Antifragile Kid: Μήπως εσείς μεγαλώνετε ένα τέτοιο παιδί;

Κάντε εικόνα αυτό: Το μικρό σας έχει πάρει την καρέκλα, την έχει τοποθετήσει μπροστά από το ντουλάπι και ανεβαίνει επάνω. Πριν προλάβετε να πείτε ο,τιδήποτε ή να προειδοποιήσετε, το βλέπετε σε slow motion να πέφτει στο πάτωμα.

Δεν μπορείτε να το βάλετε σε γυάλα, ούτε να το προειδοποιείτε συνεχώς βομβαρδίζοντάς το με «μη» και «όχι».

Γονείς ελικόπτερα - Τι είναι και γιατί αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο

Σίγουρα καθημερινά κάνετε πολλά σενάρια με το μυαλό σας. Για παράδειγμα βλέπετε τις πρίζες «γυμνές» και αποφασίζετε να βάλετε προστατευτικά ώστε να μην μπει στον πειρασμό το παιδί σας και τις αγγίξει με τα μικρά του δαχτυλάκια ή δοκιμάσει να βάλει το μικρό πιρουνάκι μέσα στις μικροσκοπικές τρυπούλες που βρίσκονται σε αυτό το περίεργο τετράγωνο πλαστικό πλαίσιο που βρίσκεται στον τοίχο (το έχω κάνει εγώ μικρή και από θαύμα σώθηκα).

Εκτός από τις πρίζες όμως, υπάρχουν και άλλα επικίνδυνα πράγματα που μπορεί να κάνει μέσα στο σπίτι ένα παιδί. Από το να σκαρφαλώσει σε ένα έπιπλο βαρύ, να κρεμαστεί από την τηλεόραση, να ανέβει στο πάσο της κουζίνας, να βάλει το χέρι επάνω στο αναμμένο μάτι της κουζίνας και ο κατάλογος με ό,τι επικίνδυνο συνεχίζεται.

Ωστόσο οι γονείς θα πρέπει να μάθουν πότε να κάνουν ένα βήμα πίσω. Πότε να αφήσουν τα παιδιά τους να παίρνουν -με γνώμονα την ηλικία τους πάντα- κάποια ρίσκα. Ακόμη και αν ως γονείς νιώθουν άβολα με αυτό.

Γονεϊκά στυλ ανατροφής: Πόσο καθορίζουν τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού;

Ένα «άθραυστο» στυλ γονεϊκότητας επικεντρώνεται στην οικοδόμηση της δύναμης και των ικανοτήτων του παιδιού, επιτρέποντάς του να ξεπεράσει τα εμπόδια. Ακολουθεί το ρητό: «Μην προετοιμάζετε τον δρόμο για τα παιδιά σας αλλά τα παιδιά σας για τον δρόμο».

Οι ειδικοί ανέκαθεν προωθούσαν τις αρχές κατά της... ευθραυστότητας και τα τελευταία χρόνια ζητούν από τους γονείς όλο και περισσότερο να αφήνουν τα παιδιά τους να πάρουν ρίσκα. Το να μεγαλώνετε άθραυστα παιδιά παιδιά σημαίνει να βρεις ισορροπία, λέει η Λόρι Χόλντεν, παιδαγωγός γονέων από το Ντένβερ του Κολοράντο και συγγραφέας του Adoption Unfiltered.

Οι περισσότεροι ειδικοί θέλουν από τους γονείς να αφήνουν τα παιδιά τους να μάθουν από τα λάθη τους και να παίρνουν ρίσκα - ανάλογα πάντα με την ηλικία τους και φυσικά όταν δεν υπάρχει πιθανότητα σοβαρού τραυματισμού.

Το σύνδρομο της υπερπροστατευτικής Ελληνίδας μάνας

Είναι τα σημερινά παιδιά «εύθραυστα»;

Για να κατανοήσει κανείς την «άθραυστη» γονεϊκότητα (Antifragile parenting) θα πρέπει πρώτα να κάνει στον εαυτό του την ερώτηση: Είναι τα παιδιά πιο «εύθραυστα» σήμερα;

Οι φοβίες των περισσότερων γονιών και τα καταστροφικά σενάρια που δημιουργούν στο μυαλό τους, τους έχουν οδηγήσει στην υπεργονεϊκότητα και την υπερπροστατευτικότητα . Αυτοί οι γονείς είναι οι λεγόμενοι γονείς ελικόπτερα.

Οι περισσότεροι γονείς ελικόπτερα για παράδειγμα θα απομακρύνουν ένα εμπόδιο από τον δρόμο του παιδιού τους. Με λίγα λόγια καθοδηγούν το ή τα παιδιά τους, στερώντας τους τη δυνατότητα να σκεφτούν, να πάρουν πρωτοβουλίες, να αναλάβουν τις ευθύνες του και γενικότερα, στερώντας τους τη δυνατότητα της ελεύθερης βούλησης.

