Τραγούδια για το Πολυτεχνείο (vid)

«Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο, σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζομένων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζομένων Ελλήνων». Με τη φράση αυτή, ξεκίνησε τη λειτουργεία του στις 15 Νοεμβρίου του 1973 ο παράνομος ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου ο οποίος λειτούργησε ελάχιστες μέρες.

Με αυτή τη φράση θα αρχίσουμε και εμείς τούτο το άρθρο που είναι αφιερωμένο στα τραγούδια του Πολυτεχνείου. Τραγούδια διαχρονικά που στο άκουσμά τους, μεταφερόμαστε σε εκείνη την εποχή. Την εποχή της Χούντας και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.

Στίχοι που σε εμάς μπορεί να μην ξυπνούν μνήμες - παρά μόνο αναμνήσεις από σχολικές γιορτές- όμως σε κάποιους άλλους ζωντανεύουν μνήμες με τους στίχους τους όπως το «Γελαστό παιδί», «Ο Λεβέντης», «Το Ακορντεόν», «Ο Δρόμος» κ.α.

Μερικά από αυτά τα τραγούδια θα θυμηθούμε παρακάτω. Τραγούδια που ακούγονται και σιγοτραγουδούν πολλοί ακόμη και σήμερα και θα συνεχίσουν να ακούγονται διαχρονικά με πολλά παιδιά να τα σιγοτραγουδούν σε μια σχολική γιορτή.

«Σαν τον αητό φτερούγαγε στη στράτα
Τον καμαρώνει η γειτονιά στα παραθύρια
με χαμηλά, τα μαύρα του τα μάτια
λεβέντης εροβόλαγε

Στα μάτια του ένα σύννεφο
μες στην καρδιά του σίδερο
Κυλάει το αίμα, σκέπασε τον ήλιο
κι ο χάρος εροβόλαγε

Σφαλούν τα μάτια κι οι καρδιές
σφαλούν τα παραθύρια
Μετά χιμάει ο χάροντας καβάλα
κι εκείνος χαμογέλαγε

Ποιος κατεβαίνει σήμερα στον Άδη
ποιόν κουβεντιάζει η γειτονιά κι ανανταριάζει
γιατί βουβά είναι τα βουνά κι οι κάμποι
λεβέντης εροβόλαγε»

Ο Λεβέντης (Λεβέντης εροβόλαγε)

Ο «Λεβέντης» είναι τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη με στίχους του Νότη Περγιάλη και πρώτη ερμηνεία από την πρόωρα χαμένη, Μαρία Δημητριάδη.

Το Γελαστό Παιδί

«Το γελαστό παιδί» είναι μελοποιημένο ποίημα του Μπρένταν Μπίαν, τους στίχους του οποίου μετέφρασε ο Βασίλης Ρώτας και τη μουσική έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης. Το τραγούδι προοριζόταν να πλαισιώσει το θεατρικό έργο του Μπίαν «Ένας όμηρος» που ανέβηκε στο Κυκλικό Θέατρο του Λεωνίδα Τριβιζά την άνοιξη του 1962. Το τραγούδι της παράστασης ερμήνευσε η Ντόρα Γιαννακοπούλου, αν και έγινε γνωστότερο με την ερμηνεία της Μαρίας Φαραντούρη.

Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ

Το τραγούδι «Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ» είναι μέρος του «Άξιον Εστί» μιας ποιητικής σύνθεσης που γράφτηκε από τον Οδυσσέα Ελύτη και κυκλοφόρησε το 1959.

Λίγο ακόμα

Το «Λίγο Ακόμα» που δημιούργησε ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Γιώργος Σεφέρης.

Το Σφαγείο

«Το σφαγείο» είναι τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη. Είναι επίσης γνωστό ως το «μεσημέρι». Είναι μέρος του έργου του «Τα τραγούδια του Ανδρέα», έργο αφιερωμένο στον αγωνιστή του αντιδικτατορικού αγώνα Ανδρέα Λεντάκη. Αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα και κυρίως στα βασανιστήρια που υποβάλλονταν τόσο ο μουσικοσυνθέτης, τον είχαν τοποθετήσει σε κελί κοντά σε χώρους βασανισμού, όσο και τα βασανιστήρια που είχε υποστεί ο ίδιος ο Ανδρέας Λεντάκης, στο κτήριο της Ασφάλειας της Μπουμπουλίνας.

Είμαστε δυο

Το "Είμαστε δυο" ήταν ένα από τα τραγούδια που έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης την εποχή της στρατιωτικής δικτατορίας (1967-1974). Θέμα του τραγουδιού ήταν τα βασανιστήρια και ο περιορισμός στην απομόνωση ενός πολιτικού κρατουμένου, έγινε σύμβολο στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας των ελληνικών αριστερών πολιτικών ομάδων. Το τραγούδι ακούγεται και στην κωμωδία των Ντίνου Κατσουρίδη και Πάνου Γλυκοφρύδη Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας (1976).

Θα σημάνουν οι καμπάνες

«Θα σημάνουν οι καμπάνες» είναι τραγούδι σε στίχους Γιάννη Ρίτσου, στη Ρωμιοσύνη και τη συλλογή Αγρύπνια, μουσική Μίκη Θεοδωράκη και αρχική ερμηνεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Μελοποιήθηκε το 1966.

Το ακορντεόν

«Το ακορντεόν» μελοποίησε ο Μάνος Λοΐζος ενώ τους στίχους υπογράφει ο Γιάννης Νεγρεπόντης. Κυκλοφόρησε το 1974.

Ο Δρόμος

«Ο Δρόμος» είναι ένα τραγούδι του Πολυτεχνείου που υπογράφει τη μουσική ο Μάνος Λοΐζος και τους στίχους η Κωστούλα Μητροπούλου. Κυκλοφόρησε το 1965.

Πάλης Ξεκίνημα

Οι Πρώτοι Νεκροί (Πάλης Ξεκίνημα)είναι τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη ενώ τους στίχους υπογράφει ο Αλέκος Παναγούλης. Λέγεται ότι γράφτηκε από τον Παναγούλη όταν βρισκόταν στη φυλακή.

Ένα το χελιδόνι

Το «Ένα το χελιδόνι» είναι ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη, σε μουσική, Μίκη Θεοδωράκη και αρχική ερμηνεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση.

Τα παιδιά ζωγραφίζουν στον τοίχο

Το τραγούδι «Τα παιδιά ζωγραφίζουν» κυκλοφόρησε το 1980 σε στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη και μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου. Η Τάνια Τσανακλίδου είναι η ερμηνεύτρια του τραγουδιού και περιλαμβάνεται στον δίσκο «Χωρίς ταυτότητα».

Μιλήστε στα παιδιά σας για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου

Μάθετε στα παιδιά σας για αυτή τη μέρα και εξηγήστε τους με απλά λόγια το τι συνέβη εκείνη την ημέρα. Αν πάλι δυσκολεύεστε με τα λόγια, τα παραπάνω τραγούδια είναι μια λύση.

^{*όλες οι πληροφορίες για την ιστορία των τραγουδιών αντλήθηκαν από τη wikipedia.org}