Μήπως έχεις επιλόχειο κατάθλιψη και δεν το ξέρεις;

Ο ερχομός ενός παιδιού φέρνει μεγάλες αλλαγές στη ζωή μίας γυναίκας και ένα τέτοιο γεγονός συχνά συνοδεύεται από αντικρουόμενα συναισθήματα για τη νέα μητέρα, όπως από τη μία ευφορία και ευτυχία και από την άλλη εξάντληση και απελπισία. Και είναι κατανοητό.

Σύμφωνα με έρευνες, το 80% των γυναικών παρουσιάζει μία μικρή διαταραχή συμπεριφοράς μετά τον τοκετό, ωστόσο σε ένα ποσοστό 15% τα συμπτώματα αυτά είναι πιο σοβαρά και είναι ενδείξεις επιλόχειας κατάθλιψης.

Επιλόχεια μελαγχολία Vs επιλόχειος κατάθλιψη

Η επιλόχεια μελαγχολία είναι ουσιαστικά η διαταραχή συμπεριφοράς που αναφέρουμε και παραπάνω και θεωρείται ένα φυσιολογικό στάδιο προσαρμογής της νέας μητέρας σε μία νέα κατάσταση ζωής. Tα κυριότερα χαρακτηριστικά είναι το κλάμα, η θλίψη, το άγχος και η συναισθηματική αστάθεια και διαρκούν περίπου τρεις εβδομάδες.

Η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή τον πρώτο χρόνο μετά τον τοκετό. Τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά της επιλόχειας μελαγχολίας, είναι όμως αρκετά πιο έντονα και διαρκούν περισσότερο. Ας τα δούμε όμως αναλυτικά.

Τι νιώθεις εάν έχεις επιλόχειο κατάθλιψη;

Καταθλιπτική διάθεση

Στην επιλόχειο κατάθλιψη η νέα μητέρα νιώθει «πεσμένη» και δυστυχισμένη. Δεν είναι ευχαριστημένη με τίποτα και τα βλέπει όλα αρνητικά. Τα συναισθήματα αυτά μπορεί να είναι χειρότερα κάποιες ώρες της ημέρες ή να επιδεινωθούν ακόμα και για μέρες.

Απώλεια ενδιαφέροντος

Πράγματα που παλιότερα ανυπομονούσες να κάνεις πώς και πώς, τώρα φαντάζουν αδιάφορα. Αυτό πιθανά να αισθάνεσαι εάν έχεις επιλόχειο κατάθλιψη. Έχεις χάσει την όρεξη για βόλτα ή οποιαδήποτε δραστηριότητα σε έκανε χαρούμενη στο παρελθόν.

Απώλεια όρεξης

Δεν έχεις όρεξη για φαγητό, συνεπώς δεν τρως. Η εξάντληση γίνεται ακόμα πιο έντονη και στερείς από τον οργανισμό σου πολύτιμα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, ιδιαίτερα εάν θηλάζεις.

Διαταραχές στον ύπνο

Στην επιλόχειο κατάθλιψη μπορεί να θέλεις να κοιμάσαι όλη την ώρα ή να μην μπορείς να κλείσεις μάτι. Και τα δύο θεωρούνται συμπτώματα και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.

Ενοχές – χαμηλή αυτοεκτίμηση

Η καταθλιπτική διάθεση και η απώλεια ενδιαφέροντος είναι πιθανό να σου δημιουργήσουν συναισθήματα ενοχής για ό,τι σου συμβαίνει. Ρίχνεις το φταίξιμο σε εσένα και αισθάνεσαι ότι δεν είσαι ικανή να ανταπεξέλθεις στο νέο σου ρόλο.

Άγχος

Στην επιλόχειο κατάθλιψη η γυναίκα νιώθει παρατεταμένο άγχος για το μωρό της. Άγχος για την υγεία του, για την ασφάλειά του. Η μητέρα νιώθει ότι και η ίδια μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για το βρέφος και είναι πιο απόμακρη.

Ποια τα αίτια της επιλόχειας κατάθλιψης και ποιες γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς;

Τα ακριβή αίτια της επιλόχειας κατάθλιψης δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, ωστόσο οι ειδικοί πιστεύουν ότι εμπλέκονται τόσο ορμονικοί, όσο και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες.