Μήπως είσαι «γονιός-ελικόπτερο»; Τα 4 σημάδια

«Άθραυστος» - Η δύναμη που μπορεί να έχει κάποιος τον 21ο αιώνα

Ο Nassim Nicholas Taleb επινόησε τον όρο «antifragile» για να εξηγήσει θεωρίες σχετικά με επιτυχημένα κοινωνικοοικονομικά μοντέλα στο βιβλίο του το 2012, Antifragile: Things That Gain From Disorder. Το να είσαι άθραυστος, εξηγεί ο Taleb, σημαίνει να αποκτάς δύναμη μέσα από τις αντιξοότητες. Για να είσαι άθραυστος, πρέπει να αναζητήσεις προκλήσεις για να αναδειχθείς ως μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου.

«Νομίζω ότι είναι η υπερδύναμη του 21ου αιώνα», λέει η Tracy Dennis-Tiwary, Ph.D., καθηγήτρια ψυχολογίας και νευροεπιστήμης στο City University της Νέας Υόρκης. «Σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο με εξελισσόμενα εμπόδια, η δεξιότητα του 21ου αιώνα θα είναι η ανοχή στην αβεβαιότητα και την αγωνία και η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων».

Μην προετοιμάζετε τον δρόμο για τα παιδιά σας αλλά τα παιδιά σας για τον δρόμο

Ας υποθέσουμε ότι η αλλαγή και η αβεβαιότητα, όπως είπε ο Έλληνας φιλόσοφος Ηράκλειτος, είναι η μόνη σταθερά. Τι συμβαίνει όταν οι γονείς απομακρύνουν συνεχώς τα εμπόδια από τα μονοπάτια των παιδιών;

Καθώς προσπαθούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, στην πραγματικότητα τα εμποδίζουμε να αναπτύξουν αυτές τις δεξιότητες.

Πώς θα μεγαλώσετε «άθραυστα» παιδιά (Antifragile Kids)

Πρώτον, θα πρέπει να κατανοήσουμε τούτο: Το να μεγαλώνεις παιδιά είναι δύσκολο. Με όλα όσα φέρνει η καθημερινότητα από τη γέννηση ενός παιδιού μέχρι την ενηλικίωση, ανάμεσα στις συμβουλές και τις τάσεις, νιώθουμε αβοήθητοι, αγχωμένοι και φυσικά φόβο. Αυτό θα πρέπει με κάποιο τρόπο (εύκολο να το γράφεις, πιο δύσκολο να το κάνεις) να εμπιστευτούμε τα παιδιά μας.

Το κλειδί για την άθραυστη ανατροφή των παιδιών είναι να κάνουμε λιγότερα και όχι περισσότερα για εκείνα.

Οι τέσσερις τύποι γονεϊκότητας – Ποιος είναι ο πιο επιτυχημένος;

Δεν μπορούμε να είμαστε συνεχώς δίπλα τους, ούτε να διώχνουμε από μπροστά τους ό,τι εμπόδιο βρίσκουν. Δεν τα βοηθάμε με αυτόν τον τρόπο. Δεν λύνουμε το πρόβλημα για αυτά. Θα πρέπει να τα προειδοποιούμε, να εξηγούμε, αλλά να αφήνουμε την απόφαση να την πάρουν εκείνα - πάντα με γνώμονα την ηλικία τους και την επικινδυνότητα που θα έχουν οι αποφάσεις τους. Φυσικά και δεν θα αφήσετε τα παιδιά σας να εκτεθούν σε θανάσιμους κινδύνους ή σε τραυματικά γεγονότα.

Η «άθραυστη» γονεϊκότητα (Antifragile parenting) έχει να κάνει με ακίνδυνες προκλήσεις όπως να το αφήσετε να ανέβει σε εκείνη την καρέκλα ή να πηδήξει από τον καναπέ στο τραπέζι του σαλονιού. Έχει να κάνει με το δέσιμο των κορδονιών ή το ντύσιμο το πρωί ή να κουβαλήσει το ποτήρι με το νερό από την κουζίνα στο μπαλκόνι. Όλα αυτά (και πολλά άλλα) δίνουν στα παιδιά χώρο για να εξερευνήσουν τον κόσμο ανεξάρτητα.

Να θυμάστε: Οι μικρές, καθημερινές προκλήσεις είναι εκείνες που βοηθούν την ψυχική υγεία να δυναμώνει μέρα με τη μέρα.

Η υπερπροστασία βλάπτει τα παιδιά