Θεοφάνια: Τι μπορείτε να κάνετε με τα παιδιά

Τα Θεοφάνια ή Φώτα ή Επιφάνεια γιορτάζουμε τη βάπτιση του Ιησού Χριστού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο ή Βαπτιστή. Ο αγιασμός γίνεται για πρώτη φορά την παραμονή των Θεοφανίων και λέγεται «Μικρός Αγιασμός» ή «Πρωτάγιαση» ή «Φώτιση».

Γιορτάζεται στις 6 Ιανουαρίου και είναι η τρίτη και τελευταία γιορτή του Δωδεκαημέρου (εορτών των Χριστουγέννων). Το όνομα προκύπτει από τη φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας που συνέβη σύμφωνα με τρεις σχετικές ευαγγελικές περικοπές.

Παλαιότερα, οι λαϊκές δοξασίες συνέδεαν τον φωτισμό των σπιτιών με την εξαφάνιση των καλικάντζαρων, τους οποίους φαντάζονταν να φεύγουν περίτρομοι με την έλευση του ιερέα.

Τελετές

Δύο είναι οι κυριότερες τελετές των Θεοφανίων:

• Ο Μέγας Αγιασμός, που λαμβάνει χώρα εντός των Εκκλησιών.
• Η Κατάδυση του Τιμίου Σταυρού, που ακολουθεί τον Μεγάλο Αγιασμό.

Εκτός από τον αγιασμό των υδάτων αναβιώνουν πολλά ακόμη έθιμα στην Ελλάδα.

Έθιμα

Πιάσιμο του Σταυρού

Ανέλκυση του Σταυρού (το «πιάσιμο του Σταυρού») από κολυμβητές, τους λεγόμενους Βουτηχτάδες, κατά την τελετή της Κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού. Νεαρά, κυρίως, άτομα βουτούν στα παγωμένα νερά για να πιάσουν πρώτα τον Σταυρό και να λάβουν την ευλογία του ιερωμένου, αλλά και να δεχθούν τις τιμές και τις ευχές των συντοπιτών τους.

Αγιασμός των σπιτιών από τους ιερείς

Στην Ελλάδα ο αγιασμός γίνεται για πρώτη φορά την παραμονή των Θεοφανίων και λέγεται «Μικρός Αγιασμός» ή «Πρωτάγιαση» ή «Φώτιση». Με την Πρωτάγιαση, ο ιερέας γυρίζει όλα τα σπίτια και με το Σταυρό και ένα κλωνί βασιλικό «αγιάζει» ή «φωτίζει» (ραντίζει) τους χώρους των σπιτιών για να φύγει μακριά κάθε κακό. Παλαιότερα, οι λαϊκές δοξασίες συνέδεαν τον φωτισμό των σπιτιών με την εξαφάνιση των καλικάντζαρων, τους οποίους φαντάζονταν να φεύγουν περίτρομοι με την έλευση του ιερέα, κραυγάζοντας: «Φύγετε να φύγουμε κι έφτασε ο τρουλόπαπας με την αγιαστούρα του και με τη βρεχτούρα του!»

Η εορτή των Θεοφανίων περικλείει άλλωστε και πολλές εκδηλώσεις που αποτελούν διαιώνιση αρχαίων ελληνικών εθίμων. Ο Αγιασμός στη χώρα μας έχει και την έννοια του καθαρμού, του εξαγνισμού των ανθρώπων, καθώς και της απαλλαγής του από την επήρεια των δαιμονίων. Η τελευταία αυτή έννοια δεν είναι αυστηρά χριστιανική, αλλά έχει τις ρίζες της στην αρχαία λατρεία.

Τι να κάνετε με τα παιδιά την ημέρα των Θεοφανίων

Εκμεταλλευτείτε την αργία των Θεοφανίων για βόλτες και δραστηριότητες καθώς είναι το τελευταίο διήμερο των γιορτών πριν την έναρξη των σχολείων.

Ο Αγιασμός των Υδάτων με την κατάδυση του Τιμίου Σταυρού πραγματοποιείται σε όλη την χώρα και συχνά η τελετή λαμβάνει χώρα σε πισίνες, κολυμβητήρια, λιμάνια. Ευκαιρία λοιπόν να παραβρεθείτε στην κοντινότερη τελετή αγιασμού των υδάτων.

Βόλτα στο κέντρο

Τελευταίες ημέρες των γιορτών και μια βόλτα στο κέντρο για περίπατο, γλυκό και καφέ είναι μια καλή ιδέα. Αν ο καιρός ευνοεί, περπατήστε στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στον Εθνικό Κήπο ή το Ζάππειο.

Χριστουγεννιάτικα πάρκα

Τα περισσότερα χριστουγεννιάτικα πάρκα κλείνουν στις 7 Ιανουαρίου, οπότε και σήμερα έχετε τη δυνατότητα να επισκεφτείτε το κοντινότερο της περιοχής σας. Τα παιδιά είναι βέβαιο ότι θα περάσουν τέλεια.

Ταινίες

Είτε στον κινηματογράφο είτε στο σπίτι, μια ταινία με μπόλικο ποπ κορν ενθουσιάζει πάντα τα παιδιά. Το σημαντικό είναι να επιλέγετε την ταινία λαμβάνοντας υπόψιν την ηλικία του παιδιού καθώς και τη διάρκειά της.

Φαγητό

Μπορεί αυτές τις ημέρες να έχετε φάει αρκετά, όμως μπορείτε να κάνετε μια ακόμα εξαίρεση λόγω ημέρας και να επισκεφτείτε ένα μαγαζί με το αγαπημένο fast food των παιδιών σας.

Απόδραση

Επειδή είναι διήμερο, αν έχετε τη δυνατότητα μπορείτε να οργανώσετε μια μονοήμερη εκδρομή κοντά στην Αθήνα κι ακόμα καλύτερα με διανυκτέρευση. Ναύπλιο, Νεμέα, Χαλκίδα, Τρίκαλα Κορινθίας είναι μερικοί μόνο από τους προορισμούς που μπορείτε να επισκεφτείτε.

Με πληροφορίες από το sansimera.gr,vimaorthodoxias.gr