξη ωαρίων είναι δυο διαφορετικά πράγματα και ότι ασφαλώς η δεύτερη διαδικασία είναι πολύ πιο απλή και λιγότερο σύνθετη από την πρώτη. Ενώ και στις δυο περιπτώσεις περιλαμβάνεται η διέγερση ωοθηκών για την παραγωγή ωαρίων και η ωοληψία, στη συνέχεια υπάρχουν ορισμένες κρίσιμες διαφορές μεταξύ των διαδικασιών. Σε αυτή την ανάρτηση ιστολογίου, επομένως, θα μιλήσουμε για τη διαφορά μεταξύ της κατάψυξης ωαρίων και της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Κατάψυξη ωαρίων (ή κρυοσυντήρηση ωαρίων)

Ο γιατρός συνταγογραφεί ενέσεις ορμονών για τη διέγερση των ωοθηκών, έτσι ώστε αυτές να απελευθερώσουν περισσότερα του ενός ωάρια. Στη συνέχεια γίνεται η ωοληψία των ωαρίων από τις ωοθήκες με μια σύντομη επεμβατική διαδικασία. Το τρίτο βήμα περιλαμβάνει την άμεση κατάψυξη των πρόσφατων ανακτηθέντων ωαρίων με τη μέθοδος της υαλοποίησης, μιας ανώτερης τεχνικής κρυοσυντήρησης. Μόλις καταψυχθούν, αποστέλλονται σε μια εγκατάσταση αποθήκευσης όπου θα διατηρηθούν μέχρι να είναι έτοιμη η γυναίκα να τα χρησιμοποιήσει. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 14 ημέρες συνολικά.

IVF (εξωσωματική γονιμοποίηση)

Η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης, ενώ στην αρχή περιλαμβάνει τη διέγερση ωοθηκών και την ωοληψία όπως ακολουθείται και στην κατάψυξη ωαρίων, στη συνέχεια διαφοροποιείται και περιλαμβάνει τον άμεσο συνδυασμό ωαρίων και σπέρματος in vitro για τη δημιουργία ενός ή περισσότερων εμβρύων. "In vitro" σημαίνει ότι η γονιμοποίηση συμβαίνει "σε γυαλί", όπως σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα ή με αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες σε εργαστήριο. Κατά τη διαδικασία αυτή ένας εμβρυολόγος παρακολουθεί τα έμβρυα καθώς αναπτύσσονται και τα καταλληλότερα από αυτά επιλέγονται. Στη συνέχεια -ένα ή δύο- εμφυτεύονται στη μήτρα με μια μη χειρουργική διαδικασία που ονομάζεται εμβρυομεταφορά, σε μια προσπάθεια να μείνει έγκυος η γυναίκα αμέσως. Τα υπόλοιπα έμβρυα - αν υπάρχουν - που έχουν κριθεί κατάλληλα καταψύχονται για μελλοντικές προσπάθειες. Πριν την εμβρυομεταφορά μπορεί να χορηγηθούν κατάλληλες ενισχυτικές ορμόνες και φάρμακα για την καλύτερη προετοιμασία του ενδομήτριου που θα αυξήσουν τις πιθανότητες εμφύτευσης.

Μέσα σε δύο εβδομάδες, η γυναίκα κάνει ένα τεστ εγκυμοσύνης αίματος (το οποίο είναι πιο ακριβές και ευαίσθητο από ένα τεστ στο σπίτι), για να διαπιστωθεί εάν η διαδικασία ήταν αποτελεσματική με την επιβεβαίωση εγκυμοσύνης. Αυτό ολοκληρώνει έναν κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης που διαρκεί περίπου έναν μήνα.

Στην ουσία επομένως τα δύο πρώτα βήματα είναι τα ίδια ή παρόμοια με αυτά που απαιτούνται για την κατάψυξη ωαρίων, όπως εξηγήθηκε παραπάνω, αλλά το τρίτο βήμα κάνει όλη τη διαφορά.

