Γιατί οι γυναίκες στην Ελλάδα διευθύνουν μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις-Τι εμποδίζει την ανέλιξή τους

Ωστόσο, οι γυναίκες εξακολουθούν να αποτελούν τη μειοψηφία επί του συνόλου των επιχειρηματιών. Αυτά επισημαίνονται, μεταξύ άλλων, σε μελέτη που πραγματοποίησε η ICAP.

Σύμφωνα με τη «Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα: Γυναικεία επιχειρηματικότητα-συγκεκριμένες πολιτικές για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης στην ΕΕ παρά την ενθαρρυντική πρόοδο, η ΕΕ θα πρέπει να λάβει περαιτέρω μέτρα για να απελευθερωθεί το πλήρες δυναμικό των επιχειρήσεων και ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) γυναικείας ιδιοκτησίας. Σήμερα, οι γυναίκες επιχειρηματίες στην Ευρώπη αποτελούν πολύ χαμηλό ποσοστό (30% περίπου) του συνόλου των επιχειρηματιών.

Έρευνες δείχνουν ότι οι κοινωνικοί παράγοντες που επικρατούν σε κάθε χώρα είναι πολύ σημαντικοί και επηρεάζουν σημαντικά την ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Υπάρχουν διάφοροι ανασταλτικοί παράγοντες της γυναικείας επιχειρηματικότητας παγκοσμίως, όπως η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση, έλλειψη κεφαλαίων, το θεσμικό πλαίσιο κάθε χώρας κ.α. Επίσης, προκαταλήψεις, άχρηστα στερεότυπα, έλλειψη προτύπων, χαμηλότερη εμπιστοσύνη στις δυνατότητές τους σε σχέση με τους άνδρες, αλλά και λιγότερες ευκαιρίες, συντηρούν χαμηλά τα ποσοστά συμμετοχής των γυναικών σε ανώτατες διοικητικές θέσεις διαιωνίζοντας το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων όπως δείχνουν έρευνες της KPMG και της Focus Bari.

Επιπρόσθετα, καταγράφεται μια τάση των γυναικών να δραστηριοποιούνται σε κλάδους που απευθύνονται στον τελικό καταναλωτή (π.χ. λιανικό εμπόριο). Ειδικότερα για τις νέες γυναίκες επιχειρηματίες διαπιστώνεται ότι το σημαντικό ποσοστό τους εστιάζει σε δραστηριότητες σχετικές με υπηρεσίες προς καταναλωτές, παρά προς επιχειρήσεις.

Γυναίκες Επικεφαλής Επιχειρήσεων στην Ελλάδα

Στο συνολικό δείγμα εταιρειών (23.968), το ποσοστό των επιχειρήσεων που διευθύνονται από γυναίκες-ανώτατα στελέχη ανέρχεται σε 21,07% (5.049 εταιρείες). Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αντίστοιχη περυσινή έκδοση που πραγματοποιήθηκε το 2014 (σε δείγμα 23,4 χιλ. εταιρειών) το ποσοστό των εταιρειών που διευθύνονταν από γυναίκες κυμαινόταν σε 19,6%. Παρατηρείται, δηλαδή, μικρή αύξηση (κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα) της διείσδυσης των γυναικών στις υψηλόβαθμες θέσεις της ελληνικής επιχειρηματικής σκηνής κατά το τελευταίο έτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας το μεγαλύτερο ποσοστό των εταιρειών που διευθύνονται από γυναίκες διαχρονικά εντοπίζεται στις πολύ μικρές ή τις μικρές επιχειρήσεις

Μάλιστα, παρατηρείται ότι όσο αυξάνει το μέγεθος των εταιρειών (βάσει ετήσιου κύκλου εργασιών και προσωπικού), τόσο περισσότερο μειώνεται το ποσοστό συμμετοχής των εταιρειών που διοικούνται από γυναίκες.
Πράγματι με βάση τα πρόσφατα δεδομένα, το υψηλότερο μερίδιο συμμετοχής (εταιρειών που διοικούνται από γυναίκες) εντοπίζεται στις επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο από 2 εκ. ευρώ (23,2%) και με προσωπικό μικρότερο από 10 άτομα (23,1%). Αντίθετα, στις μεγάλες (large) επιχειρήσεις το αντίστοιχο ποσοστό μειώνεται σημαντικά (7,6% στις εταιρείες με πωλήσεις άνω των 50 εκ. ευρώ, ή μερίδιο 8,1% στις εταιρείες με προσωπικό άνω των 250 ατόμων).

Επισημαίνεται ότι στην φετινή έρευνα παρατηρείται αξιόλογη αύξηση του ποσοστού διείσδυσης των γυναικών σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες (βάσει τάξης μεγέθους εταιρειών) συγκριτικά με την περσινή έρευνα. Η εντονότερη μεταβολή του ποσοστού διείσδυσης εντοπίζεται κυρίως στις μεγάλες εταιρείες και εν συνεχεία στις πολύ μικρές.

Όσον αφορά στις κορυφαίες εταιρείες που διευθύνονται από γυναίκες-ανώτατα στελέχη και περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση («Top 500 LWiB»), το 58% του δείγματος αφορά την ομάδα εταιρειών με κύκλο εργασιών μεταξύ 2 εκ.- 10 εκ. ευρώ το 2014 και ακολούθησε η κατηγορία «10 εκ.- 50 εκ. ευρώ» (μερίδιο 36,2%). Επιβεβαιώνεται επομένως ότι η συντριπτική πλειοψηφία (94,2%) των κορυφαίων εταιρειών που διευθύνονται από γυναίκες-ανώτατα στελέχη, χαρακτηρίζονται (με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα) ως μικρομεσαίου μεγέθους.

Σχετικά με τις εταιρείες που βρίσκονται στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας/Εύβοιας (η πλειοψηφία των οποίων έχει έδρα την Αττική), από την έρευνα φαίνεται ότι η μία στις πέντε εταιρείες διοικείται από γυναίκες. Εξετάζοντας την κατανομή εταιρειών με βάση τον ευρύτερο κλάδο δραστηριότητάς τους (Βιομηχανία-Εμπόριο-Υπηρεσίες/Λοιποί κλάδοι) προκύπτει ότι το υψηλότερο ποσοστό διείσδυσης των εταιρειών που διοικούνται από γυναίκες αφορά τον τομέα του Εμπορίου (22,4%), ενώ το χαμηλότερο (19,2%) αντιστοιχεί στον τομέα της Βιομηχανίας.

Η κυρία Σταματίνα Παντελαίου, διευθύντρια οικονομικών μελετών της ICAP Group, δήλωσε σχετικά: «Οι επιδόσεις των ελληνικών εταιρειών που διευθύνονται από γυναίκες ανώτατα στελέχη είναι εμφανώς καλύτερες σε σύγκριση με το σύνολο των εταιρειών, με κύριο χαρακτηριστικό την εντυπωσιακή βελτίωση της κερδοφορίας τους, το 2014/13. Ασφαλώς, η διείσδυση των γυναικών στις ανώτατες βαθμίδες διοίκησης των ελληνικών επιχειρήσεων υστερεί ακόμα σημαντικά σε σχέση με τους άνδρες. Σε αυτές τις συνθήκες οι προσπάθειες πρέπει να ενταθούν, δεδομένου ότι υπάρχουν ακόμη σημαντικά περιθώρια για την ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας και την είσοδο των γυναικών σε θέσεις που σχετίζονται με τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων για την πορεία των επιχειρήσεων στη χώρα μας».