Πιο επιρρεπείς, σύμφωνα με μελέτες, θεωρούνται οι γυναίκες που έγιναν μητέρες σε πιο μικρότερη ηλικία, οι γυναίκες, που μεγαλώνουν μόνες το μωρό τους, αλλά και αυτές, που δεν έχουν επαρκή υποστήριξη από τον περίγυρό τους. Η κατάθλιψη μετά τον τοκετό είναι συχνότερη σε γυναίκες, μέσα στην οικογένεια των οποίων υφίστανται επαγγελματικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα και γενικότερα καταστάσεις, που μπορεί να προκαλούν άγχος στα μέλη του οικογενειακού πυρήνα και να αυξάνουν την συναισθηματική ένταση, καθώς και ενδεχόμενα προβλήματα υγείας. Οι πιθανότητες να εμφανιστεί κατάθλιψη μετά τον τοκετό είναι αυξημένες και όταν η εγκυμοσύνη ήταν ανεπιθύμητη ή απρόσμενη.

Πόσο διαρκεί η επιλόχειος κατάθλιψη;

Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να έχει μεγαλύτερη διάρκεια από όση πιθανά φαντάζεσαι. Η μελέτη έγινε από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και περιλάμβανε 5.000 γυναίκες. Τα ευρήματά τους ήταν συγκλονιστικά: περίπου το 25% των γυναικών εμφάνισαν «υψηλά επίπεδα συμπτωμάτων κατάθλιψης» τα τρία χρόνια μετά τον τοκετό.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που είχαν αλλαγές στη διάθεσή τους ή διαβήτη κύησης, είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν συμπτώματα κατάθλιψης για περισσότερο καιρό.

Πώς μπορείς να βοηθήσεις τον εαυτό σου

Προσπάθησε να εκφράσεις τα συναισθήματά σου

Μίλησε στους δικούς σου ανθρώπους για όσα νιώθεις. Περιέγραψε στον σύντροφό σου, στους γονείς, στις φίλες σου όλα όσα αισθάνεσαι και σκέφτεσαι. Μην ξεχνάς ότι πολλές ακόμα μαμάδες έχουν νιώσει τα ίδια. Δεν είσαι μόνη.

Συμβουλεύσου κάποιον ειδικό

Ένας ψυχολόγος είναι πάντα καταλληλότερος για να σε συμβουλεύσει και να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις την επιλόχειο κατάθλιψη. Η θεραπεία που ακολουθεί η κάθε γυναίκα, εξαρτάται ανά περίπτωση και μπορεί να περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία ή και χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής.

Επιλόχειος κατάθλιψη σε άνδρες – Γίνεται;

Επιλόχειο κατάθλιψη είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν άντρες που είναι από τη φύση τους πιο αγχώδεις, που έχουν αντιμετωπίσει προβλήματα κατάθλιψης στο παρελθόν ή που δεν αισθάνονται καλά στον γάμο τους.

Ωστόσο, στην περίπτωση των μπαμπάδων δεν είναι πάντα εύκολο να διαγνωσθεί κι αυτό γιατί δεν έχουν την ευκαιρία να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματά τους για την μεγάλη αυτή αλλαγή στη ζωή τους, τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό που μπορεί να το κάνει η νέα μητέρα. Οι περισσότεροι μπαμπάδες δεν έχουν άδεια πατρότητας το διάστημα μετά τον τοκετό, και οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητα το κάνουν ακόμα πιο δύσκολο.

Ακόμα και οι ίδιοι οι μπαμπάδες όμως, σπάνια αναγνωρίζουν ότι ίσως έχουν επιλόχειο κατάθλιψη. Οι περισσότεροι μάλιστα, δε γνωρίζουν καν ότι η συγκεκριμένη πάθηση είναι και αντρική.

Υπολογίζεται σύμφωνα με τους ειδικούς πως 1 στους 10 μπαμπάδες θα παρουσιάσει συμπτώματα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στους 3-6 μήνες μετά τον ερχομό του μωρού κορυφώνονται τα συμπτώματα, ενώ διπλάσιες είναι οι πιθανότητες εμφάνισής τους στον πρώτο χρόνο μετά τη γέννα. Παρόλα αυτά όμως ας έχουμε στο μυαλό μας πως ίσως τελικά τα ποσοστά να είναι ακόμα μεγαλύτερα, καθώς δύσκολα θα παραπονεθεί ένας άνδρας για κατάθλιψη.