Τελικά, το άγχος επηρεάζει τη γονιμότητα; Τι δείχνουν μελέτες

Το πώς ακριβώς το άγχος μπορεί να μειώσει τη γονιμότητα παραμένει άγνωστο.

Ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι επηρεάζει τη λίμπιντο με αποτέλεσμα λιγότερο συχνό σεξ ενώ κατά άλλους, αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και κατ΄επέκταση την επιτυχία της εμφύτευσης.

Τι δείχνουν μελέτες

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Reproductive Immunology το 2018, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι μεταξύ 45 ζευγαριών που υποβάλλονταν σε εξωσωματική γονιμοποίηση , οι γυναίκες που είχαν υψηλότερα επίπεδα στο αίμα ενός συγκεκριμένου είδους μορίου που αυξάνει με το στρες, είχαν λιγότερες πιθανότητες να μείνουν έγκυες μετά από έναν κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Άλλες μελέτες έχουν επίσης συνδέσει τη μειωμένη γονιμότητα με αυξημένες συγκεντρώσεις α-αμυλάσης του σάλιου, ενός ενζύμου που εκκρίνεται από τους σιελογόνους αδένες ως απόκριση στο στρες. ‘Ετερη μελέτη, που δημοσιεύθηκε το 2014 στο περιοδικό Human Reproduction, διαπίστωσε ότι μεταξύ σχεδόν 400 γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκείνες που είχαν τα υψηλότερα επίπεδα α-αμυλάσης του σάλιου είχαν 29% λιγότερες πιθανότητες να μείνουν έγκυες μετά από ένα χρόνο προσπάθειας - και περισσότερες από διπλάσιες πιθανότητες να μη τα καταφέρουν - από εκείνες που είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα του ενζύμου. Όμως, και μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο διαδικτυακό ιστότοπο του περιοδικού Stress το 2019, συνέδεσε υψηλότερα επίπεδα αυτού του ενζύμου τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες που υποβάλλονταν σε θεραπείες γονιμότητας με χαμηλότερες πιθανότητες εγκυμοσύνης.

«Αλλά αυτά τα ευρήματα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή. Όταν κοιτάξετε τον πραγματικό αριθμό των γυναικών που έμειναν έγκυες και εκείνων που δεν τα κατάφεραν, στις δύο πρώτες μελέτες, δεν είναι τόσο δραματικά διαφορετικά», είπε ο Anthony Donoghue, MS, επίκουρος καθηγητής στατιστικής στο Πανεπιστήμιο Columbia. Οι συγγραφείς της μελέτης του 2014 ανέφεραν επίσης ότι δεν βρήκαν σχέση μεταξύ της γονιμότητας και της κορτιζόλης, της ορμόνης που συνδέεται με το άγχος, ούτε βρήκαν σχέση μεταξύ του αυτοαναφερόμενου άγχους και της εγκυμοσύνης.

Στρες και γονιμότητα

Ο Bruce McEwen, Ph.D., καθηγητής και διευθυντής του νευροενδοκρινικού εργαστηρίου στο Πανεπιστήμιο Rockefeller στη Νέα Υόρκη, είπε ότι τα δεδομένα δεν είναι επαρκή, ωστόσο, εκτιμά ότι το χρόνιο στρες μπορεί να μειώσει τη γονιμότητα έμμεσα. Το άγχος, για παράδειγμα, μπορεί να διαταράξει τον ύπνο, ο οποίος με τη σειρά του ενδεχομένως να εκτινάξει τον κιρκάδιο ρυθμό και κατ΄επέκταση τις ορμόνες. Επίσης, είναι πιθανόν να δημιουργήσει ή να επιδεινώσει τις διατροφικές διαταραχές η οποία συχνά προκαλεί ακανόνιστες περιόδους ή ακόμα και απουσία.

Η μελέτη του στρες μπορεί επίσης να είναι περίπλοκη επειδή ο ορισμός του στρες είναι ασαφής. Είναι μια αγχωτική μέρα στο γραφείο το ίδιο με το άγχος ενός χωρισμού;

Σύμφωνα με την Alice Domar, Ph.D., εκτελεστική διευθύντρια του Domar Center for Mind/Body Health στη Βοστώνη IVF και αναπληρώτρια καθηγήτρια μαιευτικής, γυναικολογίας και αναπαραγωγικής βιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ , ο μεγαλύτερος μύθος σχετικά με τις δυσκολίες ενός ζευγαριού να συλλάβει είναι η προτροπή «απλά χαλάρωσε και θα μείνεις έγκυος». Ωστόσο, υποστήριξε ότι μπορεί να υπάρχει μια δόση αλήθειας . «Πιστεύω ότι το άγχος μπορεί να έχει αντίκτυπο και νομίζω ότι αν μπορέσεις να μειώσεις την κατάθλιψη και το άγχος, τα ποσοστά εγκυμοσύνης θα αυξηθούν», πρόσθεσε.

Με πληροφορίες από nytimes.com