Μητέρα: Ο θεμέλιος λίθος της οικογένειας

Συμβολίζουν τον άνθρωπο που με απλωμένα τα φτερά του πάνω από το μικρό του, θα κάνει οτιδήποτε για να το αναθρέψει, να το μεγαλώσει, να το αναστήσει. Δεν είναι τυχαίο πως από μικρά παιδιά όταν πέφταμε και χτυπούσαμε, η πρώτη λέξη που μας ερχόταν στο μυαλό, η πρώτη λέξη που έβγαινε από το στόμα μας, ήταν μαμά. Ακόμα και σήμερα ως ενήλικες, πόσες φορές μπορεί να την έχουμε και πάλι αναζητήσει, συνειδητά ή μη, αναπολώντας τα παιδικά μας εκείνα χρόνια ή σε μια δύσκολη στιγμή, σαν να θέλουμε να την νιώσουμε δίπλα μας, να μας συμβουλέψει, να μας προστατέψει. Ακόμη και όσοι έχουμε χάσει την μητέρα μας, είναι αρκετές οι στιγμές που την αναπολούμε και εκτιμάμε όσα έκανε για εμάς, έστω και καθυστερημένα!

Η σχέση ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος - Πολύ σημαντική για την ανθρώπινη ανάπτυξη

Πρόκειται για εκείνη τη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στη μητέρα και στο βρέφος, την οποία έχει περιγράψει ο Bowlby ως πολύ σημαντική για την ανθρώπινη ανάπτυξη και τον τρόπο που ο άνθρωπος σχετίζεται ως ενήλικας με τους γύρω του στις ερωτικές και κοινωνικές του σχέσεις γενικότερα. Χαρακτηριστικά μας λέει ότι το βρέφος γεννιέται με μία έμφυτη ανάγκη να αναπτύξει έναν δεσμό με τον φροντιστή του - συνήθως η μητέρα – τέτοιο που θα εισπράττει ασφάλεια, υποστήριξη και συναισθηματική σταθερότητα, έναν δεσμό απαραίτητο όχι μόνο για την ψυχοσεξουαλιική του ανάπτυξη και εξέλιξη αλλά και για την ίδια την επιβίωση. Μάλιστα, όταν αυτός ο δεσμός δεν αναπτύσσεται με έναν ασφαλή τρόπο τότε είναι πολύ πιθανό το βρέφος να εμφανίσει προβλήματα στην κοινωνική του προσαρμογή και στην ψυχική του υγεία μεγαλώνοντας ως ενήλικας. Πιο συγκεκριμένα, αν δεν καταφέρει να αναπτύξει αυτόν τον ασφαλή δεσμό, τότε θα αναπτύξει έναν από τους ακόλουθους τύπους, όπως είναι ο ανασφαλής ή αποφευκτικός, ο αγχώδης ή ο αποδιοργανωμένος τύπος δεσμού.

Η μητέρα θεωρείται ο θεμέλιος λίθος της οικογένειας

Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν τον σημαντικό ρόλο της μητρικής φιγούρας και γιατί η μητέρα θεωρείται ο θεμέλιος λίθος της οικογένειας. Από την ώρα που γεννιέται το μικρό της, το ανασταίνει στην αγκαλιά της με το γάλα της, μία αγκαλιά γεμάτη ζεστασιά και τρυφερότητα σε μία φάση όπου το βρέφος είναι πλήρως εξαρτημένο από εκείνη. Στην συνέχεια, είναι εκείνη που επικοινωνεί περισσότερο μαζί του – χωρίς φυσικά να υποτιμάται η προσφορά του πατέρα – είναι εκείνη όμως που επιφορτίζεται το μεγάλωμά του περισσότερο και περνάει πολλές ώρες μαζί του, μαθαίνοντάς το τα πρώτα του λογάκια, κρατώντας το για στα πρώτα του βήματα. Στην πορεία, είναι δίπλα του στα πρώτα του μαθήματα ζωής, στις πρώτες του αλληλεπιδράσεις με το περιβάλλον. Είναι εκείνη που το παίρνει από το χέρι – μεταφορικά αλλά και κυριολεκτικά πολλές φορές – και το καθοδηγεί στο ταξίδι του προς την ενηλικίωση.

Φυσικά όλα αυτά χρειάζονται και από εκείνη να αντιλαμβάνεται πότε πρέπει να δώσει περισσότερο χώρο στο παιδί της και να κάνει πίσω για να του επιτρέψει να αναπτυχθεί, δίνοντάς του να αναλάβει ευθύνες και πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να γίνει ένας υγιής σωματικά αλλά και ψυχικά ενήλικας.

Πέρα όμως από το μεγάλωμα των παιδιών, είναι εκείνη που λειτουργεί και ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας. Είναι εκείνη που θα προσπαθήσει να κρατήσει τις ισορροπίες και την αρμονία στην οικογένεια.

Φυσικά στις μέρες μας ο ρόλος της δεν είναι και τόσο εύκολος καθώς καλείται να ανταποκριθεί σε μία πληθώρα ρόλων που έχει επιφορτιστεί. Μάλιστα, κάποιες φορές την βλέπουμε λαχανιασμένη να τρέχει να προλάβει, χωρίς πάντα όμως το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Ευτυχώς σήμερα έχει σύμμαχο τον άνδρα της, όχι όμως πάντα και όχι σε όλες τις περιπτώσεις.

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας