Τι δεν πρέπει να πείτε στα παιδιά σας

Δεν είναι εύκολο το να μεγαλώνεις παιδιά. Όπως δεν είναι εύκολο να είσαι πάντα και ο τέλειος γονιός ή το τέλειο παιδί εφόσον δεν υπάρχει τελειότητα. Γεγονός που σημαίνει πως αρκετές φορές θα κοντραριστείτε μαζί τους για λόγους που εκείνα ή και εσείς – σε κάποιες περιπτώσεις – δεν καταλαβαίνετε…

Πιθανότατα οι γονείς θα ήταν πολύ ευχαριστημένοι από τα παιδιά τους αν εκείνα ήταν …τέλεια και δεν συμπεριφέρονταν ποτέ άσχημα. Δυστυχώς ή ευτυχώς όμως, οι γονείς και τα παιδιά είναι άνθρωποι, άρα δεν είναι τέλειοι. Και είναι λογικό ως γονιός κάποιες φορές να απογοητεύεστε και να πείτε κάτι στο παιδί σας χωρίς να το σκεφτείτε.

«Μακάρι να ήσουν σαν τον αδερφό/την αδερφή σου»

Φράσεις του στυλ, «Μακάρι να μην είχες γεννηθεί ποτέ» όμως κανένα παιδί δεν πρέπει ποτέ να ακούσει από τον γονιό του, όσο στρεσαρισμένος, κουρασμένος, απογοητευμένος, κλπ. και να είναι. Μην ξεχνάτε πως η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει, όπως λέει και ο λαός μας. Κάποια λόγια όσο και να τα ξεχάσετε εσείς εκείνο θα τα κουβαλάει σε όλη του τη ζωή, καθώς τέτοιου είδους φράσεις όχι μόνο πληγώνουν τα συναισθήματα ενός παιδιού, αλλά βλάπτουν επίσης την αυτοεκτίμησή του και το κάνουν να αισθάνεται μη επιθυμητό. «Γρήγορα, αλλιώς θα σε αφήσω εδώ». Τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν την έννοια του χρόνου όπως οι ενήλικες. Εάν το παιδί σας έχει ήδη φόβο ότι θα εγκαταλειφθεί ή θα χαθεί, όταν κάνετε αυτή τη δήλωση, θα ενισχύσετε την ανησυχία του.

«Ποτέ δεν κάνεις αυτό που σου ζητώ να κάνεις»

«Ποτέ δεν κάνεις αυτό που σου ζητώ να κάνεις». Όταν κάνετε αυτή τη δήλωση ξανά και ξανά, το παιδί σας θα αρχίσει σύντομα να νιώθει ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα σωστά. Θα αρχίσει να αναρωτιέται γιατί να μπει στον κόπο να προσπαθήσει…Αντιθέτως, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη φράση «Θα ήθελα να κάνεις αυτό με αυτόν τον τρόπο». Να είστε συγκεκριμένοι με αυτό που θέλετε, ώστε να καταλάβει και να μπορέσει να πραγματοποιήσει αυτό που ζητήσατε.

«Μακάρι να ήσουν σαν τον αδερφό/την αδερφή σου»

«Μακάρι να ήσουν σαν τον αδερφό/την αδερφή σου». Σε κανέναν δεν αρέσει να συγκρίνεται με κάποιον άλλο, ο καθένας θέλει να τον εκτιμούν γι' αυτό που είναι. Το να κάνετε δηλώσεις σαν αυτή οδηγείτε το παιδί σας να αισθάνεται ανεπαρκές και ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των αδελφών. Ένα παιδί που ακούει συχνά αυτού του είδους τις δηλώσεις μπορεί να νιώθει ότι δεν μπορεί να πετύχει τίποτα που να αξίζει γιατί δεν θα είναι ποτέ τόσο καλό όσο το αδερφάκι του. Αντί λοιπόν να συγκρίνετε τα παιδιά σας, αναγνωρίστε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό με τις δικές του δεξιότητες και ικανότητες. Αποδεχτείτε τις διαφορές τους και αγαπήστε τα για αυτό που είναι. Απαξιωτικά σχόλια για τον άλλο γονέα. Τα παιδιά δεν χρειάζεται να μπαίνουν στη μέση των διαφωνιών των γονιών τους ή να σας ακούν να μιλάτε άσχημα για τον άλλο γονέα. Αυτό μπορεί να κάνει το παιδί να πιστεύει ότι πρέπει να διαλέξει πλευρά – με ποιου γονιού το μέρος θα πρέπει να πάει και ποιον να υπερασπιστεί, ένα φορτίο πολύ βαρύ για τις παιδικές πλάτες. Ακόμα κι αν είστε χωρισμένοι, είναι σημαντικό να λέτε μόνο ευγενικά λόγια για τον άλλο γονιό, όσο και να μην συμφωνείτε εσείς με αυτό.

«Δεν μπορούμε να το αντέξουμε οικονομικά»

«Δεν μπορούμε να το αντέξουμε οικονομικά». Αν λέτε στα παιδιά σας ότι δεν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά κάτι αρκετά συχνά, μπορεί να αρχίσουν να πιστεύουν ότι τα χρήματα μπορούν να αγοράσουν την ευτυχία. Μπορεί επίσης να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι η οικογένειά σας αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, είτε είναι αλήθεια είτε όχι. Αντί να λέτε ότι δεν μπορείτε να αντέξετε κάτι οικονομικά, δεν χρειάζεται να τους δώσετε έναν λόγο για τον οποίο η απάντησή σας είναι «όχι» σε ένα αίτημα. Βέβαια, όταν σας ζητάει κάτι πραγματικά ακριβό, ακόμα και να μπορείτε να του το παρέχετε, χρειάζεται να του πείτε ότι είναι πολύ ακριβό για να μάθει σταδιακά και την έννοια των χρημάτων και πως δεν αγοράζονται όλα στη ζωή…

Όλοι οι γονείς απογοητεύονται κάποια στιγμή με τα παιδιά τους κατά καιρούς. Εάν κάνετε κάποια από τις παραπάνω δηλώσεις κατά λάθος, ζητήστε αμέσως συγγνώμη από το παιδί σας. Εξηγήστε ότι κάνατε λάθος, δεν εννοούσατε αυτό που είπατε, ότι το αγαπάτε και θα προσπαθήσετε να μην το ξαναπείτε. Τα παιδιά πρέπει να έχουν γονείς που θα τα ενθαρρύνουν και όχι γονείς που θα γκρεμίζουν την αυτοεκτίμησή τους με απρόσεκτα λόγια – έστω και πάνω στα νεύρα τους που δεν εννοούν…

Μαρίνα Μόσχα
ΜΑ Κλινικής Ψυχολογίας – Ψυχοθεραπεύτρια