Γρίπη τύπου Α (Η1Ν1) και εγκυμοσύνη: Υπάρχει προστασία; Πώς αντιμετωπίζεται;

Προκειμένου να προστατευθείτε από τη γρίπη κατά την εγκυμοσύνη (αλλά και εκτός αυτής), είναι καταρχάς απαραίτητο να λαμβάνονται κάποια μέτρα υγιεινής:

• Τακτικό πλύσιμο των χεριών (μπορεί να ακουμπήσετε σε επιφάνεια, στην οποία υπάρχουν τα λοιμογόνα σταγονίδια σιέλου και μετά να φέρετε ασυναίσθητα τα χέρια στο πρόσωπό σας)
• Όταν πταρνίζεστε ή βήχετε να καλύπτετε το στόμα σας με τον αγκώνα ή τις παλάμες σας και να μάθετε και τα παιδάκια σας να κάνουν το ίδιο
• Αν νοσήσετε, παραμείνετε στο σπίτι
• Αποφεύγετε το συγχρωτισμό με ασθενείς (βέβαια αυτό δεν είναι εύκολο, όταν υπάρχουν παιδιά στο σπίτι…)
• Αποφεύγετε τους κλειστούς χώρους, στους οποίους υπάρχουν πολλοί άνθρωποι (ίσως αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, δεν θα ήταν κακή ιδέα, να φοράτε μάσκα, που καλύπτει στόμα και μύτη – χωρίς αυτό να σημαίνει, πως η αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου μέτρου είναι απόλυτη)

Πάντως ο αποτελεσματικότερος τρόπος προστασίας είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός κατά της γρίπης.

Πότε γίνεται ο εμβολιασμός αυτός;

Στην Ελλάδα ο εμβολιασμός αυτός συστήνεται να γίνεται κατά τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο, πριν δηλαδή την αύξηση της δραστηριότητας της νόσου, αφού η επίτευξη ανοσίας δια του εμβολιασμού χρειάζεται συνήθως περίπου δύο εβδομάδες. Εντούτοις, ο εμβολιασμός μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματικός οποτεδήποτε και αν γίνει κατά τη διάρκεια της περιόδου έξαρσης της εποχικής γρίπης.

Είμαι έγκυος, πρέπει να εμβολιαστώ κατά της γρίπης;

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπουργείου Υγείας, που είναι σχετικές με τον αντιγριπικό εμβολιασμό για την περίοδο 2018 – 2019, μεταξύ των ατόμων, που συνιστάται να εμβολιάζονται κατά της γρίπης περιλαμβάνονται οι έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας κύησης, οι λεχωίδες και οι θηλάζουσες.
Παρόμοιες είναι και οι συστάσεις των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Η.Π.Α. (Centers for Disease Control and Prevention – C.D.C.).

Μάλιστα μελέτη του 2018 κατέδειξε, πως ο έγκαιρος αντιγριπικός εμβολιασμός της εγκύου συνδέεται με μείωση των πιθανοτήτων αυτή να χρειαστεί εισαγωγή σε νοσοκομείο λόγω της νόσου κατά 40%.

Στοιχεία από την παγκόσμια βιβλιογραφία συνηγορούν υπέρ της ασφαλείας του εμβολίου αυτού τόσο για τη μητέρα, όσο και για το έμβρυο.
Φαίνεται μάλιστα, πως γυναίκες, που εμβολιάζονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρέχουν προστασία και για το μωράκι τους μετά τη γέννησή του και για τους πρώτους μήνες της ζωής του, οπότε και θα είναι πολύ μικρό για να εμβολιασθεί.

Πώς θα καταλάβω, πως έχω γρίπη;

Υπάρχουν κάποιες εργαστηριακές δοκιμασίες (tests), που ανιχνεύουν άμεσα τη γρίπη. Η εξέταση γίνεται πάνω σε δείγμα σιέλου, που λαμβάνεται από το στόμα με τη βοήθεια ειδικού βαμβακοφόρου στυλεού (ένα ξυλάκι, που στην άκρη του έχει βαμβάκι και μοιάζει με τα γνωστά μας «q – tips»). Τα αποτελέσματα συνήθως λαμβάνονται εντός 15 λεπτών.

Δυστυχώς όμως τα tests αυτά πάσχουν σε θέμα αξιοπιστίας. Έτσι συχνά η διάγνωση της γρίπης γίνεται επί τη βάσει των συμπτωμάτων όπως:

• Κεφαλαλγία
• Καταρροή και Ρινική Συμφόρηση
• Πονόλαιμος
• Αίσθημα κόπωσης
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Βήχας
• Απώλεια της όρεξης
• Διάρροια
• Έμετος
• Ρίγη
• Πυρετός
• Μυαλγίες και Αρθραλγίες

Τι γίνεται, αν κολλήσω γρίπη και είμαι έγκυος;

Η θεραπεία της γρίπης είναι καταρχάς συμπτωματική, δηλαδή προσπαθούμε να περιορίσουμε κατά το δυνατόν τη συμπτωματολογία. Μέτρα συμπωματικής αντιμετώπισης της γρίπης στην κύηση περιλαμβάνουν:

• Επαρκή ενυδάτωση
• Ρινικές πλύσεις με φυσιολογικό ορό
• Ξεκούραση και Ύπνος
• Χρήση αναλγητικών συμβατών με την εγκυμοσύνη

Η χρήση αποσυμφορητικών, για την ανακούφιση της ρινικής συμφόρησης γίνεται μόνον μετά από ιατρική συμβουλή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.Ενδέχεται εξάλλου να αξιολογηθεί και η χορήγηση θεραπείας κατά του άσθματος, ώστε να αντιμετωπισθεί η δύσπνοια.

Η χρήση αντιβίωσης δεν είναι μεν αποτελεσματική στην καταπολέμηση αυτού καθαυτού του ιού της γρίπης, αλλά ενδέχεται να χορηγηθεί στα πλαίσια της αντιμετώπισης παράλληλης επιμόλυνσης του αναπνευστικού συστήματος με κάποιο μικρόβιο. Όμως και αυτή είναι μία θεραπευτική επιλογή, η οποία – ειδικά κατά τη διάρκεια της κύησης – χρήζει ιατρικής αξιολόγησης, ώστε να αποφευχθεί η αλόγιστη λήψη αντιβιοτικών.

Εκτός της συμπτωματικής θεραπείας, υπάρχει για τη εποχική γρίπη και αιτιολογική θεραπεία, δηλαδή θεραπεία, που αποβλέπει στην καταπολέμηση της αιτίας της νόσου. Στην προκειμένη περίπτωση αιτία της νόσου είναι ο ιός της γρίπης. Έχουμε στη διάθεσή μας αντιικά φάρμακα, που περιορίζουν την λοίμωξη.

Τα αντιικά φάρμακα κατά του ιού της γρίπης είναι εγνωσμένης αποτελεσματικότητας, αρκεί να ληφθούν το αργότερο εντός 48 ωρών από την έναρξη της συμπτωματολογίας και για 5 ημέρες ή σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού.

Ο οργανισμός, που ασχολείται με την ασφάλεια των φαρμάκων και των τροφίμων στις Η.Π.Α. (Food and Drug Administration – F.D.A.) αναγνωρίζει (σε σύμπνοια με το C.D.C.), πως καίτοι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία, που να επιβεβαιώνουν την ασφάλεια των φαρμάκων κατά του ιού της γρίπης, τα οφέλη από τη χορήγησή τους στη νοσούσα έγκυο υπερτερούν των όποιων κινδύνων.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr