Πώς βλέπουμε αν οι σάλπιγγες «λειτουργούν»;
Τι είναι οι σάλπιγγες και ποια η σημασία τους για τη γονιμότητα της γυναίκας;
Οι σάλπιγγες είναι δύο σωλήνες, που βρίσκονται εκατέρωθεν της μήτρας
Έχουμε την αριστερή και τη δεξιά σάλπιγγα. Το ένα άκρο της κάθε σάλπιγγας είναι ελεύθερο μέσα την κοιλιά και κατά κανόνα βρίσκεται πλησίον της σύστοιχης ωοθήκης (η αριστερή σάλπιγγα είναι κοντά στην αριστερή ωοθήκη και η δεξιά σάλπιγγα είναι κοντά στη δεξιά ωοθήκη) και ονομάζεται κοιλιακό στόμιο. Το άλλο άκρο της σάλπιγγας ονομάζεται μητριαίο στόμιο και καταλήγει εντός της ενδομητρικής κοιλότητας.
Όταν πραγματοποιηθεί η ωοθυλακιορρηξία, το απελευθερωθέν ωάριο εισέρχεται εντός του αυλού της πλησιέστερης σάλπιγγας δια του κοιλιακού της στομίου. Έτσι αν επί παραδείγματι ωοθυλακιορρηξία έχουμε στο συγκεκριμένο κύκλο στη δεξιά ωοθήκη, το ωάριο θα εισέλθει εντός της δεξιάς σάλπιγγας.
Αν η γυναίκα έχει έρθει σε ερωτική επαφή κατά τις γόνιμες ημέρες της, η οποία συνοδεύτηκε από εκσπερμάτωση εντός του κόλπου, τότε σπερματοζωάρια είναι πιθανό να έχουν εισέλθει δια του τραχήλου εντός της ενδομητρικής κοιλότητας και στη συνέχεια στις σάλπιγγες δια των μητριαίων σαλπιγγικών στομίων.
Κατά συνέπεια το ωάριο θα συναντήσει εντός των σαλπίγγων ζωντανά σπερματοζωάρια και ενδέχεται να επέλθει η γονιμοποίησή του.
Από τη σύντομη αυτή περιγραφή γίνεται κατανοητό, πως, προκειμένου να επιτευχθεί γονιμοποίηση του ωαρίου, είναι απαραίτητο οι σάλπιγγες να είναι – όπως λέμε – διαβατές, δηλαδή «ανοικτές». Ειδάλλως, η «συνάντηση» του ωαρίου με το σπερματοζωάριο, η οποία είναι αναγκαία συνθήκη για την επίτευξη γονιμοποίησης, δεν είναι δυνατόν να συμβεί.
Τι βλέπουμε με την Υστεροσαλπιγγογραφία (ή Σαλπιγγογραφία) και γιατί τη ζητάει ο ιατρός;
Η Υστεροσαλπιγγογραφία είναι μεταξύ των βασικών διερευνητικών εξετάσεων, που γίνονται στα πλαίσια της αξιολόγησης της γονιμότητας της γυναίκας. Έτσι είναι από τις πρώτες εξετάσεις, που ο ιατρός θα ζητήσει, όταν ένα ζευγάρι απευθυνθεί σε αυτόν προκειμένου να αντιμετωπισθεί ενδεχόμενο πρόβλημα υπογονιμότητας.
Με την εξέταση αυτή κατά βάσιν αξιολογούμε τη διαβατότητα των σαλπίγγων. Με άλλα λόγια εξετάζουμε κατά πόσον οι σάλπιγγες είναι διαβατές («ανοικτές»).
Πώς με την Υστεροσαλπιγγογραφία αξιολογείται η διαβατότητα των σαλπίγγων;
Η σαλπιγγογραφία χρησιμοποιεί μία ακτινολογική μέθοδο, που ονομάζεται ακτινοσκόπηση.Η ακτινοσκόπηση βασίζεται στη χρήση Ακτινών – Χ, όπως και η κλασσική ακτινογραφία. Με την ακτινοσκόπηση απεικονίζονται οι κινήσεις των εσωτερικών ιστών του σώματος. Πρόκειται πρακτικά για ακτινογραφήσεις της ίδιας περιοχής σε διαδοχικές χρονικές στιγμές.
Η καταγραφή των διαδοχικών εικόνων γίνεται σε video, το οποίο προβάλλεται σε πραγματικό χρόνο στην οθόνη του ακτινοδιαγνώστη, ο οποίος αξιολογεί τη λειτουργία των οργάνων, που «στοχεύει». Έτσι, θα μπορούσε κανείς να πει, πως η διαφορά της ακτινοσκόπησης από την ακτινογραφία είναι η ίδια με τη διαφορά της καταγραφής video με τη φωτογραφία.
Η μήτρα, όμως και οι σάλπιγγες δεν είναι «ορατές» με την απλή ακτινοσκόπηση ή ακτινογραφία. Προκειμένου να καταστούν ορατές απαιτείται η έγχυση εντός αυτών ενός υγρού, που περιέχει μία υδατοδιαλυτή (δηλαδή διαλύεται στο νερό) ουσία, η οποία «φαίνεται» στην ακτινογραφία, είναι – όπως λέμε – «ακτινοσκιερή».
Το διάλυμα αυτό «γεμίζει» την ενδομητρική κοιλότητα και εισέρχεται στις σάλπιγγες (αν αυτές είναι διαβατές) και στη συνέχεια «αδειάζει» μέσα στην κοιλιά, από όπου απορροφάται από τον οργανισμό και απεκκρίνεται, χωρίς να δημιουργήσει προβλήματα. Έτσι κατά την ακτινοσκόπηση «απεικονίζεται» τόσο η μορφή της ενδομητρικής κοιλότητας, όσο και οι σάλπιγγες.
Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται μία Υστεροσαλπιγγογραφία, στην οποία αμφότερες οι σάλπιγγες είναι διαβατές. Στην εικόνα αυτή διαγράφεται καθαρά η ενδομητρική κοιλότητα, η δεξιά και η αριστερή σάλπιγγα, ενώ εντοπίζεται και ελεύθερο ακτινοσκιερό διάλυμα μέσα στην κοιλιά. Αυτή είναι μία «φυσιολογική» Υστεροσαλπιγγογραφία.
Ποια είναι η διαδικασία της Υστεροσαλπιγγογραφίας;
Είναι πιθανό σε κάποια κέντρα να σας ζητήσουν να βγάλετε τα ρούχα σας και να φορέσετε ρόμπα μίας χρήση, όμως αυτό δεν είναι ο κανόνας, συνήθως σας ζητείται να αφαιρέσετε εσώρουχο και φούστα ή παντελόνι.
Στη συνέχεια θα ξαπλώσετε στο κρεβάτι του ακτινοσκοπικού μηχανήματος (βλ. φωτογραφία).
Εκεί θα λάβετε τη θέση λιθοτομίας (έτσι ονομάζετε η θέση, που λαμβάνετε, όταν υποβάλλεστε σε test Παπανικολάου).
Ο ακτινοδιαγνώστης θα εισάγει στον κόλπο σας ένα κολποδιαστολέα (όπως γίνεται και στο test Παπανικολάου), ώστε να εντοπίσει τον τράχηλο της μήτρας σας. Εντός του τραχήλου θα εισάγει ένα λεπτό μεταλλικό καθετήρα (ένα λεπτό σωλήνα), δια του οποίου θα γίνει η έγχυση του ακτινοσκιερού διαλύματος.
Με την έναρξη της έγχυσης του διαλύματος αυτού ξεκινάει και η λήψη των διαδοχικών εικόνων της ενδομητρικής σας κοιλότητας και των σαλπίγγων σας.
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Μάθετε τα πάντα για τις σάλπιγγες ΕΔΩ!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
