Γεννιούνται περισσότερα αγόρια ή κορίτσια;

Το φύλο του εμβρύου καθορίζεται σε επίπεδο γενετικού υλικού, δηλαδή σε επίπεδο DNA.

Το γενετικό υλικό του ανθρώπου είναι οργανωμένο σε μικρά «πακέτα», που ονομάζονται χρωμοσώματα. Μέσα στα χρωμοσώματα περιέχονται κωδικοποιημένες όλες εκείνες οι πληροφορίες, που είναι απαραίτητες για την ορθή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού.

Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε μία «φωτογραφία» του γενετικού υλικού του ανθρώπου, η οποία ονομάζεται καρυότυπος.

Ας κάνουμε μερικές σημαντικές παρατηρήσεις στον καρυότυπο:

• Ο άνθρωπος έχει σε κάθε του κύτταρο 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων (σύνολο 46 χρωμοσώματα).
• Από τα 23 ζεύγη στα 22 τα χρωμοσώματα είναι πάντα όμοια μεταξύ τους και ονομάζονται Αυτοσωμικά Χρωμοσώματα.
• Σε καθένα από τα ζεύγη των Αυτοσωμικών Χρωμοσωμάτων αποδίδεται ένας αύξων αριθμός από το 1 μέχρι το 22.
• Το 23ο ζεύγος είναι τα Φυλετικά Χρωμοσώματα, τα οποία και καθορίζουν το φύλο του μωρού.
• Τα Φυλετικά Χρωμοσώματα είναι δύο ειδών: το Χ (το μεγάλο σε μέγεθος χρωμόσωμα) και το Υ (το μικρό σε μέγεθος χρωμόσωμα).
• Αν το άτομο έχει ένα χρωμόσωμα Χ και ένα χρωμόσωμα Υ (είναι όπως λέμε ΧΥ) – όπως στην εικόνα – τότε πρόκειται για άρρεν.
• Αν το άτομο έχει δύο χρωμοσώματα Χ (είναι όπως λέμε ΧΧ), τότε πρόκειται για θήλυ.

Σε καθένα εκ των ζευγών χρωμοσωμάτων το ένα μέλος προέρχεται από τον πατέρα και το άλλο από τη μητέρα.

Όλοι οι γυναικείοι γαμέτες (ωάρια) περιέχουν μόνον Χ χρωμοσώματα, αντίθετα από τους ανδρικούς γαμέτες (σπερματοζωάρια) οι μισοί περιέχουν Χ χρωμοσώματα και οι μισοί Υ χρωμοσώματα.

Επομένως, αν ένα ωάριο, το οποίο εξ’ ορισμού περιέχει Χ χρωμόσωμα, γονιμοποιηθεί από ένα σπερματοζωάριο, το οποίο περιέχει Υ χρωμόσωμα, τότε το έμβρυο, που θα προκύψει, θα είναι αγόρι.

Αν αντίθετα ένα ωάριο, το οποίο, όπως είπαμε, περιέχει πάντα Χ χρωμόσωμα, γονιμοποιηθεί από ένα σπερματοζωάριο, που περιέχει Χ χρωμόσωμα, τότε το έμβρυο, που θα προκύψει, θα είναι κορίτσι.

Πώς μετράμε την αναλογία των αγοριών/ κοριτσιών στον τοκετό;

Ο δείκτης, με βάση τον οποίο μετράμε την αναλογία αγοριών/ κοριτσιών στον τοκετό, είναι ο αριθμός των αγοριών, που γεννιούνται ανά 100 κορίτσια (Hesketh & Xing, 2006).

Ποια είναι η αναλογία αγοριών/ κοριτσιών στον τοκετό;

Ήδη το 1710 ο John Graunt και οι συνεργάτες του παρατήρησαν, πως σε ό,τι τουλάχιστον αφορά τον πληθυσμό του Λονδίνου, ο αριθμός των γεννήσεων αγοριών ήταν μεγαλύτερος από τον αριθμό γεννήσεων των κοριτσιών (Campbell, 2001). Υπάρχουν μάλιστα ενδείξεις, πως το φαινόμενο αυτό είχε καταγραφεί ακόμα παλαιότερα, ήδη από το 1662 (Chahnazarian, 1988).

Απουσία ανθρώπινης παρέμβασης, η οποία αποσκοπεί στον καθορισμό του φύλου, η αναμενόμενη αναλογία σε όλους τους πληθυσμούς αγγίζει κατά μέσον όρο τα 105 – 107 αγόρια ανά 100 κορίτσια (Hesketh & Xing, 2006). Εντούτοις, παρατηρείται διακύμανση της αναλογίας αυτής μεταξύ των διαφόρων φυλών και συγκεκριμένα σε ό,τι αφορά τη μαύρη φυλή η καταγραφείσα αναλογία κυμαίνεται μεταξύ των 102 και των 104 αγοριών, ενώ στη λευκή φθάνει τα 106 αγόρια (Chahnazarian, 1988).

Γιατί γεννιούνται περισσότερα αγόρια;

Έχει διερευνηθεί το ενδεχόμενο επιρροής στον καθορισμό του φύλου στη γέννηση 30 και πλέον παραγόντων, όπως το μέγεθος της οικογένειας, η ηλικία του πατέρα, το επάγγελμα του πατέρα, η σειρά γέννησης, η συχνότητα των επαφών, ορμονικές θεραπείες, η έκθεση σε περιβαλλοντικές τοξίνες, το άγχος, διάφορες ασθένειες και ο πόλεμος. Μικρή, αλλά σημαντική αύξηση των γεννήσεων αγοριών καταγράφηκε στην Ευρώπη και στις Η.Π.Α. μετά τους δύο παγκοσμίους πολέμους, αλλά και στις Η.Π.Α. μετά τους πολέμους της Κορέας και του Βιετνάμ. Αντιθέτως, τέτοια αύξηση δεν καταγράφηκε μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους ή τον πόλεμο Ιράν – Ιράκ. Τα αίτια της αύξησης των γεννήσεων αγοριών μετά από πολεμικές συρράξεις δεν έχουν διασαφηνισθεί (Hesketh & Xing, 2006).

Η αναλογία αγοριών/ κοριτσιών στον τοκετό αντικατοπτρίζεται και στην αναλογία τους στο γενικό πληθυσμό;

Αφού κατά μέσον όρο γεννιούνται περισσότερα αγόρια, θα περίμενε κανείς οι άνδρες να είναι περισσότεροι των γυναικών και στο γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, οι γυναίκες παρουσιάζουν αυξημένη αντίσταση σε ασθένειες, ενώ ζουν και περισσότερο. Αντίθετα, οι άνδρες έχουν εντονότερη τάση προς ριψοκίνδυνες και βίαιες συμπεριφορές, οπότε είναι και πιθανότερο να χάσουν πρόωρα τη ζωή τους. Με βάση τις στατιστικές μελέτες, που έχουν συνταχθεί σε χώρες τις Δύσης, στις οποίες κατά κανόνα δεν καταγράφονται πρακτικές, που θα μπορούσαν να «επηρεάσουν» την αναλογία αγοριών/ κοριτσιών στον τοκετό, ο αριθμός ανδρών, που αντιστοιχεί σε 100 γυναίκες κυμαίνεται μεταξύ του 97,9 και του 100,3 (Hesketh & Xing, 2006).

Ποιες κοινωνικές πρακτικές θα μπορούσαν να «επηρεάσουν» την αναλογία αγοριών/ κοριτσιών στον τοκετό;

Σε διάφορες χώρες της Νότιας και Ανατολικής Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής υφίσταται προτίμηση των αρρένων, διότι στις κοινωνίες αυτές οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα δημιουργίας εισοδήματος και πλούτου (ειδικά, αν πρόκειται για αγροτικές κοινωνίες), συνεχίζουν τη γενιά και κληρονομούν. Αντίθετα, τα κορίτσια αντιμετωπίζονται ως οικονομικό βάρος, διότι θα χρειαστεί να τους παρασχεθεί προίκα, ενώ μετά το γάμο θεωρείται κατά τεκμήριο, πως αλλάζουν και οικογένεια, ακολουθώντας το σύζυγό τους (Hesketh & Xing, 2006).

Έτσι η αναλογία ανδρών/ γυναικών στο γενικό πληθυσμό σαφώς «ρέπει» προς τους άνδρες αφού (Hesketh & Xing, 2006):

• γίνεται καθορισμός του φύλου μέσω προεμφυτευτικού γενετικού ελέγχου (σ.σ. αυτή η πρακτική εκτός από αμφιβόλου ηθικής, στη χώρα μας και γενικότερα στη Δύση είναι παράνομη, πλην ελαχίστων και πολύ συγκεκριμένων εξαιρέσεων – φυλοσύνδετη κληρονομικότητα για ασθένειες)
• επιλεκτική διακοπή κυήσεων με θήλυ έμβρυο (ο έλεγχος του φύλου μπορεί να γίνει δια υπερηχογραφήματος)
• παραμέληση ή εγκατάλειψη των κοριτσιών μετά τη γέννησή τους, με αποτέλεσμα το θάνατό τους

Τέτοιες πρακτικές έχουν προκαλέσει σημαντικότατα κοινωνικά προβλήματα.

Ενδεικτικό πίνακα του αριθμού (σε εκατομμύρια) των γυναικών, που έχουν χαθεί εξαιτίας τέτοιων πρακτικών συντάχθηκε με βάση στοιχεία του 2001 (Hesketh & Xing, 2006):

• Αφγανιστάν: 0,5 – 1
• Μπαγκλαντές: 1,8 – 3,7
• Κίνα: 34 – 41
• Ινδία: 27 – 39
• Νότιος Κορέα: 0,2 – 0,3
• Πακιστάν: 2,6 – 4,9
• Ταϊβάν: 0,4 – 0,6
• Ιράν: 0,8 – 1,2

Δείτε παρακάτω το σχετικό video, που δημιουργήσαμε αποκλειστικά για τις αναγνώστριες του Mothersblog.gr!

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr

^{Ενδεικτική βιβλιογραφία:}

^{Campbell RB. John Graunt, John Arbuthnott, and the human sex ratio. Hum Biol. 2001 Aug;73(4):605-10. doi: 10.1353/hub.2001.0048. PMID: 11512687.}

^{Chahnazarian A. Determinants of the sex ratio at birth: review of recent literature. Soc Biol. 1988 Fall-Winter;35(3-4):214-35. doi: 10.1080/19485565.1988.9988703. PMID: 3071849.}

^{Hesketh T, Xing ZW. Abnormal sex ratios in human populations: causes and consequences. Proc Natl Acad Sci U S A. 2006 Sep 5;103(36):13271-5. doi: 10.1073/pnas.0602203103. Epub 2006 Aug 28. PMID: 16938885; PMCID: PMC1569153.}