Πέντε αρχές της θετικής ανατροφής των παιδιών
Η θετική ανατροφή βασίζεται σε πέντε αρχές: τη σύνδεση, τον σεβασμό, την προληπτική παρέμβαση, την καθοδήγηση με κατανόηση και τη θετική πειθαρχία.
Αυτές οι πέντε αρχές δεν είναι ανεξάρτητες η μία απο την άλλη.
Είναι αλληλένδετες και αμοιβαία εξαρτώμενες, και έτσι πρέπει να τις αντιλαμβάνεστε αν θέλετε να οικοδομήσετε έναν ισχυρό δεσμό και να αναλάβετε τον ρόλο του αποτελεσματικού καθοδηγητή που το παιδί σας έχει ανάγκη.
Σύνδεση με το παιδί
Σύμφωνα με τη θεωρία του δεσμού, που διατύπωσαν ο Άγγλος ψυχίατρος John Bowldy και η Αμερικανίδα ψυχολόγος Mary Ainsworthm, η σύνδεση ή ο δεσμός που αναπτύσσεται ανάμεσα στο βρέφος και στο πρόσωπο που το φροντίζει ευθύνεται για τη διαμόρφωση όλων των μελλοντικών του σχέσεων, την ενίσχυση ή τον περιορισμό της ικανότητάς του να παραμένει συγκεντρωμένο, να έχει επίγνωση των συναισθημάτων του και να μπορεί να ηρεμεί τον εαυτό του.
Τα παιδιά είναι προγραμματισμένα να συνδέονται με τους άλλους σε βιοχημικό επίπεδο. Η σύνδεση ξεκινά από τον στενό οικογενειακό τους κύκλο και να συνεχίζεται με την ευρύτερη κοινότητα. Αν αυτή δεν υπάρχει, ο εγκέφαλος μπορεί να μην αναπτυχθεί όσο πρέπει. Όταν δημιουργηθεί μια ασφαλής σύνδεση, το παιδί νιώθει και το ίδιο ασφάλεια. Οι έρευνες διαπιστώνουν ότι τα παιδιά που δεν καταφέρνουν να αναπτύξουν έναν ασφαλή δεσμό με τους γονείς τους κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους αργότερα θα εμφανίσουν προβλήματα στην συμπεριφορά τους και τις σχέσεις τους.
Σεβασμός
Ως ανθρώπινα όντα τα παιδιά αξίζουν τον ίδιο σεβασμό που δείχνουμε και στους ενήλικες. Είναι σημαντικό να τα αντιμετωπίζουμε με καλοπροέραιτο, κόσμιο και ευγενικό τρόπο, όπως ακριβώς θα συμπεριφερόμαστε και στους άλλους ανθρώπους. Μια έρευνα βρήκε ότι ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου των παιδιών που έχουν στοργικούς και υποστηρικτικούς γονείς, είναι μεγαλύτερος σε μέγεθος κι αυτό ενισχύει την ικανότητα μνήμης, μάθησης και διαχείρισης του άγχους.
Προληπτική παρέμβαση
Οι γονείς που λειτουργούν προληπτικά μπορούν να μετατοπίσουν μια προβληματική συμπεριφορά από το πρώτο κιόλας σημάδι της, προτού μετατραπεί σε σοβαρό πρόβλημα. Εξάλλου, όταν αφιερώνουμε προκαταβολικά περισσότερο χρόνο για να οικοδομήσουμε μια στέρεη σχέση με το παιδί μας και να του μάθουμε κάποια πράγματα, αποφεύγουμε πολλά προβλήματα που θα μπορούσαν να ανακύψουν λόγω έλλειψης σύνδεση, γνώσης και εκπαίδευσης.
Καθοδήγηση με κατανόηση
Σε αντίθεσή με τους υπερβολικά ανεκτικούς γονείς, οι θετικοί γονείς διατηρούν τον ηγετικό τους ρόλο. Στην πραγματικότητα, προκαλούμε τεράστια ζημιά στα παιδιά αν δε τους παρέχουμε ικανή καθοδήγηση για να πορευτούν σε αυτόν τον μεγάλο κόσμο.
Θετική πειθαρχία
Η τιμωρία διαφέρει από την πειθαρχία. Ο στόχος της τιμωρίας είναι να κάνει κάποιον να υποφέρει τόσο ώστε να θέλει να αποφύγει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά (και συνεπώς την τιμωρία που επιβάλλεται γι' αυτήν) στο μέλλον. Ο στόχος της πειθαρχίας, αντίθετα, είναι να μάθει σε κάποιον να ελέγχει τις παρορμήσεις και τη συμπεριφορά του, να αποκτά νέες δεξιότητες, να διορθώνει τα λάθη του και να βρίσκει λύσεις.
*απόσπασμα από το βιβλίο Θετικοί γονείς Ευτυχισμένα παιδιά, της Rebecca Eanes από τις εκδόσεις Πεδίο