Ο διαφορετικός στόχος των δυο διαδικασιών

Ενώ κατά τη διάρκεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης ο γιατρός εμφυτεύει το γονιμοποιημένο ωάριο στη μήτρα μέσα σε λίγες ημέρες από την ωοληψία με την ελπίδα να μείνει έγκυος η γυναίκα αμέσως, η κατάψυξη ωαρίων της δίνει την επιλογή να χρησιμοποιήσει αυτά τα ωάρια για να μείνει έγκυος σε μεταγενέστερο χρόνο. Όταν ή αν αποφασίσει ότι είναι έτοιμη να προσπαθήσει να γίνει μητέρα, τα κατεψυγμένα ωάρια αποψύχονται και στη συνέχεια ακολουθείται το τρίτο στάδιο της εξωσωματικής που περιγράψαμε πιο πάνω με την γονιμοποίηση τους in vitro και την εμβρυομεταφορά.

Μια σημαντική λεπτομέρεια που χρειάζεται να γνωρίζετε

Η κατάψυξη ωαρίων αντί της άμεσης χρήσης τους δεν μειώνει την ποιότητά τους ή την πιθανότητα να μείνει έγκυος μια γυναίκα. Απεναντίας, μελέτες έχουν δείξει ότι τα ποσοστά εγκυμοσύνης είναι περίπου τα ίδια μεταξύ κατεψυγμένων και «φρέσκων» ωαρίων, επιβεβαιώνοντας ότι τα κατεψυγμένα ωάρια δεν είναι κατώτερα των φρέσκων. Η κατάψυξη ωαρίων επιτρέπει στις γυναίκες να χρησιμοποιούν τα υγιή ωάρια που έχουν καταψύξει σε νεότερη ηλικία σε μεταγενέστερο χρόνο και να γίνουν μητέρες σε μεγαλύτερη ηλικία, ξεπερνώντας το εμπόδιο της μείωσης στην ποιότητα και τον αριθμό των ωαρίων που έρχεται με το πέρασμα του χρόνου. Αν υπάρχει διαθέσιμο σπέρμα συντρόφου ή δότη, μπορεί να γίνει και κατάψυξη εμβρύων, πράγμα που αυξάνει ακόμα περισσότερο τις πιθανότητες για απόκτηση παιδιού στο μέλλον, αλλά αυτό είναι ένα θέμα για το οποίο θα μιλήσουμε αναλυτικότερα σε επόμενο άρθρο.

Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος

Ιατρός Αναπαραγωγής
Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος
Praticien Attaché CHU Cochin, Paris

^{ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ}

^{Ο Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος είναι μαιευτήρας-χειρουργός-γυναικολόγος που ειδικεύεται στην γυναικολογική ενδοκρινολογία και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα σπουδών στη λαπαροενδοσκοπικη χειρουργική του Πανεπιστημίου Rene Descartes στο Παρίσι.(Université Paris V)}

^{Από το Σεπτέμβριο του 2015 υπήρξε συνιδρυτής και εξακολουθεί να τελεί ως Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής INSTITUTE OF LIFE – IASO .
Αποφοίτησε από τη Λεόντειο Σχολή και έλαβε ιατρικό πτυχίο από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1998.}

^{Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας στο Ελληνικό Ναυτικό ως ιατρός, μετέβη στην Ελβετία, όπου και εκπαιδεύτηκε στην ειδικότητα της μαιευτικής και γυναικολογίας, ως μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος που θέσπισε η Ελβετική Εταιρεία Γυναικολογίας και Μαιευτικής.
Κατά τη διάρκεια της πολυετούς παραμονής του στην Ελβετία, κέρδισε τον τίτλο του Chef de Clinique.
Μετά την ειδικότητά του στην μαιευτική και γυναικολογία, ακολούθησε τον διεθνούς φήμη καθηγητή Γενεύης ,Dominique de Ziegler στο Παρίσι , όπου και εξειδικεύτηκε στην Γυναικολογική Ενδοκρινολογία και την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή μέχρι το τέλος του 2009.}

^{Στις αρχές του 2010, έπειτα από μια 10ετια , επέστρεψε μόνιμα στην Αθήνα στο Μαιευτήριο ΙΑΣΩ .Είναι παντρεμένος με την επεμβατική ακτινολόγο και υπεύθυνη του τμήματος Παιδοακτινολογίας του νοσοκομείου Ιασώ Παίδων , Χρυσάνθη Χλαπουτάκη και έχουν αποκτήσει μια κόρη.}